Την ώρα που οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ συνεχίζουν τους βομβαρδισμούς στην πόλη της Γάζας, οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο σε σχέδιο Ψηφίσματος που κατέθεσε η Αλγερία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο ζητούσε άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός. Το κείμενο εξασφάλισε την υποστήριξη 14 εκ των 15 μελών του Συμβουλίου, αλλά δεν εγκρίθηκε λόγω της αντίθεσης της Ουάσιγκτον.
Το Ψήφισμα δεν περιείχε καταδίκη της Χαμάς, ούτε απαίτηση για τον αφοπλισμό της οργάνωσης ή για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση των ομήρων, ενώ παράλληλα ζητούσε την άρση των περιορισμών στην είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η Σύμβουλος της Μόνιμης Αντιπροσωπείας των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Μόργκαν Όρταγκους, δήλωσε ότι η αμερικανική αντίθεση «δεν αποτελεί έκπληξη», τονίζοντας ότι το Ψήφισμα «αποτυγχάνει να καταδικάσει τη Χαμάς ή να αναγνωρίσει το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και εσφαλμένα νομιμοποιεί τα ψευδή αφηγήματα που ευνοούν τη Χαμάς, τα οποία δυστυχώς βρήκαν απήχηση στο Συμβούλιο».
«Τα μέλη του Συμβουλίου αγνόησαν την σαφή δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών ότι το Ψήφισμα αυτό ήταν απαράδεκτο. Αντί αυτού, το Συμβούλιο επέλεξε μια θεατρική ενέργεια – σχεδιασμένη για να προκαλέσει βέτο – που δίνει χρόνο στους τρομοκράτες της Χαμάς και όσους τους χρηματοδοτούν και τους υποστηρίζουν και τους δίνει μια σανίδα σωτηρίας» σημείωσε.
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, καταδίκασε έντονα το κείμενο τονίζοντας ότι «για ορισμένα μέλη του Συμβουλίου, πρόκειται για μια παράσταση. Για το Ισραήλ, αυτή είναι η καθημερινή πραγματικότητα. Το σχέδιο παρουσιάστηκε χωρίς καταδίκη της Χαμάς, χωρίς καταδίκη της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου και χωρίς απαίτηση για τον αφοπλισμό της Χαμάς. Αυτό δεν είναι διπλωματία· είναι παράδοση».
Ο Ισραηλινός πρέσβης πρόσθεσε ότι όποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για το μέλλον της Γάζας πρέπει να εργαστεί για την απομάκρυνση της Χαμάς. «Όσο οι όμηροι κρατούνται από αυτήν τη βάναυση τρομοκρατική οργάνωση, δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός. Το Ισραήλ θα συνεχίσει να ασκεί στρατιωτική πίεση μέχρι να επιστρέψουν όλοι οι όμηροι».
Η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ πρέσβειρα Α. Μπαλτά υπογράμμισε ότι η ψηφοφορία διεξάγεται «στην πιο κρίσιμη συγκυρία, υπό την πίεση της εξαιρετικά δεινής ανθρωπιστικής κατάστασης του παλαιστινιακού πληθυσμού στη Γάζα».
Όπως είπε, «η κατάσταση στη Γάζα επιδεινώνεται ώρα με την ώρα, με χιλιάδες να αναγκάζονται ξανά να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εν μέσω συνεχιζόμενων εχθροπραξιών». Τόνισε ότι «τρόφιμα, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα και φάρμακα παραμένουν σπάνια» και προειδοποίησε πως «η πείνα και ο υποσιτισμός, ειδικά μεταξύ των παιδιών, έχουν φθάσει σε ανησυχητικά επίπεδα».
Παράλληλα, υπενθύμισε ότι «δεν ξεχνούμε τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου. Δεν ξεχνούμε τους ομήρους που συνεχίζουν να υποφέρουν στα χέρια της Χαμάς». Η «άμεση και χωρίς προϋποθέσεις απελευθέρωσή τους είναι επιτακτική», ενώ η εκεχειρία, που «είναι πιο αναγκαία από ποτέ», παραμένει άπιαστη.
Κλείνοντας τόνισε ότι «αυτή η πρωτοφανής κατάσταση μας αναγκάζει να υψώσουμε από κοινού τη φωνή μας», επαναλαμβάνοντας ότι «η διπλωματία παραμένει το πιο αποτελεσματικό εργαλείο ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες».
Κάλεσε επίσης όλα τα μέρη «να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατόν» και να καθοδηγηθούν από το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο, ώστε «να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική καταστροφή».
O Μόνιμος Παρατηρητής της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ πρέσβης Ριάντ Μανσούρ τόνισε ότι «η Γάζα είναι η απόλυτη δοκιμασία και δύο εκατομμύρια άνθρωποι εδώ και δύο χρόνια πληρώνουν το τίμημα της αποτυχίας μας να σταματήσουμε τη μηχανή θανάτου που έχει εξαπολυθεί εναντίον τους. Δεν μπορούμε να τους απογοητεύσουμε για άλλη μια φορά”.
Ο κ. Μανσούρ σημείωσε ότι τις επόμενες ημέρες, οι ηγέτες που συγκεντρώνονται εδώ στη Νέα Υόρκη, στην 80ή επέτειο των Ηνωμένων Εθνών, «πρέπει να λάβουν ατομικά και συλλογικά τις αποφάσεις που θα σώσουν τη Γάζα, θα σώσουν την Παλαιστίνη, θα σώσουν την ειρήνη, θα σώσουν τη Μέση Ανατολή και θα σώσουν τη διεθνή τάξη που βασίζεται στο δίκαιο”.
Επίσης τόνισε όλα τα κράτη πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη τους και να λάβουν αποφασιστικά μέτρα που θα αποτρέψουν το Ισραήλ «από την επιδίωξη των εγκληματικών σχεδίων του εναντίον του λαού μας».
«Διαθέτουν τα μέσα και πρέπει να τα χρησιμοποιήσουν, μεταξύ άλλων μέσω μιας διεθνούς δύναμης προστασίας και άμεσων, συγκεκριμένων μέτρων λογοδοσίας» τόνισε.
Αγανακτισμένες αντιδράσεις στο ΣΑ του ΟΗΕ μετά το νέο βέτο των ΗΠΑ
Η απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ, που δεν επέτρεψε την υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κειμένου το οποίο αξίωνε κατάπαυση του πυρός και ανθρωπιστική πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας, προκάλεσε οργισμένες κι αγανακτισμένες αντιδράσεις άλλων κρατών-μελών, που δεν ήθελαν να εγκαταλειφθεί το σχέδιο απόφασης αυτό, παρά τα επανειλημμένα βέτο της Ουάσιγκτον.
Είναι «ζοφερή στιγμή» για το ΣΑ, έκρινε ο πρεσβευτής του Πακιστάν, Ασίμ Ιφτιχάρ Άχμαντ. «Ο κόσμος βλέπει. Τα κλάματα των παιδιών θα έπρεπε να μας ραγίζουν την καρδιά, η αγωνία των μανάδων να συνταράσσει τη συνείδησή μας», συμπλήρωσε, υποσχόμενος πως θα «συνεχίσουμε να δρούμε, να μιλάμε».
«Σας ζητούμε συγγνώμη που αυτό το Συμβούλιο δεν μπόρεσε να σώσει τα παιδιά σας», πέταξε ο πρεσβευτής της Αλγερίας, Αμάρ Μπενζαμά, απευθυνόμενος στον πληθυσμό της Γάζας. «Σας ζητούμε συγγνώμη που ο κόσμος μιλά για δικαιώματα, αλλά αρνείται τα δικά σας, των Παλαιστινίων».
Τα περισσότερα μέλη του ΣΑ δεν κρύβουν πλέον την απόγνωσή τους, την εκφράζουν ολοένα πιο συχνά, μπροστά στην αδυναμία να ασκηθεί πίεση στο Ισραήλ για να τερματιστεί το μαρτύριο των αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας.
Τα δέκα εκλεγμένα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας άρχισαν συνομιλίες για το απορριφθέν σχέδιο στα τέλη Αυγούστου, αντιδρώντας στην επίσημη κήρυξη από τον ΟΗΕ κατάστασης λιμού στον παλαιστινιακό θύλακο που έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές στον πόλεμο που διεξάγει το Ισραήλ επί σχεδόν δυο χρόνια.
Η πρώτη εκδοχή του κειμένου απαιτούσε κυρίως την άμεση άρση όλων των εμποδίων για την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας.
Όμως, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Γαλλία, η Βρετανία και η Ρωσία εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για το κατά πόσον θα βοηθούσε απόφαση επικεντρωμένη αποκλειστικά σε ανθρωπιστικά ζητήματα του οργάνου το οποίο είναι προορισμένο να υπερασπίζει την ειρήνη και την ασφάλεια σε διεθνές επίπεδο — και σε κάθε περίπτωση θα εμποδιζόταν από τις ΗΠΑ.
Το σχέδιο το οποίο απορρίφθηκε χθες (14 ψήφοι υπέρ, μια κατά) αξίωνε να τερματιστούν οι περιορισμοί στην είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς επίσης και «άμεση, άνευ όρων και μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα», όπως και την άνευ όρων απελευθέρωση των ομήρων.
«Ανθρώπινη αποτυχία»
Η Ουάσιγκτον είχε ήδη απορρίψει επανειλημμένα παρόμοια σχέδια απόφασης, πιο πρόσφατα τον Ιούνιο, όταν οι ΗΠΑ άσκησαν για πολλοστή φορά το βέτο που διαθέτουν για να προστατεύσουν τον πιο στενό σύμμαχό τους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ.
Το σχέδιο απόφασης «δεν αναγνωρίζει την πραγματικότητα επί του πεδίου, το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική αύξηση της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας», επιχειρηματολόγησε Αμερικανίδα διπλωμάτισσα, η Μόργκαν Όρταγκους.
Εξάλλου δεν συμπεριλάμβανε «καταδίκη της Χαμάς», εξεμάνη από την πλευρά του ο πρεσβευτής του Ισραήλ, ο Ντάνι Ντάνον. «Αυτό δεν είναι διπλωματία, είναι συνθηκολόγηση», συμπλήρωσε.
Για ποιο λόγο τα υπόλοιπα κράτη μέλη αποδύθηκαν στο νέο εγχείρημα, παρότι φαινόταν καταδικασμένο στο ίδιο αποτέλεσμα;
Για να σταλεί «μήνυμα ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν γυρίζει την πλάτη στους άμαχους που πεθαίνουν από πείνα, ούτε στους ομήρους, κι απαιτεί κατάπαυση του πυρός», είπε ο πρεσβεύτρια της Δανίας Κριστίνα Μάρκους Λάσεν πριν από την ψηφοφορία.
«Μια γενιά ολόκληρη διατρέχει κίνδυνο να χαθεί, όχι μόνο εξαιτίας του πολέμου, αλλά και της πείνας και της απελπισίας (…) Είναι η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση, η ανθρωπιστική και ανθρώπινη αποτυχία, αυτή που μας ανάγκασε να δράσουμε», εξήγησε.
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει εντεινόμενη διεθνή πίεση για να τερματίσει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, που είχε έναυσμα την άνευ προηγουμένου έφοδο του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023.
Το ζήτημα θα βρίσκεται στην καρδιά της ετήσιας συνόδου του ΟΗΕ, την εβδομάδα υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης, από τη Δευτέρα.
Έπειτα από δυόμισι μήνες απόλυτου αποκλεισμού, το Ισραήλ επέτρεψε στα μέσα Μαΐου την είσοδο περιορισμένου αριθμού φορτηγών του ΟΗΕ στη Λωρίδα της Γάζας, όμως οι υπηρεσίες του διεθνούς οργανισμού τονίζουν πως οι ποσότητες που εισέρχονται έκτοτε είναι σταγόνα στον ωκεανό.
Την 22η Αυγούστου, ο ΟΗΕ κήρυξε επίσημα κατάσταση λιμού στον παλαιστινιακό θύλακο, επιρρίπτοντας την ευθύνη στο Ισραήλ. Η ισραηλινή κυβέρνηση απέρριψε την έκθεση του ολοκληρωμένου πλαισίου κατάταξης επισιτιστικής ασφάλειας (IPC) στην οποία βασίστηκε το συμπέρασμα.
Την Τρίτη, για πρώτη φορά, ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας που δρα κατ’ εντολή του ΟΗΕ, αλλά δεν εκφράζεται εξ ονόματός του, κατηγόρησε το Ισραήλ πως διαπράττει «γενοκτονία» στη Λωρίδα της Γάζας, πως έχει πρόθεση να «καταστρέψει» τους Παλαιστινίους. Η κυβέρνηση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου απέρριψε επίσης το «σκανδαλώδες» συμπέρασμα.
Το Ισραήλ συνεχίζει τους βομβαρδισμούς στη Γάζα
Οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ συνέχισαν χθες τους εντατικούς βομβαρδισμούς στην πόλη της Γάζας, όπου διεξάγουν μεγάλη χερσαία επιχείρηση, προκαλώντας μαζικούς εκτοπισμούς προς το νότιο τμήμα του θύλακα. Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, τέσσερις στρατιωτικοί σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων. Παραθαλάσσιοι δρόμοι γεμάτοι κόσμο, με οχήματα ή κάρα που σέρνουν γαϊδούρια και υπάρχοντα στοιβαγμένα βιαστικά, αποτυπώνουν την ανθρώπινη τραγωδία που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια των δημοσιογράφων.
Η επιχείρηση, που ξεκίνησε την Τρίτη με υποστήριξη των ΗΠΑ, στοχεύει στην κατάληψη της βόρειας Γάζας και την εξάλειψη της Χαμάς, η οποία είχε εξαπολύσει έφοδο στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, προκαλώντας τον θάνατο 1.219 ανθρώπων, κυρίως αμάχων, και την απαγωγή 251 ατόμων, εκ των οποίων 47 παραμένουν όμηροι. Σε αντίποινα, οι ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες θανάτους Παλαιστινίων, κυρίως αμάχων, και εκτεταμένη ανθρωπιστική καταστροφή στον θύλακα των δύο εκατομμυρίων κατοίκων, πολλοί από τους οποίους έχουν εκτοπιστεί επανειλημμένα.
Μέσα στην πόλη, οι κάτοικοι ζουν υπό συνεχή απειλή από πυροβολικό, αεροπορικές επιδρομές και drones. Η Αγιά Άχμαντ, 32 ετών, που ζει με 13 μέλη της οικογένειάς της, περιγράφει τη ζωή υπό «βομβαρδισμούς που δεν σταματούν ποτέ», ενώ ο Μοχάμεντ Αμπού Σαλμίγια, διευθυντής του νοσοκομείου Σίφα, ανέφερε πως 33 άνθρωποι σκοτώθηκαν μόνο χθες. Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, προειδοποίησε ότι τα νοσοκομεία βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης και οι περιορισμοί στις μεταφορές εμποδίζουν την παροχή ζωτικής βοήθειας.
Από την έναρξη του πολέμου, οι απώλειες έχουν φτάσει τους 65.141 Παλαιστίνιους, κυρίως αμάχους, και 472 Ισραηλινούς στρατιωτικούς και πολίτες. Η ανθρωπιστική κρίση εντείνεται συνεχώς, με χιλιάδες εκτοπισμένους, έλλειψη τροφίμων, νερού και φαρμάκων, και νοσοκομεία στα όρια της κατάρρευσης, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις.
