Δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και τη Σλοβακία. Τα αγροτικά κονδύλια της ΕΕ και άλλες επιδοτήσεις τροφοδοτούν τη διαφθορά σε ολόκληρη την Ένωση, προειδοποίησε την Πέμπτη η Ευρωπαία Εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι.
Όπως αναφέρει το Politico, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ συγκλόνισε τη χώρα, αφού πολλοί Έλληνες έλαβαν παρανόμως αγροτικές επιδοτήσεις για γη που δεν κατείχαν ή για αγροτικές εργασίες που δεν πραγματοποίησαν. Αρκετοί υπουργοί και υφυπουργοί παραιτήθηκαν λόγω της φερόμενης εμπλοκής τους στο σκάνδαλο. Ωστόσο, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), Λάουρα Κοβέσι, δήλωσε σε συνέντευξή της στο POLITICO ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση.
«Δεν θα έλεγα ότι η Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική. Έχουμε παρατηρήσει απάτη με τις επιδοτήσεις σχεδόν σε όλα τα κράτη-μέλη· η διαφορά είναι στο μέγεθος και στον αριθμό των υποθέσεων», είπε η Ρουμάνα εισαγγελέας κατά της διαφθοράς. «Στην Ελλάδα ανακαλύψαμε ότι η εγκληματική δραστηριότητα γινόταν με πολύ συστηματικό και οργανωμένο τρόπο, με εμπλοκή υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Όμως βλέπουμε τα ίδια και σε άλλα κράτη-μέλη». Οι γενναιόδωρες αγροτικές επιδοτήσεις της ΕΕ αποτελούν δελεαστικό στόχο για κυκλώματα διαφθοράς, καθώς αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της Ένωσης.
Σε συνέντευξη Τύπου νωρίτερα την ίδια μέρα, η Κοβέσι αποκάλυψε ότι έλαβε επιστολή από Έλληνα αγρότη, ο οποίος υποστήριζε ότι οι έντιμοι αιτούντες αποκλείονταν από τα κονδύλια επειδή άλλοι κατέφευγαν σε δωροδοκίες. «Ας μιλήσουμε γι’ αυτό: πώς οι έντιμοι αγρότες δεν είχαν πρόσβαση», είπε. Άλλος σημαντικός στόχος της Κοβέσι είναι ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), που δημιουργήθηκε μετά την πανδημία του κορονοϊού για να μοιράσει τεράστια ποσά στήριξης στα κράτη. Εκατοντάδες υποθέσεις που σχετίζονται με το RRF ερευνώνται αυτή τη στιγμή από την EPPO. «Τώρα έχουμε αυτά τα κονδύλια RRF. Φυσικά, το οργανωμένο έγκλημα στράφηκε εκεί γιατί μπορεί να βγάλει χρήματα», είπε στο POLITICO.
Η Κοβέσι μιλούσε από το τελωνείο του Πειραιά, το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας. Έξω από το παράθυρο βρίσκονταν χιλιάδες κοντέινερ με κινεζικά προϊόντα που είχαν κατασχέσει οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς, αποκαλύπτοντας σχέδιο φοροδιαφυγής δασμών antidumping για εισαγωγές από την Κίνα — τη μεγαλύτερη έρευνα του είδους της. Το μήνυμα που ήθελε να στείλει στους εγκληματίες πίσω από αυτή την απάτη ήταν: «Οι κανόνες του παιχνιδιού άλλαξαν, δεν υπάρχουν πια ασφαλή καταφύγια για εσάς. Ανακαλύψαμε μια νέα ήπειρο εγκλήματος. Το οργανωμένο έγκλημα δυναμώνει εξαπατώντας τον προϋπολογισμό της ΕΕ και των κρατών».
Για να αντιμετωπίσει αυτές τις υποθέσεις, ζητά μεγαλύτερη ομάδα, τόσο στην Αθήνα όσο και αλλού. Έχει αιτηθεί περισσότερους Ευρωπαίους εντεταλμένους εισαγγελείς για διασυνοριακές έρευνες σχετικές με τον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς και εθνικούς οικονομικούς ανακριτές από την αστυνομία, τα τελωνεία και τις φορολογικές αρχές που θα εργάζονται αποκλειστικά σε υποθέσεις της EPPO. «Δεν υπάρχει καθαρή χώρα. Όλοι πλήττονται από τη διαφθορά και την οικονομική απάτη», τόνισε.
Μερικές από τις έρευνές της συναντούν εμπόδια όταν εμπλέκεται το πολιτικό σύστημα, υπενθυμίζει το Politico. Στην Ελλάδα, η ομάδα της Κοβέσι διερευνά δεκάδες υποθέσεις, μεταξύ αυτών και φερόμενη κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων σε σχέση με το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη που κόστισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας απέρριψε το αίτημα της EPPO για δίωξη δύο πρώην υπουργών μετά το δυστύχημα. «Η διαφθορά μπορεί να σκοτώσει. Τα Τέμπη είναι ένα από αυτά τα παραδείγματα», επανέλαβε.
Η κυβέρνηση επίσης μπλόκαρε έρευνα για υπουργούς που φέρονται να εμπλέκονται στο διογκούμενο αγροτικό σκάνδαλο. Η EPPO ερευνά πώς στο σχέδιο συμμετείχαν επιχειρηματίες, πολιτικοί και στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, του κρατικού φορέα που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων. «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει γίνει συνώνυμο της διαφθοράς, του νεποτισμού και του πελατειακού κράτους», είπε στη συνέντευξη Τύπου. «Όπως και στην υπόθεση των Τεμπών, αυτή η έρευνα δεν μπόρεσε να φτάσει στο πλήρες της εύρος λόγω του ελληνικού συντάγματος».
Με βάση μια ιδιαιτερότητα του ελληνικού συντάγματος, μόνο το εθνικό κοινοβούλιο έχει την εξουσία να ερευνά και να διώκει νυν ή πρώην μέλη της κυβέρνησης. Η EPPO έχει θέσει το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στις ελληνικές αρχές και είπε ότι έλαβε διαβεβαιώσεις πως αυτή η διάταξη θα αλλάξει. Ερωτηθείσα για την εν εξελίξει έρευνα στη Βουλή, η κορυφαία Ευρωπαία εισαγγελέας αναφέρθηκε σε απόπειρες εκφοβισμού των ερευνητών της στην Ελλάδα.
«Η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να γίνει τηλεοπτικό ριάλιτι. Μια γάτα με κουδούνι δεν μπορεί να πιάσει ποντίκια», είπε. «Η EPPO ήρθε για να μείνει. Παρά τις απόπειρες εκφοβισμού, είμαστε πολύ περήφανοι για την ομάδα της EPPO στην Αθήνα».
