Η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε ταχεία εθνικοποίηση και εκποίηση περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε ξένους, μέσω ενός νέου συστήματος ιδιωτικοποιήσεων, ως απάντηση σε πιθανές κινήσεις της ΕΕ για δέσμευση ρωσικών περιουσιών στο εξωτερικό, σύμφωνα με πηγή κοντά στη ρωσική κυβέρνηση που επικαλείται το Bloomberg.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε την Τρίτη διάταγμα που δίνει τη δυνατότητα γρήγορης πώλησης κρατικών περιουσιών με βάση ειδικές διαδικασίες. Το διάταγμα αυτό έχει στόχο να επιταχύνει την ιδιωτικοποίηση ρωσικών και ξένων εταιρειών, ενώ η Μόσχα είναι έτοιμη να απαντήσει με ισοδύναμα μέτρα, στην περίπτωση που η ΕΕ ξεκινήσει κατασχέσεις ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Αρκετές δυτικές εταιρείες, όπως η UniCredit, η Raiffeisen Bank, η PepsiCo και η Mondelez, συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στη ρωσική αγορά, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις δυτικές κυρώσεις.
Η κίνηση Πούτιν έρχεται σε μια περίοδο που οι Ευρωπαίοι ηγέτες προωθούν σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας ύψους 140 δισ. ευρώ, μέσω των δεσμευμένων ρωσικών αποθεμάτων στο εξωτερικό. Η πρόταση αυτή ενισχύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ καθώς οι ΗΠΑ, με τον Ντόναλντ Τραμπ στο προσκήνιο, περιορίζουν τη στήριξή τους προς την Ουκρανία, αφήνοντας μεγαλύτερο βάρος στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το ευρωπαϊκό σχέδιο δεν συνιστά άμεση κατάσχεση, καθώς προβλέπεται ότι η Ρωσία θα μπορέσει να ανακτήσει τα κεφάλαια, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία.
Το νέο ρωσικό διάταγμα προβλέπει ότι οι εκτιμήσεις αξίας πριν από τις πωλήσεις θα ολοκληρώνονται εντός 10 ημερών και επιταχύνεται η διαδικασία εγγραφής των μεταβιβάσεων. Το Κρεμλίνο δηλώνει ότι η αλλαγή πολιτικής αποτελεί απάντηση στις κυρώσεις της Δύσης.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, δεν σχολίασε άμεσα τη νέα πολιτική, όμως έχει ήδη χαρακτηρίσει την πρόταση της ΕΕ για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία «παράνομη κατάσχεση και κλοπή». Υπενθυμίζεται πως ο ίδιος ο Πούτιν έχει προειδοποιήσει πως η αφαίρεση των ρωσικών assets από τη Δύση θα υπονομεύσει τη διεθνή οικονομική σταθερότητα.
Στο στόχαστρο και οι περιουσίες αντιφρονούντων στη Ρωσία
Το διάταγμα ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί και για την πώληση περιουσιών που ανήκαν σε Ρώσους πολίτες, οι οποίοι κατηγορούνται για εξτρεμισμό ή διαφθορά. Τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία, συχνά ακίνητα, μεταπωλούνται σε νέους ιδιοκτήτες, ώστε να ενισχυθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της νομικής εταιρείας Nektorov, Saveliev & Partners, η αξία των κατασχεμένων περιουσιών στη Ρωσία από το 2022 έως τον Ιούνιο του 2025 ανέρχεται στα 3,9 τρισ. ρούβλια (περίπου 40 δισ. ευρώ).
Μέχρι σήμερα, η Ρωσία έχει αποφύγει τη γενικευμένη εθνικοποίηση ξένων εταιρειών, προτιμώντας να θέτει επιχειρήσεις σε προσωρινή… κρατική διαχείριση πριν τις πουλήσει με σημαντικές εκπτώσεις σε «φιλικούς» επενδυτές.
