Η Γερμανία μελετά σοβαρά την πιθανότητα να αντικαταστήσει τη Γαλλία στο εμβληματικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα πολεμικού αεροσκάφους αξίας 100 δισ. ευρώ, εάν δεν υπάρξει συμφωνία έως το τέλος του έτους. Στο τραπέζι βρίσκονται εναλλακτικές συνεργασίες με τη Σουηδία ή ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το πρόγραμμα Future Combat Air System (FCAS) ξεκίνησε το 2017 με στόχο να αντικαταστήσει τα γαλλικά Rafale και τα Eurofighter Typhoon έως το 2040. Ωστόσο, οι συνεχείς τριβές μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου, που μοιράζονται το έργο με τη Μαδρίτη, απειλούν να το εκτροχιάσουν σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιχειρεί να ενισχύσει τις αμυντικές της ικανότητες απέναντι στη Ρωσία, μεταδίδει το Politico.
Σύμφωνα με δύο πηγές, το γερμανικό υπουργείο Άμυνας συζήτησε το FCAS με την Airbus, που έχει την ευθύνη του γερμανικού σκέλους ανάπτυξης. Στις συνομιλίες φάνηκε η έντονη δυσφορία του Βερολίνου για την πίεση της γαλλικής Dassault να έχει υπερβολικά μεγάλο ρόλο. Αυτό οδηγεί τη Γερμανία να εξετάζει εναλλακτικές λύσεις, από στενότερη συνεργασία με τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι την προοπτική κοινού σχεδίου μόνο με την Ισπανία.
Ανώτατοι αξιωματούχοι της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας ενημέρωσαν αυτή την εβδομάδα και το Bundestag. «Κάποια στιγμή το κοινοβούλιο θα πρέπει να πει: ‘είτε χρειαζόμαστε αυτό το αεροσκάφος είτε όχι’», δήλωσε ο σοσιαλδημοκράτης βουλευτής Αντρέας Σβαρτς, προειδοποιώντας ότι η παραγωγή δεν έχει καν ξεκινήσει και ότι πολλά απρόβλεπτα προβλήματα είναι πιθανό να εμφανιστούν.
Τον Ιούλιο, Παρίσι και Βερολίνο συμφώνησαν να επιδιώξουν συμβιβασμό το φθινόπωρο και να αποφασίσουν μέχρι το τέλος του έτους αν το πρόγραμμα θα περάσει στη Φάση 2, που προβλέπει κατασκευή πειραματικού αεροσκάφους.
Νέοι ορίζοντες βλέπει η Γερμανία
Η πιθανή είσοδος νέων εταίρων θα αποτελούσε ριζική αλλαγή, σύμφωνα με το Politico. Το Ηνωμένο Βασίλειο ηγείται ήδη του ανταγωνιστικού προγράμματος Global Combat Air Programme (GCAP) μέσω της BAE Systems, γεγονός που του προσφέρει ισχυρή βιομηχανική βάση σε stealth τεχνολογία και ολοκλήρωση συστημάτων. Ωστόσο, παραμένει ασαφές πώς η BAE θα μπορούσε να συμμετέχει και στα δύο έργα χωρίς σύγκρουση συμφερόντων.
Η Σουηδία, που δεν είναι πλέον μέλος του GCAP, θα μπορούσε να συμβάλει μέσω της Saab, με εμπειρία στα μαχητικά Gripen, στα ηλεκτρονικά, στους αισθητήρες και στις ελαφριές ατράκτους. Ο Σουηδός υπουργός Άμυνας Παλ Γιόνσον θα επισκεφθεί το Βερολίνο την επόμενη εβδομάδα.
Η δυσαρέσκεια στο Βερολίνο εστιάζεται στο βιομηχανικό αδιέξοδο μεταξύ Dassault και Airbus Defence & Space σχετικά με την ηγεσία, τη μεταφορά τεχνολογίας και την κατανομή εργασιών. Η Ισπανία συμμετέχει μέσω της Indra.
Το FCAS δεν αφορά μόνο ένα αεροσκάφος, αλλά ένα «σύστημα συστημάτων» (Next-Generation Weapon System – NGWS) που θα συνδυάζει το νέο μαχητικό, drones και διασύνδεση με cloud.
Τον Οκτώβριο αναμένεται τριμερής συνάντηση των υπουργών Άμυνας Ισπανίας, Γερμανίας και Γαλλίας. Παράλληλα, τεχνικές συναντήσεις συνεχίζονται κανονικά, παρά την πολιτική κρίση στο Παρίσι.
Μοίρασμα της πίτας
Ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια είναι η κατανομή του έργου, που αρχικά είχε προβλεφθεί να είναι ισότιμη (33% ανά χώρα).
Το καλοκαίρι, γερμανικά μέσα μετέδωσαν ότι η Dassault απαιτεί το 80% της εργασίας στο NGWS, προκαλώντας οργή στο Βερολίνο.
Ο εκπρόσωπος του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς, Στέφαν Κορνήλιος, τόνισε την Τετάρτη ότι «η κατανομή βαρών και εργασιών πρέπει να γίνει βάσει της συμφωνίας», προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει διαφωνία μεταξύ Βερολίνου και Μαδρίτης.
Ο Μερτς, κατά την επίσκεψή του στη Μαδρίτη όπου συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε: «Η τρέχουσα κατάσταση είναι μη ικανοποιητική. Δεν προχωράμε με το έργο. Μιλάμε και οι δύο με τη γαλλική κυβέρνηση και θέλουμε λύση το συντομότερο δυνατό».
Γαλλικές πηγές διέψευσαν ότι η Dassault απαιτεί το 80% της εργασίας, αλλά αναγνώρισαν ότι θέλει μεγαλύτερη ισχύ λήψης αποφάσεων στο NGWS ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις από την πολυπλοκότητα της τριμερούς συνεργασίας.
Ο χρόνος πιέζει για το πρόγραμμα των 100 δισ.
Παρότι δεν έχει ληφθεί επίσημη απόφαση στο Βερολίνο για ένα «Plan B», κυβερνητικοί αξιωματούχοι τονίζουν την ανάγκη για άμεση πρόοδο.
Η συζήτηση στη Γερμανία διεξάγεται ενώ το Παρίσι βρίσκεται σε πολιτική αναταραχή, μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαϊρού και τον διορισμό του Σεμπαστιέν Λεκονρύ ως νέου πρωθυπουργού. Ο Λεκονρύ, που είχε προηγουμένως διαπραγματευτεί για το FCAS ως υπουργός Άμυνας, θεωρείται στο Βερολίνο η μόνη προσωπικότητα που μπορεί να φέρει τη Dassault στο τραπέζι του συμβιβασμού.
Αν κινηθεί προς συμφωνία με την Airbus, το FCAS μπορεί να περάσει στη νέα φάση. Αν όμως στηρίξει τη σκληρή γραμμή της Dassault, τα γερμανικά εναλλακτικά σενάρια με Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο —ή ακόμη και ένα αυτόνομο πρόγραμμα με την Ισπανία— θα αποκτήσουν μεγαλύτερη δυναμική.
