Σε μια περίοδο με μεγάλες γεωπολιτικές αναταραχές, από τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ή ακόμη και την αβεβαιότητα που καλλιεργείται από την κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών στις ΗΠΑ, η Κίνα αναζητεί τη σταθερότητα στο διεθνές εμπόριο. Αναγκαστικά το βλέμμα της στρέφεται στην Αρκτική. Τα πλοία με εμπορεύματα από την Κίνα αρχίζουν να αξιοποιούν τη Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή (NSR), της οποίας σημαντικά τμήματα ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Ρωσίας. Καθώς το λιώσιμο των πάγων διευκολύνει την πρόσβαση στα νερά της Αρκτικής, τα εμπορικά δρομολόγια αναμένεται να καθιερωθούν, καθώς έτσι παρακάμπτονται η Διώρυγα του Σουέζ και το Στενό της Ταϊβάν, σε μια ευαίσθητη γεωπολιτικά περίοδο. Τα κίνητρα για την εκτεταμένη χρήση της NRS γίνονται ακόμη ισχυρότερα, καθώς εξοικονομούνται δέκα ημέρες με τη διέλευση των πλοίων από την Αρκτική.
Η πρόσφατη διέλευση του «Istanbul Bridge», με μήκος 294 μέτρα και πλάτος 32 μέτρα, από την Αρκτική, μεταφέροντας εμπορευματοκιβώτια από το λιμάνι Νινγκμπό-Ζουσάν στην ανατολική Κίνα, με προορισμό τη Μεγάλη Βρετανία, δεν ήταν το πρώτο ταξίδι από την NSR. Τον Σεπτέμβριο του 2023 πραγματοποιήθηκε το πρώτο θαλάσσιο ταξίδι με συμβατικό πλοίο, και όχι παγοθραυστικό. Όμως η είδηση για το «Istanbul Bridge» έκανε τον γύρο του κόσμου, διότι σηματοδοτεί την έναρξη της πρώτης ταχείας γραμμής εμπορευμάτων από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας στην Ευρώπη.
Οι αγορές της Βρετανίας, των Σκανδιναβικών Χωρών και της Ευρωζώνης αποκτούν σήμερα μεγαλύτερη στρατηγική σημασία για την Κίνα. Οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ καθιστούν ακριβότερα τα προϊόντα που παράγονται στη 2η ισχυρότερη οικονομία του κόσμου. Εκ των πραγμάτων, η Ευρώπη γίνεται η επικρατέστερη εναλλακτική στο παγκόσμιο εμπόριο, σε βαθμό που οι κυβερνήσεις της ΕΕ φοβούνται μήπως το κύμα βιομηχανιών προϊόντων από την Κίνα (ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, οικιακές συσκευές και άλλα) πλήξει την εγχώρια βιομηχανία.
Ο νέος Δρόμος του Μεταξιού περνά από την Αρκτική
Οι θαλάσσιες διαδρομές από την Αρκτική Θάλασσα αποκαλούνται ο «Πολικός Δρόμος του Μεταξιού» της Κίνας. Εκτείνονται βόρεια της Ρωσίας, μέσω της Θάλασσας Κάρα, της Θάλασσας Λάπτεφ, της Ανατολικής Σιβηρίας και της Θάλασσας Τσούκτσι στον Αρκτικό Ωκεανό, καταλήγοντας στον Βερίγγειο Πορθμό. Απαιτούνται συνήθως πλοία ειδικού τύπου (ice-class) και παγοθραυστικά, καθιστώντας την NSR σημαντική στρατηγικά, αλλά ακόμη πολύπλοκη πλωτή οδό. Όμως η κλιματική κρίση αναμένεται να διευκολύνει τη διέλευση πλοίων από την Αρκτική. Είναι μια διέξοδος για την Κίνα, που εξακολουθεί να εξαρτάται από το παγκόσμιο εμπόριο, σε μια περίοδο που το τεταμένο γεωπολιτικό κλίμα μεταξύ Ρωσίας και Δύσης την επηρεάζει.
Όπως επισημαίνεται σε πρόσφατο δημοσίευμα της Handelsblatt, η πρόσβαση σε κέντρο logistics της ανατολικής Πολωνίας, το οποίο παραλαμβάνει το 90% των σιδηροδρομικών εμπορευμάτων από την Κίνα στην Ευρώπη, έκλεισε μέσα στον Σεπτέμβριο λόγω της στρατιωτικής άσκησης «Zapad» μεταξύ της γειτονικής Λευκορωσίας και της Ρωσίας. Η Πολωνία άνοιξε τα σύνορα με τη Λευκορωσία στις 23 Σεπτεμβρίου, υπό την πίεση των εμπόρων. Όμως, τριάμισι χρόνια από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η παραβίαση του εναέριου χώρου όχι μόνον της Πολωνίας, αλλά και άλλων χωρών της Βαλτικής, από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Μόσχας αναγκάζει τις κυβερνήσεις να είναι πολύ πιο προσεκτικές. Οπότε η Κίνα φαίνεται πως επιθυμεί να έχει όσο πιο πολλές επιλογές για τη μεταφορά των εμπορευμάτων της.
Δεδομένης της εμπορικής, τεχνολογικής και γεωπολιτικής αντιπαλότητας μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, το Πεκίνο έχει ακόμη μεγαλύτερα κίνητρα για να ενισχύσει τη συνεργασία του με τη Ρωσία. Ως εκ τούτου, οι δυνατότητες της Αρκτικής, από τα κοιτάσματα ορυκτού πλούτου μέχρι τις νέες ευκαιρίες στη μεταφορά εμπορευμάτων, εξυπηρετούν αυτά τα σχέδια. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνεργασία με τη Ρωσία είναι πιο πολύτιμη από ποτέ. Πέρυσι το καλοκαίρι πολεμικά αεροσκάφη της Ρωσίας και της Κίνας πραγματοποίησαν κοινή στρατιωτική άσκηση στον διεθνή εναέριο χώρο κοντά στις ακτές της Αλάσκας. Αν και η παρουσία τους δεν εκλήφθηκε ως απειλή, η απογείωσή τους από στρατιωτική βάση στη βόρεια Ρωσία επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον των δύο χωρών στην περιοχή.