Βρετανία: Άλμα δανεισμού & εξασθένηση καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Εκτοξεύθηκε σε £18 δισ. ο κρατικός δανεισμός τον Αύγουστο στη Βρετανία. Αυξάνονται ξανά οι τόκοι για το δημόσιο χρέος

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ © EPA/ANDY RAIN / POOL

Ο δανεισμός της κυβέρνησης στη Βρετανία εκτοξεύθηκε τον Αύγουστο, καθώς οι δαπάνες αυξήθηκαν ταχύτερα από τα φορολογικά έσοδα, εντείνοντας τις προκλήσεις για την υπουργό Οικονομικών Rachel Reeves κατά την εκπόνηση του φθινοπωρινού προϋπολογισμού.

Το καθαρό δημόσιο έλλειμμα, εξαιρουμένων των τραπεζών του δημόσιου τομέα, ανήλθε σε £18 δισ. τον Αύγουστο 2025. Πρόκειται για αύξηση £3,5 δισ. σε σχέση με τον Αύγουστο 2024 και το υψηλότερο δανεισμό για τον Αύγουστο των τελευταίων πέντε ετών.

Επιπλέον, είναι £5,5 δισ. πάνω από την πρόβλεψη των £12,5 δισ. που είχε κάνει το Office for Budget Responsibility (OBR). Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ONS, Grant Fitzner, σχολίασε:

«Ο δανεισμός του περασμένου μήνα ήταν ο υψηλότερος για Αύγουστο από την έναρξη της πανδημίας. Παρά την αύξηση στα συνολικά φορολογικά και εισφορικά έσοδα, αυτές ξεπεράστηκαν από τη μεγαλύτερη δαπάνη για δημόσιες υπηρεσίες, επιδόματα και τόκους χρέους. Το συνολικό δανεισμό για το οικονομικό έτος μέχρι σήμερα είναι επίσης ο υψηλότερος από το 2020».

Από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο, ο δανεισμός ανέρχεται σε £83,8 δισ., δηλαδή £16,2 δισ. περισσότερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Πρόκειται για τον δεύτερο υψηλότερο δανεισμό Απριλίου-Αυγούστου από τότε που ξεκίνησαν οι μηνές καταγραφές το 1993, μετά μόνο το 2020, όταν η πανδημία αύξησε τις δαπάνες και συρρίκνωσε τα φορολογικά έσοδα.

Παράλληλα, είναι £11,4 δισ. πάνω από τις προβλέψεις του OBR τον Μάρτιο, υποδεικνύοντας ότι η υπουργός Οικονομικών ενδέχεται να χρειαστεί να λάβει μέτρα για να συγκρατήσει τον δανεισμό εντός των δημοσιονομικών κανόνων της.

Αυξάνονται ξανά οι τόκοι για το δημόσιο χρέος στη Βρετανία

Για άλλη μια φορά, η Βρετανία δαπανά δισεκατομμύρια λίρες για την εξυπηρέτηση του αυξανόμενου εθνικού χρέους της (και έτσι το προσθέτει!).

Οι τόκοι για το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης αυξήθηκαν στα 8,4 δισεκατομμύρια λίρες τον Αύγουστο, 1,9 δισεκατομμύρια λίρες περισσότερες από ό,τι τον Αύγουστο του 2024 και 900 εκατομμύρια λίρες περισσότερες από ό,τι τον Ιούλιο.

Η αύξηση αυτή οφείλεται στον υψηλότερο πληθωρισμό, ο οποίος πρόσθεσε στο κόστος των συνδεδεμένων με δείκτη κρατικών ομολόγων. Μέχρι στιγμής φέτος, οι τόκοι που καταβάλλονται για το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης έχουν αυξηθεί κατά 10,6 δισεκατομμύρια λίρες στα 49,9 δισεκατομμύρια λίρες, κυρίως επειδή οι τόκοι που καταβάλλονται για τα συνδεδεμένα με δείκτη κρατικά ομόλογα αυξάνονται και μειώνονται με τον Δείκτη Τιμών Λιανικής (RPI) του πληθωρισμού.

H εμπιστοσύνη των καταναλωτών έχει εξασθενήσει

Ταυτόχρονα, η εμπιστοσύνη των καταναλωτών έχει εξασθενήσει, σύμφωνα με νέα δεδομένα. Ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών της GfK μειώθηκε κατά δύο μονάδες σε -19 τον Σεπτέμβριο, αντιστρέφοντας την αύξηση του Αυγούστου. Όλες οι πέντε μετρήσεις εμπιστοσύνης υποχώρησαν, συμπεριλαμβανομένης της προδιάθεσης για μεγάλες αγορές.

Ο Neil Bellamy, διευθυντής ανάλυσης καταναλωτών στη GfK, προειδοποίησε για «φθινοπωρινό ψύχος» στην αναφορά του μήνα, εξηγώντας ότι η μείωση επιτοκίων στις 7 Αυγούστου δεν φαίνεται να ενίσχυσε τη χρηματοοικονομική διάθεση των καταναλωτών ούτε να απομάκρυνε τις ανησυχίες για το κόστος διαβίωσης. Οι δείκτες προσωπικών οικονομικών μειώθηκαν, με τις προθέσεις αποταμίευσης να υποχωρούν κατά οκτώ μονάδες. Η προοπτική για την οικονομία καταγράφει πτώση, με τον δείκτη προσανατολισμού για το μέλλον να πέφτει από -11 τον Ιούνιο 2024 σε -32 μόλις 15 μήνες αργότερα.

Ήπια πορεία στις λιανικές πωλήσεις στη Βρετανία

Παράλληλα, η εταιρεία λιανικής Next προειδοποίησε για επιδείνωση της οικονομικής προοπτικής, δίνοντας «άλλο ένα λόγο για προσοχή». Οι λιανικές πωλήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν περισσότερο από το αναμενόμενο τον Αύγουστο, ολοκληρώνοντας ένα καλοκαίρι ήπιας ανάπτυξης. Ο όγκος των προϊόντων που πωλήθηκαν σε καταστήματα και online ανέβηκε 0,5%, σε ευθυγράμμιση με την αναθεωρημένη μέτρηση του Ιουλίου, σύμφωνα με την ONS.

Η καλή καιρική κατάσταση ενίσχυσε τις πωλήσεις ένδυσης και αρτοσκευασμάτων, αντισταθμίζοντας τις μειώσεις στις πωλήσεις ηλεκτρονικών υπολογιστών και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού. Οι αναλυτές ανέμεναν αύξηση 0,4%. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι καταναλωτές αντιστάθηκαν στις ανησυχίες για μειώσεις θέσεων εργασίας, πιο αργή αύξηση μισθών και υψηλότερες τιμές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Οι ισχυρότερες από τις αναμενόμενες λιανικές πωλήσεις προσφέρουν κάποια ανακούφιση στην υπουργό Οικονομικών Rachel Reeves, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει τα δημόσια οικονομικά σε ένα δύσκολο περιβάλλον ανάπτυξης. Οι καταναλωτές κινούν περίπου το 60% της ζήτησης, και η περαιτέρω αβεβαιότητα στη διάθεση για δαπάνες θα δυσκολέψει την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.