Η Ευρώπη συνειδητοποιεί μέσα σε λίγες εβδομάδες πως για να θωρακίσει τον εναέριο χώρο της από την εισβολή μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) χρειάζεται άμεσα τη συνδρομή της Ουκρανίας.
Η ανάγκη για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας είναι πια αμοιβαία, ύστερα από μια τριετία και πλέον που το Κίεβο ζητεί τη στήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ για να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή. Εάν η ΕΕ αποφασίσει τελικά να δημιουργήσει ένα «εναέριο τείχος» κατά των drones, θα χρειαστεί την Ουκρανία, η οποία έχει σημειώσει ραγδαία πρόοδο σε αυτόν τον τομέα.
Η παραγωγή drones στην Ουκρανία
Η Ουκρανία έχει εφεύρει εκ νέου την τεχνολογία των drones, καταφέρνοντας πλήγματα στο πολεμικό ναυτικό, τον στρατό και σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Ρωσίας, σε μια περίοδο που είναι αμφιταλαντευόμενη η στήριξη του Λευκού Οίκου.
Πηγές της Kyiv Post αποκάλυψαν πως η παραγωγή drones στην Ουκρανία αυξήθηκε πάνω από 900% μέσα σε ένα 12μηνο, ενώ το υπουργείο Άμυνας εκτιμά πως η ετήσια παραγωγική ικανότητα μπορεί να φτάσει τα 10 εκατ. μη επανδρωμένα αεροσκάφη μέχρι το 2026. Αρκεί να έχει επαρκή χρηματοδότηση.
Στρατιωτικοί αναλυτές επιβεβαιώνουν πως ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει από τον Φεβρουάριο του 2022, καθώς οι Ρώσοι αντεπιτίθεται με ανάλογη τεχνολογία και εξοπλισμό. Γεγονός είναι πως τα drones εκτελούν πια το 80% των επιθέσεων στο πεδίο της μάχης.
Τα ευρωπαϊκά κράτη του ΝΑΤΟ παρακολουθούν τις εξελίξεις και αναλογίζονται πώς θα οχυρωθούν καλύτερα. Αρχές Ιουλίου, η Κοπεγχάγη έσπευσε να υπογράψει συμφωνία με το Κίεβο, βάσει της οποία δίνεται το πράσινο φως σε αμυντικές εταιρείες της Ουκρανίας να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής στη Δανία. Έκτοτε έχουν πληθύνει τα προειδοποιητικά σημάδια ενός υβριδικού πολέμου στην Ευρώπη.
Oι πολλαπλές ρωσικές παραβιάσεις με drones
Μέσα στον Σεπτέμβριο έχουν καταγραφεί ύποπτα drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Δανίας, της Νορβηγίας, της Λιθουανίας, της Γερμανίας και της Ολλανδίας, ωθώντας τα κράτη-μέλη της ΕΕ να συζητούν ανοικτά τη δημιουργία ενός «ενιαίου τείχους» στην ευρωπαϊκή αεράμυνα, ιδίως στην ανατολική Ευρώπη.
Η αιφνίδια παρουσία μη επανδρωμένων αεροσκαφών έγινε αντιληπτή ακόμη και πάνω από πολιτικά αεροδρόμια, ενώ στρατιωτικά αεροσκάφη της Ρωσίας (MiG-31) παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, σε μια περίοδο που η Μόσχα έχει εντατικοποιήσει τις επιθέσεις στην Ουκρανία. Αν και δεν υπάρχει άμεση σύνδεση των drones με τη Ρωσία, η απειλή υβριδικού πολέμου γιγαντώνεται, με την ΕΕ να φαίνεται απροετοίμαστη.
Ένα «ενιαίο τείχος» για την άμυνα της ΕΕ από μια απειλή των drones μαζί με την ανάγκη να συνεργαστούν με το Κίεβο για να αξιοποιηθούν οι καινοτομίες της Ουκρανίας ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κοπεγχάγη.
Γίνεται αντιληπτό ότι δίχως τον συντονισμό της αεράμυνας των κρατών-μελών της ΕΕ και την τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει οι Ουκρανοί όσο μάχονται τους Ρώσους, τα κονδύλια που δίνουν οι Βρυξέλλες για την τόνωση του στρατιωτικού εξοπλισμού δεν θα αξιοποιηθούν στο έπακρο. Μάλιστα, η Ισπανία και η Ιταλία ζήτησαν στη σύνοδο της Κοπεγχάγης αυτή η ασπίδα να μην περιοριστεί στο ανατολικό σκέλος της ΕΕ, όπως είχε προτείνει η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, τόνισε πως τα επόμενα βήματα θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία, ο εξοπλισμός των ευρωπαϊκών χωρών, η αύξηση της παραγωγής των drones και η ανάπτυξη τεχνολογιών κατά των drones. Υπάρχουν, ωστόσο, παρεμβολές εκ των έσω.
Πληροφορίες του Bloomberg αποκάλυψαν πως ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, ήρθε σε αντιπαράθεση με τον Ούγγρο ηγέτη, Βίκτορ Όρμπαν, κατά τη διάρκεια της συνόδου την Τετάρτη, λόγω της εγγύτητας του τελευταίου με τις θέσεις της Μόσχας.
Τα στάδια που οδήγησαν την Ουκρανία να επικεντρωθεί στα drones
Όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το Κίεβο στηρίχθηκε στον εξοπλισμό που διέθετε από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης και τους κατευθυνόμενους πυραύλους Javelin. Μετά απέκτησε τα τεθωρακισμένα Abrams και τα πυραυλικά συστήματα Himars από τη Δύση. Έπειτα οι Ουκρανοί στράφηκαν στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που κατασκευάζονται από κινεζικές εταιρείες για παρακολούθηση.
Εν συνεχεία, όμως, οι καθυστερήσεις στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας από τη Δύση και η σφοδρότητα των ρωσικών επιθέσεων ανάγκασαν το Κίεβο να στραφεί στο δικό της ανθρώπινο δυναμικό για την κατασκευή drones, που μπορούν πια να διαμορφώνουν αυτόνομα σμήνη με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), να επιτίθενται αθόρυβα και να αποφεύγουν κάθε ηλεκτρονική παρεμβολή, όπως επισημαίνουν πηγές των Financial Times.
Σήμερα εκτιμάται ότι πάνω από το ήμισυ των drones στην Ουκρανία προέρχονται από την εγχώρια παραγωγή της, η οποία έφτασε πέρυσι τις δύο εκατ. μονάδες. Έτσι, περιορίζει την εξάρτησή της από την Κίνα, ενώ ήδη εξετάζει να εξάγει υποθαλάσσια μη επανδρωμένα σκάφη.