Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και η στήριξη της ΕΕ στον πόλεμο της Ουκρανίας με τη Ρωσία, τίθενται κατά βάση στο τραπέζι στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την ώρα. Οι διαφωνίες είναι αρκετές και ήδη όπως γράφει το Politico, δεν αποκλείεται να υπάρξει παράταση στις συνομιλίες. «Αγκάθι» αποτελεί η πρόταση για το «τείχος drones» στην Ανατολική Πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν το ενδεχόμενο να τροποποιήσουν το χρονοδιάγραμμα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, ώστε να συνεχίσουν τις συνομιλίες αργότερα το βράδυ, καθώς οι διαβουλεύσεις φαίνεται να διαρκούν περισσότερο απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μελετά το ενδεχόμενο επέκτασης των εργασιών της συνόδου μέχρι αργά απόψε το βράδυ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να δειπνήσουν με μέλη της βασιλικής οικογένειας της Δανίας και στη συνέχεια να επιστρέψουν στο Παλάτι Christiansborg ώστε να συνεχίσουν τις συζητήσεις.
Ένα από τα ζητήματα που φαίνεται να προκαλεί καθυστερήσεις, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, είναι η πρόταση για δημιουργία «τείχους drones» με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας έναντι της ρωσικής απειλής. Η ιδέα αυτή, που προωθεί η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από κράτη – μέλη όπως η Γαλλία και η Γερμανία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε στους δημοσιογράφους, λίγο πριν τη συνάντηση στην Κοπεγχάγη, ότι είναι διστακτικός απέναντι σε τέτοιου είδους προσεγγίσεις, τονίζοντας πως η κατάσταση είναι πιο σύνθετη. Όπως υπογράμμισε, αυτό που απαιτείται είναι καλύτερα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, ευρωπαϊκές δυνατότητες αποτροπής μεγάλης εμβέλειας, καθώς και ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών κατά αεροπορικών και μη επανδρωμένων απειλών.
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι η Ευρώπη με φόντο τη ρωσική επιθετικότητα
Η άτυπη σύνοδος πραγματοποιείται σε μια δυσοίωνη συγκυρία, καθώς ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη έχουν εισέλθει πολλάκις στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ — γεγονός που ώθησε μερίδα Ευρωπαίων ηγετών και τον Ντόναλντ Τραμπ να στηρίξουν δημόσια την ιδέα κατάρριψής τους — ενώ το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης αντιμετώπισε σοβαρές αναταράξεις την περασμένη εβδομάδα, λόγω μυστηριωδών drones, κάτι που η Δανία χαρακτήρισε ως «υβριδική επίθεση».
Ήδη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πριν από την είσοδό του στη Σύνοδο, υπογράμμισε ότι έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να κινητοποιήσει ευρωπαϊκούς πόρους για την υποστήριξη έργων κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, όπως πχ η αντιπυραυλική προστασία ή όπως το τείχος άμυνας απέναντι σε διείσδυση από drones, ένα από τα σχέδια, που έχει προτείνει η Κομισιόν και τα οποία αναμένεται να συζητηθούν σήμερα», προσθέτοντας ότι τα εν λόγω έργα δεν θα πρέπει να περιορίζονται μόνο στα ανατολικά.
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, ήταν η πρώτη ηγέτιδα που έφτασε στο παλάτι Christiansborg και μετέφερε ένα νηφάλιο μήνυμα: «Ο υβριδικός πόλεμος έχει πλήξει την Ευρώπη». «Κύριος στόχος των ηγετών είναι να συζητήσουν την ασφάλεια και τα αποτρεπτικά μέτρα άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των drones και της βοήθειας προς την Ουκρανία, ενώ επίσης η μετανάστευση θα τεθεί στην ατζέντα», είπε, προσθέτοντας ότι η Κοπεγχάγη στηρίζει τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη στήριξη της Ουκρανίας. «Φυσικά, υπάρχουν ορισμένα νομικά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν», παραδέχθηκε, αλλά η διοχέτευση των κυρωμένων χρημάτων στο Κίεβο είναι τελικά μια «καλή ιδέα», σημείωσε.
Κυριάκος Μητσοτάκης και Μέτε Φρεντέρικσεν © EPA/LISELOTTE SABROE DENMARK OUT
Η Ρωσία διεξάγει έναν «υβριδικό πόλεμο» εναντίον της Ευρώπης, αλλά τα έθνη δεν θα μπορέσουν να πολεμήσουν σε όλα τα μέτωπα ταυτόχρονα, προειδοποίησε η Μέτε Φρεντέρικσεν μιλώντας σε δημοσιογράφους. «Θέλω να επανεξοπλιστούμε, να επενδύσουμε σε περισσότερες δυνατότητες, να καινοτομήσουμε περισσότερο, αλλά πρέπει να είμαστε πολύ διαφανείς και ειλικρινείς: σε έναν υβριδικό πόλεμο δεν μπορείς να αμυνθείς απέναντι σε όλες τις δραστηριότητες», είπε. «Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, αλλά ποτέ δεν θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου δεν θα πετούν drones πάνω από την Ευρώπη».
Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου ευρωπαϊκών χωρών από τη Ρωσία ισοδυναμούν με «κρατική τρομοκρατία», δήλωσε η επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, Καϊα Κάλας. «Βλέπουμε τη Ρωσία να κλιμακώνει ξεκάθαρα με τους διάφορους τύπους παραβιάσεων που πραγματοποιεί», είπε. Τις τελευταίες εβδομάδες, ρωσικά drones και μαχητικά παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Εσθονίας αντίστοιχα, ενώ και η Δανία κατηγορεί το Κρεμλίνο για κύμα εμφανίσεων drones πάνω από αεροδρόμια και στρατιωτικές βάσεις της.
Σύνοδος Κορυφής: Η φον ντερ Λάιεν και οι προβληματισμοί Μακρόν για τα ρωσικά assets
«Ζούμε σε ταραγμένους καιρούς. Η Ρωσία δοκιμάζει την αποφασιστικότητά μας», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας το σχέδιό της να κατασχέσει 140 δισ. ευρώ από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτηθεί η πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας, προβάλλοντας ότι υπάρχει «ένας ισχυρός νομικός τρόπος» να γίνει αυτό. «Δεν είναι μόνο οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι που πρέπει να πληρώσουν για τη στήριξη της Ουκρανίας, αλλά η Ρωσία πρέπει να λογοδοτήσει», είπε.
H Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ © EPA/THOMAS TRAASDAHL DENMARK OUT
Αυτό επανέλαβε και η Καϊα Κάλας, που τόνισε επίσης ότι τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια — και όχι τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων — πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη του Κιέβου, στέλνοντας ένα έμμεσο προειδοποιητικό μήνυμα στους ηγέτες της ΕΕ.
Ο Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του, αν και δεν είχε προγραμματιστεί να κάνει δηλώσεις, μίλησε εκτενώς στους δημοσιογράφους. «Βρισκόμαστε σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία, η οποία εδώ και αρκετά χρόνια είναι πολύ επιθετική στον χώρο της πληροφόρησης, επίσης κατά τη διάρκεια εκλογών, και αυξάνει τις κυβερνοεπιθέσεις της», είπε ο Γάλλος πρόεδρος. «Όποιος παραβιάζει τον εναέριο χώρο υπόκειται σε αντίποινα: είναι δικαίωμά μας», πρόσθεσε. «Δοκιμαζόμαστε».
Ωστόσο, ο Γάλλος πρόεδρος επέμεινε ότι η κατάσχεση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η χρήση τους για τη στήριξη της Ουκρανίας κινδυνεύει να υπονομεύσει την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αρχών και θα μπορούσε να φοβίσει τους επενδυτές. «Το να αναζητήσουμε χρήματα στις αγορές μέσω νέου χρέους εγγυημένου από την ΕΕ και τους εθνικούς προϋπολογισμούς είναι πολύ καλό», είπε ο Μακρόν. Αξιωματούχος του Ελιζέ δήλωσε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ότι η Γαλλία ενδιαφέρεται για αυτή την επιλογή, υπό τον όρο ότι το βάρος του δανείου θα κατανεμηθεί ισότιμα και ότι δεν θα επηρεάσει τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας — τα οποία βρίσκονται σε δεινή κατάσταση.
Μελόνι: Η Ευρώπη δεν πρέπει να ξεχνά το νότιο μέτωπο
Στο ίδιο μήκος κύματος με τις δηλώσεις Μητσοτάκη και η Τζόρτζια Μελόνι, που δήλωσε ότι όταν η Ευρώπη συζητά για τοίχους drones και για την άμυνα της ηπείρου, πρέπει επίσης να δίνει προσοχή στο νότιο μέτωπο. «Ένα πράγμα που πρέπει να ειπωθεί για τα drones και τους τοίχους είναι ότι πρέπει να θυμόμαστε πως τα σύνορα της συμμαχίας είναι πολύ εκτεταμένα. Αν κάνουμε το λάθος να κοιτάμε μόνο προς ανατολάς και να ξεχνάμε το νότιο μέτωπο, κινδυνεύουμε να μην είμαστε αποτελεσματικοί», είπε.
Η Μελόνι προειδοποίησε επίσης ότι οι «αυξανόμενες προκλήσεις» της Ρωσίας στοχεύουν στο να αποτρέψουν τις ευρωπαϊκές χώρες από το να στείλουν περισσότερα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας στην Ουκρανία και να αποσπάσουν την προσοχή από την αποτυχημένη θερινή επίθεση της Μόσχας. «Με αυτό κατά νου, πρέπει να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να μην απαντήσουμε στις προκλήσεις», πρόσθεσε.
Στο δικό του μονοπάτι ο Όρμπαν
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε από την πλευρά του, ότι η χώρα του θα συνεχίσει να εξαρτάται από τη ρωσική ενέργεια, παρά τις απαιτήσεις του Ντόναλντ Τραμπ να σταματήσουν όλες οι χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. «Η Ουγγαρία είναι κυρίαρχη χώρα. Εμείς αποφασίζουμε για το ενεργειακό μας μείγμα. Δεύτερον, δεν έχουμε καμία απολύτως εναλλακτική. Έχουμε μια συμπληρωματική γραμμή από την Κροατία, που είναι μικρή. Αλλά χρειαζόμαστε έναν κύριο αγωγό και ο μόνος κύριος αγωγός είναι ο ρωσικός», είπε ο Όρμπαν. «Ο Αμερικανός πρόεδρος σέβεται την κυριαρχία άλλων χωρών».
Ο Βίκτορ Όρμπαν © EPA/THOMAS TRAASDAHL DENMARK OUT
