Η Πολωνία κινδυνεύει με υποβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης, αν δεν καταφέρει να σταθεροποιήσει το δημόσιο χρέος της ή να διατηρήσει τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης, σύμφωνα με τον Milan Trajkovic, Associate Director του οίκου Fitch Ratings.
Ο οίκος αξιολόγησης υποβάθμισε στις αρχές Σεπτεμβρίου την προοπτική της χώρας από “σταθερή” σε “αρνητική”, διατηρώντας το rating στο A-, προειδοποιώντας ότι οι πολιτικές εντάσεις μεταξύ της φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης και του προερχόμενου από την αντιπολίτευση προέδρου Καρόλ Ναβρότσκι μπορεί να εμποδίσουν την απαραίτητη δημοσιονομική εξυγίανση.
Ο νέος πρόεδρος, αν και δεν έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έχει ήδη διαμηνύσει ότι θα μπλοκάρει αυξήσεις φόρων, ενώ ταυτόχρονα προτείνει δαπανηρές παροχές, εντείνοντας το δημοσιονομικό αδιέξοδο.
«Η πίεση στο αξιόχρεο της Πολωνίας κινείται ξεκάθαρα προς τα κάτω», τόνισε ο Trajkovic στο Bloomberg. «Αν δεν πειστούμε ότι το χρέος θα σταθεροποιηθεί με συγκεκριμένες πολιτικές ενέργειες, αυτό θα επηρεάσει τις αποφάσεις μας».
Δημοσιονομικό ρίσκο εν μέσω γεωπολιτικής έντασης
Οι πιέσεις στα δημόσια οικονομικά εντείνονται τη στιγμή που η Πολωνία αυξάνει κατακόρυφα τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, με φόντο την αυξημένη απειλή από τη Ρωσία. Την Τετάρτη, μαχητικά αεροσκάφη κινητοποιήθηκαν για να αναχαιτίσουν ρωσικά drones που εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο, σε ένα περιστατικό που ο Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ χαρακτήρισε «πράξη επιθετικότητας» κατά κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ.
Η Fitch αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της και πλέον προβλέπει ότι το γενικό κυβερνητικό χρέος θα ανέλθει στο 68% του ΑΕΠ το 2026, υπερβαίνοντας το 55% που συνιστά θεσμικό όριο για την επιβολή δημοσιονομικών περιορισμών βάσει του πολωνικού Συντάγματος. Παράλληλα, η προοπτική σταθεροποίησης του χρέους μέχρι το 2028 εγκαταλείπεται.
Κρίσιμο το πολιτικό ρίσκο και η προοπτική πρόωρων εκλογών
Ο Trajkovic προειδοποιεί ότι ακόμη και εάν εφαρμοστούν σχεδιαζόμενα μέτρα όπως αύξηση στον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο αλκοόλ ή νέος φόρος στις τράπεζες, αυτά δεν επαρκούν για ουσιαστική δημοσιονομική εξισορρόπηση.
Η Fitch θεωρεί ότι πρόωρες εκλογές ενδέχεται να αποτελέσουν μία πιθανή διέξοδο από το θεσμικό αδιέξοδο, αν και το σενάριο παραμένει με χαμηλή πιθανότητα. Ενδεχόμενη επιστροφή εθνικιστικών δυνάμεων στην εξουσία θα αποτελούσε «παράγοντα ρίσκου», ωστόσο το κεντρικό κριτήριο παραμένει η ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους από οποιαδήποτε κυβέρνηση. «Τώρα όλα κρίνονται από τα δημόσια οικονομικά», καταλήγει ο Trajkovic.
