Η πόλη της Γάζας βρίσκεται από χθες σε μία από τις πιο δραματικές φάσεις του πολέμου. Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός «προσωρινού περάσματος» για την απομάκρυνση των κατοίκων, την ώρα που χιλιάδες στρατιώτες, άρματα μάχης και αεροπορικές επιδρομές σφυροκοπούν τον μεγαλύτερο αστικό θύλακα των Παλαιστινίων. Το μέτρο ισχύει, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του στρατού, Αβιχάι Αντραΐ, από το μεσημέρι της 17ης Σεπτεμβρίου έως το μεσημέρι της 19ης Σεπτεμβρίου.
Η διαδρομή διαφυγής ορίζεται κατά μήκος της οδού Σαλάχ αλ Ντιν και κατευθύνεται νότια, μέσω του Ουάντι Γάζα. Όμως το «παράθυρο σωτηρίας» είναι στενό. Σε λιγότερο από 48 ώρες, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι καλούνται να εγκαταλείψουν μια πόλη που μοιάζει πλέον με πεδίο ολοκληρωτικής καταστροφής.
Οι εικόνες που μεταδίδονται από τη Γάζα θυμίζουν πολεμική κόλαση. Πολυώροφα κτίρια καταρρέουν, νοσοκομεία ξεχειλίζουν από τραυματίες, παιδιά μεταφέρονται μέσα από ερείπια. Δημοσιογράφοι που βρίσκονται στο έδαφος περιγράφουν μια «νύχτα τρόμου», με συνεχείς βομβαρδισμούς και πυρά αρμάτων μάχης στο κέντρο του θύλακα.
Η ισραηλινή ηγεσία δηλώνει πως η επιχείρηση στοχεύει στην «οριστική ήττα της Χαμάς». Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου υπογράμμισε ότι παράλληλα «γίνεται εκκένωση του πληθυσμού», παρουσιάζοντας την επιχείρηση ως συνδυασμό στρατιωτικής νίκης και ανθρωπιστικής μέριμνας. Ο υπουργός Εξωτερικών Ίσραελ Κατζ συνόψισε την κατάσταση με τη φράση «Η Γάζα φλέγεται», ενώ ο υπουργός Άμυνας προειδοποίησε για «απόλυτη καταστροφή» εάν η Χαμάς δεν απελευθερώσει τους ομήρους.
Από την άλλη, η ρητορική περί «ανθρώπινων ασπίδων» επιστρέφει στο προσκήνιο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποίησε τη Χαμάς «να μην επιχειρήσει το παλιό κόλπο» με τους ομήρους. «Αν το κάνουν, θα αντιμετωπίσουν μεγάλο πρόβλημα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η Γάζα εκκενώνεται, αλλά με δυσβάσταχτο κόστος
Η επίθεση έχει προκαλέσει μαζικό κύμα φυγής. Σύμφωνα με τα ισραηλινά στοιχεία, ήδη το 40% των περίπου 800.000 ανθρώπων που είχαν καταφύγει τους τελευταίους μήνες στην πόλη έχει εγκαταλείψει τις εστίες του. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι συνολικά πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι ζουν στον αστικό ιστό και τα περίχωρα της Γάζας, με χιλιάδες να αναγκάζονται σε νέα εκκένωση κάθε μέρα.
Για τις οικογένειες που επιχειρούν να σωθούν, η διαδρομή προς το νότο ισοδυναμεί με οικονομική εξάντληση. Η Λίνα αλ Μαγκρέμπι, μητέρα τριών παιδιών, περιγράφει στο BBC ότι χρειάστηκε να πουλήσει τα κοσμήματά της για να πληρώσει 3.500 σέκελ προκειμένου να φτάσει στη Χαν Γιουνίς. «Μας πήρε δέκα ώρες, η ουρά από αυτοκίνητα και φορτηγά ήταν ατελείωτη», είπε.
Η Νιβίν Ιμάντ αλ Ντιν, μητέρα πέντε παιδιών, εγκατέλειψε τη γειτονιά της έπειτα από ισραηλινά φυλλάδια που καλούσαν σε εκκένωση. «Δεν μπορούσα να πληρώσω φορτηγό για τα έπιπλα. Άφησα πίσω μου ό,τι είχα. Ήταν η πιο δύσκολη απόφαση της ζωής μου», δηλώνει.
Η τιμή ενοικίασης ενός μικρού φορτηγού φτάνει πλέον τις 3.000 σέκελ, ενώ μια σκηνή πέντε ατόμων κοστίζει γύρω στις 4.000. Οι περισσότεροι κάτοικοι, χωρίς εισόδημα εδώ και μήνες, αναγκάζονται να περπατήσουν δεκάδες χιλιόμετρα ή να παραμείνουν στα σπίτια τους υπό βόμβες.
Καταγγελίες για «εθνοκάθαρση» – Ανθρωπιστικό αδιέξοδο
Η χερσαία επιχείρηση έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις. Η ειδική εισηγήτρια Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, Φραντσέσκα Αλμπανίζι, χαρακτήρισε το σχέδιο Ισραήλ ως απόπειρα βίαιης απομάκρυνσης πληθυσμού. «Γιατί; Γιατί να καταστεί αβίωτο το τελευταίο κομμάτι της Γάζας; Αυτό μοιάζει με εθνοκάθαρση», σημείωσε.
Η Παλαιστινιακή Αρχή ζήτησε άμεση διεθνή διαμεσολάβηση, κατηγορώντας το Ισραήλ για εσκεμμένη στοχοποίηση αμάχων. Στην ίδια γραμμή και κάτοικοι της Γάζας, που μιλούν ανοιχτά για γενοκτονία. «Είμαστε ένας λαός που εξολοθρεύεται», είπε χαρακτηριστικά ένας άνδρας σε τηλεοπτικό δίκτυο.
Ακόμη και όσοι καταφέρνουν να φτάσουν στις λεγόμενες «ασφαλείς ζώνες», βρίσκουν συνθήκες αβίωτες. Το γραφείο Τύπου της κυβέρνησης της Γάζας καταγγέλλει ότι περιοχές όπως η Ράφα και η Αλ-Μαουάσι δέχονται επιθέσεις, ενώ στερούνται εντελώς βασικών υποδομών. «Δεν υπάρχει νερό, τρόφιμα, στέγη, ηλεκτρικό ρεύμα, εκπαίδευση. Η διαβίωση εκεί είναι σχεδόν αδύνατη», ανέφερε σε ανακοίνωση.
Συνολικά, από τα 1,3 εκατομμύρια ανθρώπων που ζουν στη Γάζα και στα βόρεια, μόλις 190.000 έχουν μετακινηθεί νότια. Παράλληλα, περίπου 15.000 επέστρεψαν πίσω, μη αντέχοντας τις άθλιες συνθήκες στα πρόχειρα καταλύματα.
Ο κλοιός σφίγγει
Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, περίπου 3.000 μαχητές της Χαμάς παραμένουν μέσα στην πόλη, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1% του πληθυσμού, βάσει υπολογισμών του ΟΗΕ. Ο στρατός υποστηρίζει ότι αυτοί αποτελούν τον βασικό στόχο των επιχειρήσεων. Όμως τα πλήγματα στα πυκνοκατοικημένα οικοδομικά τετράγωνα έχουν ως αποτέλεσμα τον θάνατο και τον εκτοπισμό χιλιάδων αμάχων.
Στα ερείπια των πολυκατοικιών, σωστικά συνεργεία και πολίτες αναζητούν επιζώντες με τα χέρια. Τα νοσοκομεία λειτουργούν στα όρια της κατάρρευσης, ενώ η παροχή ιατρικών προμηθειών είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Το άνοιγμα ενός «προσωρινού διαδρόμου» από το Ισραήλ φαντάζει περισσότερο ως σπασμωδική απάντηση στις πιέσεις για προστασία αμάχων παρά ως ουσιαστική λύση. Ο χρόνος των 48 ωρών μοιάζει εξαιρετικά περιορισμένος για μια τόσο μαζική μετακίνηση πληθυσμού.
Το διεθνές ερώτημα παραμένει: πού μπορούν να πάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι; Στο νότιο τμήμα της Γάζας οι συνθήκες είναι εξίσου επικίνδυνες, οι υποδομές ανύπαρκτες και οι επιθέσεις συνεχίζονται. Χωρίς πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας, ο «διάδρομος» μπορεί να αποδειχθεί μια απλή αυταπάτη.
Η Γάζα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με τον διπλό κλοιό της στρατιωτικής επιχείρησης και του ανθρωπιστικού αδιεξόδου. Για χιλιάδες οικογένειες, το δίλημμα είναι απελπιστικό: να μείνουν στα σπίτια τους και να ρισκάρουν τον θάνατο ή να εγκαταλείψουν τα πάντα πίσω τους για μια αβέβαιη διαδρομή προς το άγνωστο.
Η ΕΕ ετοιμάζει νέες κυρώσεις κατά του Ισραήλ
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να εγκρίνει νέες κυρώσεις κατά του Ισραήλ σήμερα Τετάρτη, λόγω του πολέμου στη Γάζα. «Οι επίτροποι θα υιοθετήσουν μια σειρά μέτρων σχετικά με το Ισραήλ», ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους η εκπρόσωπος Πάουλα Πίνιο.
«Πιο συγκεκριμένα, μια πρόταση για την αναστολή ορισμένων εμπορικών διατάξεων των συμφωνιών μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ», πρόσθεσε.
Η ισραηλινή επίθεση στη Γάζα θα προκαλέσει «περισσότερη καταστροφή, περισσότερους θανάτους», καταγγέλλει η ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση «προτρέπει το Ισραήλ να μην εντείνει την επιχείρησή του στην πόλη της Γάζας (…) Έχουμε δηλώσει σαφώς ότι αυτό θα επιδεινώσει επίσης την ήδη καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση και θα θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των ομήρων», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Ανουάρ Ελ Ανουνί.
Ο Καναδάς χαρακτηρίζει «φρικιαστική» την επίθεση του Ισραήλ στην πόλη της Γάζας
Η καναδική διπλωματία καταδίκασε χθες Τρίτη τη χερσαία επιχείρηση του στρατού του Ισραήλ για την κατάληψη της πόλης της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς τη «φρικιαστική».
Η επίθεση «χειροτερεύει την ανθρωπιστική κρίση και θέτει σε κίνδυνο την απελευθέρωση των ομήρων», ανέφερε μέσω X το υπουργείο Εξωτερικών του Καναδά. «Η κυβέρνηση του Ισραήλ οφείλει να τηρεί το διεθνές δίκαιο», πρόσθεσε.
«Ο Καναδάς στέκει στο πλευρό διεθνών εταίρων του και προτρέπει να υπάρξει άμεση και μόνιμη κατάπαυση του πυρός, ανθρωπιστική βοήθεια χωρίς περιορισμούς και απελευθέρωση όλων των ομήρων», πρόσθεσε.
Ο ισραηλινός στρατός, που επιχειρούσε για εβδομάδες στα περίχωρα της μεγαλύτερης πόλης του παλαιστινιακού θυλάκου, άρχισε να προωθείται προς το κέντρο της το βράδυ της Δευτέρας. Η επιχείρηση για την κατάληψη της πόλης, που παρουσιάζεται ως το τελευταίο οχυρό της Χαμάς, εγκρίθηκε από την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου τον Αύγουστο.
Ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν πως η ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας είναι ολοένα πιο καταστροφική. Ο ΟΗΕ έχει κηρύξει λιμό σε τμήματά της· η ισραηλινή κυβέρνηση διαψεύδει.
Χθες, ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αποφάνθηκε πως το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων εκεί. Το Ισραήλ απέρριψε το πόρισμα, κάνοντας λόγο για «συκοφαντικό παραλήρημα» και κατηγορώντας τα μέλη της για «αντισημιτική προκατάληψη».
