Η Ρωσία απέτυχε να επανεκλεγεί στο συμβούλιο του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO – Ιnternational Civil Aviation Organization), μετά από σκληρή αντίσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επικαλέστηκε τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του στην παγκόσμια αεροπλοΐα.
Η αποτυχία της Μόσχας να εξασφαλίσει την απαραίτητη στήριξη οδήγησε τον εκπρόσωπό της να ζητήσει άμεσα «νέο γύρο ψηφοφορίας», αίτημα που ωστόσο αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις.
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Για να γίνει κατανοητή η εξέλιξη, πρέπει να γυρίσουμε τρία χρόνια πίσω. Το 2022, εν μέσω της εισβολής στην Ουκρανία, και λόγω των κυρώσεων, η Ρωσία απομακρύνθηκε από το 36μελές συμβούλιο του ICAO. Αφορμή υπήρξε η παράνομη δήμευση (από το Κρεμλίνο) εκατοντάδων δυτικής προέλευσης αεροσκαφών που είχαν μισθώσει ρωσικές εταιρείες από αντίστοιχες δυτικές -τύπου aviation leasing- πράξη που θεωρήθηκε κατάφωρη παραβίαση των διεθνών κανόνων.
Πολλές ρωσικές αεροπορικές εταιρείες, όπως η Aeroflot και άλλες, χρησιμοποιούσαν αεροσκάφη που είχαν μισθώσει (μέσω leasing) από δυτικούς ιδιοκτήτες, κυρίως ιρλανδικές και αμερικανικές εταιρείες leasing.
Μετά τις κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ, αυτές οι εταιρείες leasing υποχρεώθηκαν να τερματίσουν τις συμβάσεις και να ανακαλέσουν τα αεροσκάφη.
Η Ρωσία αρνήθηκε να τα επιστρέψει και πέρασε νόμο που επέτρεπε την εγγραφή των αεροσκαφών στο ρωσικό μητρώο. Με αυτόν τον τρόπο τα «νομιμοποίησε» εσωτερικά, αν και σε διεθνές επίπεδο θεωρούνται παράνομα δημευμένα/κατασχεμένα.
Η Ρωσία κατάσχεσε περίπου 500 δυτικά αεροσκάφη
Υπολογίζεται ότι περίπου 400 με 500 αεροσκάφη δυτικής κατασκευής (Airbus και Boeing) «κρατήθηκαν» με αυτόν τον τρόπο στη Ρωσία.
Η απομόνωση της Ρωσίας ενισχύθηκε και από την καταδίκη της για την κατάρριψη της πτήσης MH17 της Malaysia Airlines πάνω από ουκρανικό έδαφος που τελούσε υπό ρωσικό έλεγχο, με 298 νεκρούς.
Η σημερινή προσπάθεια επιστροφής της Μόσχας στο συμβούλιο του ICAO συναντά σθεναρή αντίδραση από την ΕΕ, η οποία υποστηρίζει πως ένα κράτος που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο δεν μπορεί να συμμετέχει σε έναν οργανισμό επιφορτισμένο με την προστασία αυτών ακριβώς των κανόνων. Εκπρόσωπος της Κομισιόν ξεκαθάρισε, πριν την ψηφοφορία, ότι η αποκατάσταση της Ρωσίας στον διεθνή οργανισμό θα ήταν «απαράδεκτη».
Η αποτυχία αυτή αποτελεί ακόμη ένα πλήγμα στη διεθνή εικόνα της Μόσχας, η οποία συνεχίζει να αντιμετωπίζει κυρώσεις και διπλωματική απομόνωση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Παράλληλα, καταδεικνύει τη σταθερή βούληση των ευρωπαϊκών κρατών να εμποδίσουν τη Ρωσία να αποκτήσει ξανά επιρροή σε κρίσιμους θεσμούς που αφορούν την ασφάλεια των αερομεταφορών.
