Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έδωσε στη δημοσιότητα νέα στοιχεία για την τάση της τηλεργασίας στην Ευρώπη, φωτίζοντας μια κρίσιμη πτυχή του μέλλοντος της εργασίας: πόσο διατεθειμένοι είναι οι εργαζόμενοι να θυσιάσουν μέρος του μισθού τους για την ευελιξία της εργασίας από το σπίτι. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων δεν αποδέχεται οικονομικές θυσίες για να εργάζεται εξ αποστάσεως, αποκαλύπτοντας τα όρια της «γοητείας» της τηλεργασίας.
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας
Σύμφωνα με την Έρευνα Προσδοκιών Καταναλωτών (Consumer Expectations Survey – CES) της ΕΚΤ, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, το 70% των Ευρωπαίων εργαζομένων δεν θα δεχόταν καμία μείωση μισθού προκειμένου να εργάζεται από το σπίτι δύο ή τρεις ημέρες την εβδομάδα.
Αναλυτικότερα:
- 13% θα αποδεχόταν μείωση μεταξύ 1% και 5%.
- 8% θα δέχονταν μείωση μισθού 6%-10%.
Ο μέσος όρος της μείωσης που οι εργαζόμενοι δηλώνουν πρόθυμοι να ανεχθούν ανέρχεται στο 2,6%.
Τα στοιχεία προέρχονται από το ετήσιο σκέλος για την αγορά εργασίας της CES, που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2025 και αφορούσε εργαζομένους ηλικίας 20-64 ετών.
Οι διαφορετικές «αντοχές» στην τηλεργασία
Οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ, Αντόνιο Ντίας ντα Σίλβα και Μάρκο Βάισλερ, που συνέταξαν την ανάλυση, τονίζουν ότι υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση ανάλογα με το μοτίβο τηλεργασίας που εφαρμόζει κάθε εργαζόμενος.
Όσοι εργάζονται συστηματικά από το σπίτι, δηλαδή περισσότερες από τρεις ημέρες την εβδομάδα, εμφανίζονται πιο πρόθυμοι να δεχθούν μείωση μισθού – σε μέσο όρο 4,6% – προκειμένου να διατηρήσουν αυτή τη δυνατότητα. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι που δουλεύουν από το σπίτι μόνο μία ημέρα την εβδομάδα, θα αποδέχονταν μείωση μόλις 1,6%.
Με άλλα λόγια, όσο περισσότερο ενσωματώνεται η τηλεργασία στην καθημερινότητα κάποιου, τόσο περισσότερο εκτιμάται ως «προνόμιο» που αξίζει θυσίες.
Το τοπίο της εργασίας μετά την πανδημία
Η πανδημία του κορονοϊού καθιέρωσε την τηλεργασία ως βασικό εργαλείο, όμως από τότε οι επιχειρήσεις προσπαθούν να επαναφέρουν τους εργαζόμενους στα γραφεία. Παρά τις πιέσεις, η επιστροφή στην πλήρη φυσική παρουσία δεν έχει επιτευχθεί.
Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι το 2024, το 22,4% των εργαζομένων ηλικίας 20-64 ετών δούλεψε έστω και περιστασιακά από το σπίτι. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το 2019, πριν από την πανδημία.
Η σταθερή παρουσία της τηλεργασίας καταδεικνύει ότι έχει πλέον εδραιωθεί ως επιλογή, ιδιαίτερα για συγκεκριμένους κλάδους όπως η τεχνολογία, οι υπηρεσίες και η εκπαίδευση.
Οι επιπτώσεις για εργοδότες και εργαζομένους
Τα ευρήματα της ΕΚΤ έχουν διττή σημασία. Από τη μια πλευρά, δείχνουν ότι η τηλεργασία έχει ισχυρή απήχηση στους εργαζόμενους, οι οποίοι δεν επιθυμούν να «αγοράσουν» ευελιξία με αντάλλαγμα χαμηλότερο μισθό. Από την άλλη, αναδεικνύουν τα όρια στις πολιτικές των εργοδοτών που επιχειρούν να χρησιμοποιήσουν την τηλεργασία ως «εναλλακτικό μισθολογικό κίνητρο».
Η μελέτη μπορεί να επηρεάσει τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, αλλά και τη χάραξη πολιτικών για την αγορά εργασίας. Η τηλεργασία φαίνεται να εδραιώνεται ως δομικό στοιχείο του νέου εργασιακού μοντέλου, χωρίς όμως οι εργαζόμενοι να δέχονται ότι η ευελιξία πρέπει να συνοδεύεται από απώλειες εισοδήματος.
