Οι Ευρωπαίοι ηγέτες της Ευρώπης συγκεντρώνονται σήμερα στην Κοπεγχάγη, που μοιάζει με φρούριο, για τη Σύνοδο Κορυφής, με την αίσθηση ότι είναι τώρα ή ποτέ, σημειώνει χαρακτηριστικά το Politico. Μεταξύ των θεμάτων που θα πέσουν στο τραπέζι είναι το πώς θα ενισχυθεί η ευρωπαϊκή άμυνα και από πού θα βρεθούν τα χρήματα.
Σπάνια τα στοιχήματα ήταν τόσο υψηλά, με τις ΗΠΑ να δείχνουν ψυχρότητα στη στρατιωτική στήριξη της Ευρώπης και τη Μόσχα να επιταχύνει τις προκλήσεις στα σύνορα της Ευρώπης. Καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνομιλούν, μια γερμανική φρεγάτα βρίσκεται στο λιμάνι της Κοπεγχάγης— ως επίδειξη ευρωπαϊκής στρατιωτικής ισχύος και ένδειξη του πολεμοχαρούς κλίματος στην περιοχή. Η Ευρώπη βρίσκεται σε «υβριδικό πόλεμο», δήλωσε η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρεντέρικσεν.
Οι συνομιλίες αναμένεται να ξεκινήσουν εντός λίγης ώρας, με την άμυνα και την Ουκρανία να είναι στην κορυφή της ατζέντας.
Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Τα πέντε δύσκολα ζητήματα που πέφτουν στο τραπέζι
1. Άμυνα
Η ΕΕ θα πρέπει να αποφασίσει αν η Κομισιόν θα ηγηθεί των μεγάλων αμυντικών έργων — όπως το Drone Wall στην ανατολική πτέρυγα, που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα — ή αν θα αναλάβουν τα μεμονωμένα κράτη μέλη. Μεγαλύτερες χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, προτιμούν περισσότερη εθνική αυτονομία.
Στο τραπέζι είναι και η χρηματοδότηση τέτοιων έργων, με ορισμένα κράτη να προκρίνουν κοινό χρέος και άλλα, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, να προτιμούν να χρηματοδοτήσουν την άμυνα μέσω του SAFE, του χρηματοδοτικού εργαλείου της ΕΕ ύψους 150 δισ. ευρώ για προμήθεια όπλων. Η Ένωση θέλει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα ώστε να ολοκληρώσει ένα οδικό χάρτη για την εξοπλιστική της πολιτική έως το 2030.
2. Τα παγωμένα δισεκατομμύρια της Ρωσίας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι βρήκε έναν ευφυή τρόπο για να ελευθερώσει κυρώσεις ρωσικών κεφαλαίων για ένα «δάνειο επανορθώσεων» 140 δισ. ευρώ για την Ουκρανία — εάν καταφέρει να εξασφαλίσει τη συναίνεση των χωρών.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Επιτροπής, τα ρωσικά κεφάλαια που έχουν παγώσει από την αρχή του πολέμου θα καταβληθούν στο Κίεβο ως δάνειο με μηδενικό επιτόκιο, και η Ουκρανία θα τα επιστρέψει μόνο όταν η Μόσχα τερματίσει τον πόλεμο και καταβάλει αποζημιώσεις.
Μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε κανονικά ομόφωνη έγκριση όλων των χωρών της ΕΕ — αλλά η Ουγγαρία και η Σλοβακία, φιλικές προς το Κρεμλίνο, είναι απίθανο να εγκρίνουν. Ούτε το Βέλγιο, καθώς τα κεφάλαια βρίσκονται σε λογαριασμό σε τράπεζα των Βρυξελλών.
Η Επιτροπή πιστεύει ακόμα ότι μπορεί να πραγματοποιήσει το σχέδιο με την υποστήριξη της «καθορισμένης πλειοψηφίας» — και υποστηρίζει ότι η πρωτοβουλία θα ενισχύσει τη βιομηχανία όπλων της Ευρώπης.
«Υποψιάζομαι ότι η Μόσχα θα παρακολουθεί πολύ στενά αυτήν την ανεπίσημη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», δήλωσε ανώτερος Γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος στο POLITICO.
3. Απεμπλοκή της Ουκρανίας από την πορεία ένταξης στην ΕΕ
Για να προχωρήσει η Ουκρανία στην ένταξή της στην ΕΕ, και τα 27 κράτη μέλη πρέπει να δώσουν το «πράσινο φως». Αυτό είναι πρόβλημα, δεδομένου ότι η Ουγγαρία έχει επανειλημμένα ορκιστεί να μπλοκάρει την πρόσβαση του Κιέβου.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, προτίθεται να θέσει το ενδεχόμενο τροποποίησης του διαπραγματευτικού πλαισίου της Ένωσης για τις χώρες υποψήφιες ώστε να επιτρέπεται το άνοιγμα κεφαλαίων ένταξης με καθορισμένη πλειοψηφία, αντί για ομοφωνία, παρακάμπτοντας ευέλικτα το βέτο της Ουγγαρίας.
Η πρόταση, που αναφέρθηκε πρώτη φορά από το POLITICO, έχει ήδη τεθεί από συμμάχους του Κιέβου και έλαβε την έγκριση της Επιτροπής τη Δευτέρα. Ωστόσο, πιθανότατα θα απαιτήσει την υπογραφή της Βουδαπέστης, η οποία είναι απίθανο να τη δώσει.
Το σχέδιο αντιμετωπίζει επίσης αντιστάσεις από αρκετές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Ελλάδας, και είναι απίθανο να λάβει ευρεία έγκριση στη Δανία, σύμφωνα με τρεις διπλωμάτες της ΕΕ και έναν αξιωματούχο της γαλλικής προεδρίας.
4. Νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας
Το 19ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ, που ανακοινώθηκε τον προηγούμενο μήνα, δεν έχει ακόμη εγκριθεί από όλα τα κράτη μέλη. Στοχεύει σε διευρυμένη λίστα ρωσικών και ξένων τραπεζών και ενεργειακών εταιρειών — συμπεριλαμβανομένων εταιρειών από την Κίνα, τα ΗΑΕ, το Κιργιζιστάν και το Τατζικιστάν.
Η Ουγγαρία έχει ιστορικό παρεμπόδισης κυρώσεων (προτού τελικά υποχωρήσει), και ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει δείξει αποφασιστικότητα να μειώσει την εξάρτηση από την ρωσική ενέργεια.
5. Η Γερμανία ανεβάζει τους τόνους
Ο Καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, έρχεται στην Κοπεγχάγη με μια λίστα παραπόνων, λέγοντας την προηγούμενη εβδομάδα ότι σκοπεύει να φέρει μια «ακριβή λίστα αιτημάτων» για να περιορίσει τη «συνεχή ρύθμιση» από την ΕΕ και να «βάλλει εμπόδια στη μηχανή των Βρυξελλών».
Αναμένεται ότι βασικό αίτημά του θα είναι η ανατροπή ή η αποδυνάμωση της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης. Ωστόσο, η συζήτηση αυτή αναμένεται να διχάσει την Ένωση, με τη Σουηδία να είναι κατηγορηματικά αντίθετη στην αναβολή της προθεσμίας του 2035 για την απομάκρυνση από τα βενζινοκίνητα και ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα.