Η Ευρώπη πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα της σημερινής, πολεμικής ομιλίας της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Αυτή πρέπει να είναι η στιγμή ανεξαρτησίας της Ευρώπης», τόνισε, παρουσιάζοντας το όραμά της για την ΕΕ.
«H Ευρώπη πρέπει να αγωνιστεί» για τη θέση της στον κόσμο και να αποκαταστήσει τη γεωπολιτική της σημασία, υπογράμμισε.
Η φον ντερ Λάιεν επισήμανε απειλές για την κυριαρχία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και της τρέχουσας αμυντικής κατάστασης του ευρωπαϊκού μπλοκ και κάλεσε την ΕΕ να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες.
Η ΕΕ θα αναστείλει ορισμένες διμερείς πληρωμές προς το Ισραήλ και θα προτείνει κυρώσεις σε εξτρεμιστές υπουργούς και βίαιους εποίκους πρόσθεσε η φον ντερ Λάιεν και ανακοίνωσε επίσης σχέδια για την υποστήριξη της Ουκρανίας και την ενίσχυση της άμυνας και της ασφάλειας της ΕΕ.
Η πρόεδρος δεσμεύθηκε για άμεση εκταμίευση νέων χρηματοδοτήσεων προς την Ουκρανία και υπερασπίστηκε τη συμφωνία εμπορίου με τις ΗΠΑ που επετεύχθη το καλοκαίρι, χαρακτηρίζοντάς την «την καλύτερη δυνατή συμφωνία» για την Ένωση.
Η ομιλία δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη. Τις πρώτες πρωινές ώρες, η Πολωνία ανακοίνωσε ότι κατέρριψε ρωσικά drones που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της — την πιο σοβαρή κλιμάκωση στις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.
Η εξέλιξη έχει προκαλέσει ανησυχία στις Βρυξέλλες. Οι πρεσβευτές των κρατών-μελών της ΕΕ συνεδριάζουν κεκλεισμένων των θυρών, ενώ η φον ντερ Λάιεν καταδίκασε τη «ριψοκίνδυνη και άνευ προηγουμένου παραβίαση», εκφράζοντας την πλήρη αλληλεγγύη της Ευρώπης προς την Πολωνία.
Europe is in a fight.
A fight for our liberty and our ability to determine our destiny for ourselves.
This must be Europe’s Independence Moment.
A moment we can seize if we’re united ↓ https://t.co/EcrY5Mi7kU
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) September 10, 2025
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι η Συμμαχία είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί «κάθε σπιθαμή» της επικράτειάς της, μετά τη συνεδρίαση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, του βασικού οργάνου λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ.
Μετά την επίθεση, η Πολωνία ενεργοποίησε το Άρθρο 4 της Συμμαχίας, το οποίο προβλέπει διαβουλεύσεις μεταξύ των μελών για την εκτίμηση της κατάστασης και την απόφαση για ενδεχόμενα μέτρα. Ο Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ επιβεβαίωσε 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της χώρας, με «σημαντικό» αριθμό των drones να προέρχεται από τη Λευκορωσία.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της πραγματοποίησαν μια μεγάλη επίθεση σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη δυτική Ουκρανία, αλλά ότι δεν είχε σχεδιάσει να χτυπήσει στόχους στην Πολωνία.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που ρωσικά drones παραβιάζουν την πολωνική εναέρια κυριαρχία, είναι η πρώτη φορά που η Βαρσοβία τα καταρρίπτει. Ο Τουσκ δήλωσε ενώπιον του πολωνικού κοινοβουλίου ότι πρόκειται για τη σοβαρότερη στρατιωτική απειλή για τη χώρα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Καθώς οι σύμμαχοι προσπαθούν να αποτιμήσουν την κατάσταση, το βασικό ερώτημα είναι εάν η παραβίαση ήταν εσκεμμένη. Η ύπατη εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ και σφοδρή επικριτής του Κρεμλίνου, Κάγια Κάλας, δήλωσε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως η επίθεση ήταν σκόπιμη. Ο Ρούτε σχολίασε ότι είτε ήταν εσκεμμένη είτε όχι, πρόκειται για μια «απολύτως ανεύθυνη ενέργεια».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, λίγο μετά τον διορισμό του νέου πρωθυπουργού της Γαλλίας, χαρακτήρισε το περιστατικό «απλώς απαράδεκτο» και δήλωσε ότι θα επικοινωνήσει άμεσα με τον Μαρκ Ρούτε.
Η φον ντερ Λάιεν, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα
Τα βλέμματα στρέφονται επίσης στην Ουάσιγκτον, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει αρχίσει να εκφράζει σημάδια δυσαρέσκειας απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Χαρακτηριστικά, ο Μάθιου Γουίτακερ, πρεσβευτής της Ουάσινγκτον στο ΝΑΤΟ, λέει ότι ο Λευκός Οίκος θα υπερασπιστεί «κάθε σπιθαμή του εδάφους του ΝΑΤΟ».
We stand by our @NATO Allies in the face of these airspace violations and will defend every inch of NATO territory. https://t.co/3g3JVKJKSG
— U.S. Ambassador to NATO (@USAmbNATO) September 10, 2025
Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είδε την Ουκρανία ως μια ευκαιρία να ξεπεράσει τις ήττες των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και να αντιμετωπίσει την αντιπαράθεση με την Κίνα.
Όπως είπε ένας Αμερικανός αξιωματούχος το 2021, «η στρατηγική αξία της Ουκρανίας για το ΝΑΤΟ μπορεί να επιτρέψει στις ΗΠΑ και τις ευρωατλαντικές φιλοδοξίες να προχωρήσουν τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και με την Κίνα».
Αλλά η Ουκρανία έχει περιέλθει σε αδιέξοδο – και οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν ωθήσει τη Μόσχα σε μια στενότερη σχέση με το Πεκίνο.
Όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο: «Η μεγάλη ιστορία του 21ου αιώνα θα είναι οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας».
Σε αυτό παζλ η ΕΕ αναζητά τον ρόλο της όχι μόνο στο παγκόσμιο οικονομικό πλαίσιο αλλά και στο γεωπολιτικό επίπεδο, με τη φον ντερ Λάιεν να πασχίζει ντυμένη στα χακί να τρίξει τα δόντια στη Ρωσία.
Το ερώτημα είναι πόσο διατεθειμένη είναι η Ευρώπη να χορέψει τον χορό του πολέμου.
