Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη δεν απέδωσε τις αποφάσεις που πολλοί περίμεναν. Από την πρόταση για ένα «τείχος με drones» μέχρι τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, η ατζέντα ήταν εκτενής και λεπτομερής – τα αποτελέσματα όμως, πολύ λιγότερο. Όπως αναφέρει το Politico στο δημοσίευμά του με τίτλο «5 πράγματα που μάθαμε από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη», οι ηγέτες της Ένωσης άφησαν περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέρασαν μια μέρα στην πρωτεύουσα της Δανίας συζητώντας πώς να ενισχύσουν την ασφάλεια της ηπείρου. «Είμαστε ανήσυχοι – εγώ είμαι πολύ ανήσυχος – και τώρα είναι η ώρα να αναλάβουμε δράση», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Πέτερι Όρπο στο Politico στο περιθώριο της συνόδου κορυφής.
Τα πράγματα δεν πήγαν ακριβώς σύμφωνα με το σχέδιο, με πολλές συζητήσεις αλλά λίγα αποτελέσματα. Οι ηγέτες δεν είναι λιγότερο ανήσυχοι από ό,τι πριν.
Τα 5 πράγματα που μάθαμε από τη Σύνοδο Κορυφής
- Τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν δεσμευμένα, προς το παρόν
Οι χώρες της ΕΕ δεν ήταν έτοιμες να εγκρίνουν το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρησιμοποιήσει τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για τη χρηματοδότηση ενός δανείου προς την Ουκρανία.
Η Επιτροπή θέλει να προσφέρει στην Ουκρανία δάνειο ύψους 140 δισ. ευρώ, ανταλλάσσοντας τα υπό κυρώσεις ρωσικά μετρητά από τα ληξιπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία με ένα εξατομικευμένο συμβόλαιο χρέους με την Euroclear, το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα με έδρα το Βέλγιο που φυλάσσει τις καταθέσεις. Οι αξιωματούχοι της ΕΕ θεωρούν ότι αυτό είναι ένας έξυπνος τρόπος για να αποφευχθεί η απαλλοτρίωσή τους, η οποία θα μπορούσε να παραβιάσει το διεθνές δίκαιο.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η συμφωνία δεν εγκρίθηκε στην Κοπεγχάγη είναι ότι ορισμένες χώρες, ιδίως το Βέλγιο, πρέπει να βεβαιωθούν ότι το σχέδιο είναι νομικά ορθό. Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ ήταν ο πιο επιφυλακτικός, καθώς η χώρα του θα επωμιστεί το βάρος οποιασδήποτε νομικής δράσης από τη Ρωσία.
Μετά τη σύνοδο κορυφής, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να διαβεβαιώσει το Βέλγιο και άλλες διστακτικές χώρες ότι, σύμφωνα με το σχέδιό της, τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα κατασχεθούν και ότι «οι κίνδυνοι πρέπει να επιμεριστούν σε ευρύτερο πλαίσιο».
Αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό, ή τουλάχιστον όχι ακόμα. Η επόμενη Σύνοδος Κορυφής, αργότερα αυτό το μήνα, θα μπορούσε να είναι η «ημέρα της απόφασης», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.
- Οι ηγέτες λένε στην Επιτροπή: Εξακολουθούμε να είμαστε υπεύθυνοι για την άμυνα
Οι δύο ώρες που είχαν προγραμματιστεί για τη συζήτηση σχετικά με την κοινή άμυνα κατέληξαν να διαρκέσουν διπλάσιο χρόνο. Ενώ οι χώρες υποδέχτηκαν γενικά θετικά τις προτάσεις της Επιτροπής, οι ηγέτες επέμειναν να έχουν μεγαλύτερο λόγο.
Δεδομένης της ανάγκης για περαιτέρω συζήτηση, οι συναντήσεις μεταξύ των 27 υπουργών Άμυνας της Ένωσης και της κορυφαίας διπλωμάτισσας της ΕΕ Κάγια Κάλλας θα γίνονται πιο συχνά, δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ με γνώση των εργασιών της συνόδου κορυφής.
Η ΕΕ πρέπει ακόμη να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες του λεγόμενου «τείχους drone», για το οποίο δεν επιτεύχθηκε συμφωνία την Τετάρτη. Αυτό θα είναι «ένα σύστημα κατά των drones που θα είναι σε θέση να ανιχνεύει, να αναχαιτίζει και, φυσικά, αν χρειαστεί, να εξουδετερώνει», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της Γαλλίας και της Γερμανίας εξέφρασαν σκεπτικισμό για ένα τείχος κατά των drones που θα διαχειρίζεται η Επιτροπή, ενώ οι νότιες χώρες πιέζουν για ένα ευρύτερο σχέδιο που θα προστατεύει και τα σύνορά τους.
- Ο Μερτς δεν κατάφερε να καθορίσει την ατζέντα
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς πήγε στη Σύνοδο Κορυφής με την πρόθεση να συζητήσει το θέμα της ανταγωνιστικότητας – και απέτυχε.
«Θα έχουμε δύο σημαντικά θέματα να συζητήσουμε: πρώτον, την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και το υψηλό, υπερβολικά υψηλό, επίπεδο ρύθμισης στην Ευρώπη», δήλωσε ο Μερτς στους δημοσιογράφους κατά την άφιξή του στην Κοπεγχάγη. «Δεύτερον, δυστυχώς, θα πρέπει να συζητήσουμε ξανά για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Φαίνεται ότι ο Μερτς δεν είχε μπει στον κόπο να διαβάσει το επίσημο πρόγραμμα, το οποίο περιελάμβανε μία συνεδρίαση για την άμυνα και μία για την Ουκρανία. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι στη Σύνοδο Κορυφής δεν είχαν καμία αμφιβολία ότι το μήνυμά του απευθυνόταν στο εγχώριο κοινό. Ο Γερμανός ηγέτης δέχεται αυξανόμενη πίεση να αναμορφώσει τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ και να υλοποιήσει τις ριζικές μεταρρυθμίσεις και τη ραγδαία ανάκαμψη στις οποίες βασίστηκε η προεκλογική του εκστρατεία.
- Οι βασιλικές συναντήσεις υπερισχύουν όλων των άλλων
Το τέλος της συνόδου κορυφής της Κοπεγχάγης καθορίστηκε από μια πρόσκληση για δείπνο. Η βασιλική οικογένεια της Δανίας προσκάλεσε τους ηγέτες της ΕΕ σε δείπνο στις 7 μ.μ. ακριβώς, αναφέρει το δημοσίευμα. Αυτή η συνάντηση πρόσθεσε την πίεση μιας προθεσμίας. Ωστόσο, η συνεδρίαση για την ασφάλεια και την άμυνα διήρκεσε τέσσερις ώρες, διπλάσια από το προγραμματισμένο, επειδή οι ηγέτες ξεπέρασαν τα προδιαγεγραμμένα θέματα συζήτησης και έδωσαν ελεύθερες απαντήσεις. Ο Κόστα, που προήδρευε της συνεδρίασης, δεν τόλμησε να κόψει το μικρόφωνο, δεδομένης της ευαισθησίας των συζητήσεων, σύμφωνα με έναν αξιωματούχο της ΕΕ, ο οποίος αρνήθηκε ότι οι συζητήσεις διήρκεσαν περισσότερο λόγω διαφωνιών μεταξύ των ηγετών.
Οι ηγέτες τελικά έφτασαν στο δείπνο στην ώρα τους. Μόνο η φον ντερ Λάιεν, ο Κόστα και ο Φρέντρικσεν επέστρεψαν στον χώρο της Συνόδου Κορυφής για να ενημερώσουν τον Τύπο.
- Όλα τα μέλη του κλαμπ θέλουν να αποφασίζουν ποιος μπορεί να εισέλθει
Η ιδέα του Κόστα να επιταχυνθεί η διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ δεν πέτυχε. Και αυτό δεν ήταν έκπληξη.
Όπως ανέφερε για πρώτη φορά το Politico τη Δευτέρα, ο Κόστα πρότεινε να αλλάξουν οι κανόνες της ΕΕ, ώστε οι επίσημες συνομιλίες ένταξης να μπορούν να ξεκινήσουν με την υποστήριξη της ειδικής πλειοψηφίας των ηγετών, αντί να απαιτείται ομόφωνη συναίνεση. Αυτό ήταν απαράδεκτο για τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, ο οποίος είναι ο ηγέτης της ΕΕ που βρίσκεται πιο κοντά στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ωστόσο, και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, οι Κάτω Χώρες και η Ελλάδα, αντιτάχθηκαν και άφησαν την πρόταση να βυθιστεί, αναφέρει το Politico.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, ο Όρμπαν ήταν ένας από τους λίγους ηγέτες που μίλησαν για το σχέδιο. Και αυτό ήταν για να το απορρίψει.
