Μυστικό σχέδιο της Ρωσίας για παρέμβαση στις εκλογές της Μολδαβίας που θα πραγματοποιηθούν στις 28 Σεπτεμβρίου, με στόχο να αποδυναμωθεί το φιλοευρωπαϊκό κόμμα της προέδρου Μάγια Σάντου και να ενισχυθούν φιλορωσικές δυνάμεις, αποκαλύπτει το Bloomberg. Έγγραφα που είδε το πρακτορείο δείχνουν ότι οι τακτικές περιλαμβάνουν την πρόσληψη Μολδαβών ψηφοφόρων στο εξωτερικό, την οργάνωση διαδηλώσεων και μια εκστρατεία παραπληροφόρησης.
Έγγραφα που είδε το Bloomberg αποκαλύπτουν οργανωμένη εκστρατεία του Κρεμλίνου για εξαγορά ψήφων, παραπληροφόρηση και πρόκληση ταραχών στη Μολδαβία, με στόχο να εκτροχιάσει την πορεία της χώρας προς την ΕΕ.
Η Ρωσία έχει καταστρώσει ένα σχέδιο για να παρέμβει στις εκλογές στη Μολδαβία και να ανατρέψει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να κρατήσει τη χώρα στον δρόμο προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με έγγραφα που εξέτασε το Bloomberg.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η πολυδιάστατη στρατηγική οριστικοποιήθηκε την άνοιξη και συντονίστηκε απευθείας από το Κρεμλίνο. Ο στόχος είναι να υπονομευθούν οι πιθανότητες του Κόμματος Δράσης και Αλληλεγγύης της Προέδρου Μάγια Σάντου στις επικείμενες εκλογές και, τελικά, να απομακρυνθεί από την εξουσία, σύμφωνα με τα έγγραφα που αναφέρουν τα εσωτερικά ρωσικά σχέδια.
«Σαν σάντουιτς ανάμεσα στην Ουκρανία που μαστίζεται από τον πόλεμο και τη Ρουμανία, κράτος-μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η μικρή αυτή χώρα αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο μάχης μεταξύ των φιλοευρωπαϊκών και των φιλορωσικών πολιτικών δυνάμεων. Οι εκλογές της Κυριακής πραγματοποιούνται λιγότερο από ένα χρόνο μετά το δημοψήφισμα για την ένταξη της Μολδαβίας στην ΕΕ, το οποίο πέρασε με ελάχιστη διαφορά, εν μέσω ισχυρισμών της κυβέρνησης για παρέμβαση του Κρεμλίνου», σημειώνει το δημοσίευμα.
Σύμφωνα με τα έγγραφα, το σχέδιο περιλαμβάνει την πρόσληψη Μολδαβών που ζουν στο εξωτερικό -μεταξύ άλλων και στη Ρωσία-ώστε να μεταβούν σε εκλογικά τμήματα στην ΕΕ και αλλού για να ψηφίσουν, την αποστολή ομάδων με σκοπό την πρόκληση αναταραχών, καθώς και μια εκτεταμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ένας ακόμη κομβικός άξονας των οδηγιών που φέρονται να εκπονήθηκαν από το γραφείο του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν είναι η αξιοποίηση ενοχοποιητικού υλικού, με στόχο την άσκηση πίεσης σε δημόσιους λειτουργούς ώστε να παρεμποδιστεί η ομαλή διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας. Η Bloomberg σημειώνει ότι δεν κατέστη δυνατό να επιβεβαιωθεί εάν η Ρωσία έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή τα σχέδια αυτά, την ώρα που η προεκλογική εκστρατεία στη Μολδαβία κορυφώνεται. Ωστόσο, δύο Ευρωπαίοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι με γνώση της υπόθεσης δήλωσαν πως είναι «σχεδόν βέβαιο» ότι η Μόσχα σκοπεύει να υλοποιήσει τα περισσότερα από αυτά.
Εκλογές στη Μολδαβία, προεκλογική εκστρατεία © EPA/DUMITRU DORU
Εν τω μεταξύ, η αστυνομία της Μολδαβίας έχει λάβει αυστηρά μέτρα κατά των εκστρατειών παραπληροφόρησης και των προσπαθειών αγοράς ψήφων. Τον περασμένο μήνα, οι αρχές ζήτησαν επίσημα να μπλοκαριστούν 443 κανάλια TikTok.
Σημειώνεται ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν παρεμβαίνει σε εκλογές άλλων χωρών. Κατά τη διάρκεια του περσινού δημοψηφίσματος για την ΕΕ και των προεδρικών εκλογών, μια εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών απέρριψε τους ισχυρισμούς ως «ρωσοφοβία», την οποία χαρακτήρισε «ουσιώδες συστατικό του ευρωπαϊκού σχεδίου για τη Μολδαβία».
Τώρα διακυβεύεται το αν η Μολδαβία θα συνεχίσει την πορεία της προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αφού έχει κατοχυρώσει τον στόχο της ένταξης στο σύνταγμά της, ή αν θα στραφεί προς τη Μόσχα, καθώς ο Πούτιν δεν δείχνει καμία πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο εναντίον της γειτονικής Ουκρανίας
Η Μολδαβία, πρώην σοβιετική δημοκρατία, έχει μια σημαντική ρωσόφωνη μειονότητα μεταξύ των 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων της. Η αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, ενώ ο ηγέτης της περιοχής της Γαγκαουζίας καταδικάστηκε από μολβανικό δικαστήριο για παράνομη διοχέτευση ρωσικών χρημάτων σε πολιτικό κόμμα.
«Ο στόχος του Κρεμλίνου είναι σαφής: να καταλάβει τη Μολδαβία μέσω των εκλογών, να μας χρησιμοποιήσει εναντίον της Ουκρανίας και να μας μετατρέψει σε βάση εκτόξευσης υβριδικών επιθέσεων κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε η Σάντου στους ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο στις 9 Σεπτεμβρίου. «Γι’ αυτό οι εκλογές αυτές είναι πολύ σημαντικές. Υπερασπιζόμενοι τις εκλογές, προστατεύουμε όχι μόνο τη Μολδαβία, αλλά και την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα».
Ο δρόμος για την ένταξη της Μολδαβίας στην ΕΕ
Η πρόεδρος Μάγια Σάντου και το κόμμα της PAS έχουν θέσει στο επίκεντρο την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, με τη στήριξη Παρισιού, Βερολίνου και Βαρσοβίας. Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Φρίντριχ Μερτς και ο Ντόναλντ Τουσκ επισκέφθηκαν τον Αύγουστο το Κισινάου, σε μια κίνηση που η αντιπολίτευση ερμηνεύει ως απροκάλυπτη παρέμβαση. Ο πρώην πρόεδρος Ιγκόρ Ντοντόν, επικεφαλής φιλορωσικού μπλοκ, κατηγόρησε σε «ανοιχτή επιστολή» προς το Bloomberg τις αρχές ότι χρησιμοποιούν διοικητικούς μηχανισμούς για να καταπνίξουν την αντιπολίτευση, ενώ κατηγόρησε «δυτικές δυνάμεις» ότι πιέζουν εκβιαστικά υπέρ της Σάντου.
Σύμφωνα με τα ίδια έγγραφα, η Μόσχα επενδύει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για να επηρεάσει το αποτέλεσμα. Η Σάντου είπε σε Ευρωπαίους νομοθέτες ότι το Κρεμλίνο δαπάνησε περίπου το 1% του ΑΕΠ της χώρας, ή 150 εκατ. ευρώ, για να αλλοιώσει το δημοψήφισμα ένταξης και την προεδρική της επανεκλογή. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι ποσά αντίστοιχης κλίμακας έχουν προβλεφθεί και για τις επικείμενες εκλογές.
Η στρατηγική, αναφέρουν τα έγγραφα, είναι να δημιουργηθεί η εντύπωση ενός σκληρού πολιτικού ανταγωνισμού, με τελικό στόχο την αποδυνάμωση της Σάντου. Το σχέδιο περιλαμβάνει εξαγορά ψήφων Μολδαβών της διασποράς, εκστρατεία παραπληροφόρησης σε Telegram, TikTok και Facebook, αλλά και μέσω τηλεφωνικών κέντρων, με μηνύματα σε ρουμανικά και ρωσικά που παρουσιάζουν τη Σάντου ως «ξένη μαριονέτα». Η αστυνομία της Μολδαβίας ανακοίνωσε κατασχέσεις παράνομων χρημάτων για αγορά ψήφων και αποκάλυψε επιχείρηση νομιμοποίησης εσόδων με 5 εκατ. λέι μόνο στις 16 Σεπτεμβρίου.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η πρόβλεψη για χρήση νεαρών από αθλητικούς συλλόγους και εγκληματικά δίκτυα, με σκοπό βίαιες προκλήσεις κατά την ημέρα της ψηφοφορίας και διαδηλώσεις που θα απαιτούν την παραίτηση της Σάντου ή θα απονομιμοποιούν μια πιθανή νίκη της.
Οι πληροφορίες για ρωσική ανάμιξη δεν περιορίζονται στη Μολδαβία. Στη Γεωργία, οι εκλογές πέρυσι στιγματίστηκαν από καταγγελίες για παρεμβάσεις, ενώ στη Ρουμανία οι δικαστές διέταξαν επανάληψη προεδρικών εκλογών έπειτα από αποκαλύψεις για εκτεταμένη ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης. Ο Ρουμάνος γενικός εισαγγελέας Alex Florenta δήλωσε στις 16 Σεπτεμβρίου ότι τέσσερις εταιρείες με δεσμούς με τη Ρωσία διακίνησαν ψευδείς ειδήσεις μέσω bots τεχνητής νοημοσύνης, επηρεάζοντας 1,3 εκατομμύρια πολίτες.
Στη Μολδαβία, ο Ντοντόν βρίσκεται στο επίκεντρο νέων αποκαλύψεων. Έγγραφα που είδε το Bloomberg καταγράφουν εκατοντάδες μηνύματα του με αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών από το 2019 έως το 2021, με αιτήματα για παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων – συμπεριλαμβανομένης της Σάντου, αλλά και άλλων φιλορώσων πολιτικών και επιχειρηματιών. Στα μηνύματα περιλαμβάνονται λεπτομέρειες ταξιδιών, διασχίσεις συνόρων, εκθέσεις για εκδηλώσεις, ακόμη και παρακολούθηση ξένων πρεσβειών.
Ο Ντοντόν απέρριψε τους ισχυρισμούς, δηλώνοντας μέσω email ότι ενήργησε πάντα «εντός των ορίων του νόμου και προς το εθνικό συμφέρον». Στην επιστολή του χαρακτήρισε «αβάσιμες και ψευδείς» τις κατηγορίες για συνεργασία με τη Μόσχα.
Παρά τις διαψεύσεις, τα στοιχεία καταδεικνύουν, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, μια σταθερή προσπάθεια του Κρεμλίνου να αποσταθεροποιήσει χώρες της ανατολικής Ευρώπης μέσω συνδυασμού παραπληροφόρησης, χρηματοδότησης και μυστικών επιχειρήσεων. Στη Μολδαβία, το αποτέλεσμα των εκλογών δεν θα κρίνει μόνο τον προσανατολισμό της χώρας προς την Ευρώπη ή τη Ρωσία, αλλά και την ικανότητα της δημοκρατίας να αντέξει στις πιέσεις μιας μεγάλης δύναμης.
