Η μεγαλύτερη μαζική αποχώρηση ομοσπονδιακών υπαλλήλων των τελευταίων 80 ετών βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την εβδομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς πάνω από 154.000 εργαζόμενοι εγκαταλείπουν τη δημόσια διοίκηση, στο πλαίσιο ενός προγράμματος εθελουσίας εξόδου που αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη δραστική μείωση του ομοσπονδιακού κρατικού μηχανισμού.
Οι επίσημες παραιτήσεις ξεκίνησαν την Τρίτη, με τους περισσότερους υπαλλήλους να έχουν ήδη αποχωρήσει άτυπα μήνες νωρίτερα, παραμένοντας σε καθεστώς αμειβόμενης άδειας έως το τέλος Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ντον Μόινιχαν του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, η αποχώρηση τόσων έμπειρων δημοσίων λειτουργών δημιουργεί ένα σημαντικό έλλειμμα τεχνογνωσίας και αποτελεί “ανεπανόρθωτη ζημιά” για την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού. «Χρειάζονται χρόνια για να αποκτήσει κάποιος την εμπειρία και την εξειδίκευση ώστε να εφαρμόζει κυβερνητικά προγράμματα. Τώρα, όλη αυτή η γνώση φεύγει μαζί τους», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Επιπτώσεις σε κρίσιμες υπηρεσίες
Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν την μετεωρολογία, την ασφάλεια τροφίμων, την υγεία και διαστημικά προγράμματα, σύμφωνα με μαρτυρίες εργαζομένων και συνδικαλιστών που μίλησαν στο Reuters.
Στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (NWS), σχεδόν 200 εργαζόμενοι αποχώρησαν, μεταξύ τους έμπειροι μετεωρολόγοι και τεχνικοί που συντηρούσαν κρίσιμα συστήματα πρόγνωσης καιρού. Ο Τομ Φέι, συνδικαλιστικός εκπρόσωπος, έκανε λόγο για «μαζικές αναταραχές στα γραφεία της υπηρεσίας σε όλη τη χώρα».
Στη NASA, περίπου 4.000 εργαζόμενοι, ανάμεσά τους μερικοί από τους πιο εξειδικευμένους μηχανικούς και επιστήμονες αεροναυπηγικής, δέχθηκαν τα πακέτα αποχώρησης. Ο πρόεδρος της ένωσης IFPTE, Ματ Μπιγκς, προειδοποίησε ότι δεν υπάρχουν αρκετοί αντικαταστάτες.
Στο Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών (HHS), ο υπουργός Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ ανακοίνωσε τον περασμένο Μάρτιο ότι 10.000 υπάλληλοι θα αποχωρήσουν, εκ των οποίων 3.500 στον FDA και 2.400 στο CDC.
Οι εθελούσιες αποχωρήσεις αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής μείωσης του κρατικού μηχανισμού από την κυβέρνηση Τραμπ, που φιλοδοξεί να μειώσει το σύνολο του ομοσπονδιακού προσωπικού κατά περίπου 300.000 άτομα έως το τέλος του 2025, δηλαδή 12,5% του συνολικού εργατικού δυναμικού.
Η εκπρόσωπος του Γραφείου Προσωπικού της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, ΜακΛορίν Πίνοβερ, δήλωσε ότι το πρόγραμμα παραιτήσεων εξοικονομεί περίπου 28 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Ωστόσο, το Reuters σημειώνει ότι ο αριθμός αυτός δεν επιβεβαιώνεται από ανεξάρτητες πηγές.
«Δεν είναι μόνο αριθμοί, είναι γνώσεις»
Η αποχώρηση εργαζομένων με εξειδικευμένη γνώση, όπως επιστήμονες στην ανίχνευση τοξινών σε δημητριακά, έχει ήδη αφήσει κρίσιμα κενά χωρίς άμεσες λύσεις. «Δεν υπάρχει άλλος με αυτή την εξειδίκευση», αναφέρει ο συνδικαλιστής Ίθαν Ρόμπερτς από το Υπουργείο Γεωργίας.
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του υπουργείου υγείας υποστηρίζουν ότι τα προγράμματα παραμένουν προτεραιότητα και δεν τίθεται θέμα υποβάθμισης κρίσιμων λειτουργιών.
Πολιτική επιλογή ή υπονόμευση της διοίκησης;
Η κυβέρνηση Τραμπ, με τη στήριξη πρώην συμβούλων όπως ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ, έχει χαρακτηρίσει το ομοσπονδιακό κράτος «φουσκωμένο και αναποτελεσματικό». Αντίθετα, οι Δημοκρατικοί και οι ενώσεις εργαζομένων κάνουν λόγο για «τυφλές περικοπές» που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια και την εθνική τεχνολογική υπεροχή.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ δαπάνησε 359 δισ. δολάρια για μισθούς και παροχές των πολιτικών υπαλλήλων το 2023.
Ωστόσο, το ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό αποτελεί μόλις το 1,5% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας, γεγονός που σημαίνει ότι η επίδραση στην ανεργία θα είναι μικρή, αλλά οι λειτουργικές επιπτώσεις στους δημόσιους οργανισμούς — τεράστιες.
Ένα κρατικό σύστημα σε κρίσιμη καμπή
Η αποχώρηση 154.000 υπαλλήλων μέσα σε μια εβδομάδα ίσως να μοιάζει με λογιστικό κατόρθωμα εξοικονόμησης κρατικών πόρων. Όμως στην πράξη, πρόκειται για μαζική απώλεια εμπειρίας και τεχνογνωσίας, που δυσκολεύει την εφαρμογή πολιτικών, τη διαχείριση κρίσεων και την καινοτομία σε καίριους τομείς.
Η αμερικανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει πλέον όχι μόνο μια αριθμητική μείωση εργατικού δυναμικού, αλλά και μια στρατηγική κρίση ικανότητας να εξυπηρετήσει τους πολίτες της στον ίδιο βαθμό αποτελεσματικότητας. Αν και τα άμεσα οικονομικά οφέλη είναι εμφανή, το κόστος σε λειτουργικό επίπεδο και κοινωνική εμπιστοσύνη ενδέχεται να αποδειχθεί μεγαλύτερο.
