Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε σήμερα τη φυλάκιση του δημάρχου του Σικάγο Μπράντον Τζόνσον και του κυβερνήτη του Ιλινόι Τζι Μπι Πρίτσκερ, κατηγορώντας τους δύο Δημοκρατικούς ότι απέτυχαν να προστατεύουν τους υπαλλήλους της ομοσπονδιακής υπηρεσίας μετανάστευσης (ICE) και ότι «υπονομεύουν την εθνική ασφάλεια», χωρίς να παρουσιάσει κανένα αποδεικτικό στοιχείο.
Τα σχόλια του Τραμπ, που δημοσιεύτηκαν στη δική του πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσής, έρχονται, καθώς ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος διέταξε την αποστολή στρατευμάτων της Εθνοφρουράς στο Σικάγο, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ, παρά τις αντιρρήσεις τοπικών και πολιτειακών αξιωματούχων.
«Ο Δήμαρχος του Σικάγο πρέπει να φυλακιστεί επειδή απέτυχε να προστατεύσει τα μέλη της ICE! Ο κυβερνήτης Πρίτζκερ επίσης! Έγραψε ο Τραμπ, αναφερόμενος στο προσωπικό της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων των ΗΠΑ (ICE- Immigration and Customs Enforcement)».
Νομικά είναι αδύνατον
Αν και η δήλωση Τραμπ έγινε με επιθετική ρητορική, νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο είναι εντελώς αδύνατο νομικά, τουλάχιστον χωρίς την ύπαρξη ποινικών κατηγοριών και την τήρηση των συνταγματικών διαδικασιών.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, ο Πρόεδρος δεν έχει την εξουσία να διατάζει αυθαίρετα τη σύλληψη ή τη φυλάκιση αιρετών πολιτειακών ή τοπικών αξιωματούχων. Η Δικαιοσύνη είναι διακριτή εξουσία και οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια απαιτεί την ύπαρξη κατηγορητηρίου, αποδείξεων και δικαστικής απόφασης. Επιπλέον, οι Πολιτείες διατηρούν υψηλό βαθμό αυτονομίας και προστασίας από ομοσπονδιακή παρέμβαση μέσω του συστήματος διάκρισης εξουσιών και του Ομοσπονδιακού Συντάγματος.
Πιθανή κατάχρηση εξουσίας από Τραμπ
Ο Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι, εφόσον επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, θα χρησιμοποιήσει τον νόμο περί εξεγέρσεων (Insurrection Act) ή άλλες εξουσίες έκτακτης ανάγκης για να επιβάλει την τάξη σε πόλεις και Πολιτείες που, όπως λέει, «αρνούνται να υπακούσουν στον νόμο».
Ωστόσο, ακόμη και με αυτά τα εργαλεία, οι δυνατότητες σύλληψης εκλεγμένων αξιωματούχων είναι εξαιρετικά περιορισμένες και πιθανότατα θα προσκρούσουν σε θεσμικά και νομικά εμπόδια, αλλά και σε αντιδράσεις από το Κογκρέσο, τα δικαστήρια και την κοινή γνώμη.
Ο κυβερνήτης Πρίτζκερ απάντησε ήδη στις δηλώσεις του Τραμπ, κάνοντας λόγο για «κατάχρηση εξουσίας» και για επικίνδυνα αυταρχική στάση. Αντίστοιχα, ο δήμαρχος του Σικάγο υπερασπίστηκε τη στάση της πόλης του απέναντι στους μετανάστες και κατηγόρησε τον Τραμπ ότι στοχεύει να διχάσει τη χώρα ενόψει των εκλογών του 2026.
Παρόλο που τέτοιες δηλώσεις έχουν περισσότερο χαρακτήρα πολιτικής επίθεσης παρά πραγματικής νομικής απειλής, οι επανειλημμένες αναφορές του Τραμπ σε χρήση βίας, στρατού ή φυλακίσεων εναντίον πολιτικών αντιπάλων έχουν εγείρει σοβαρές ανησυχίες για το πώς θα μπορούσε να ασκήσει την εξουσία αν επανεκλεγεί. Το ερώτημα πλέον είναι κατά πόσο η αμερικανική δημοκρατία μπορεί να αντέξει μια ενδεχόμενη νέα θητεία του Τραμπ χωρίς να δοκιμαστούν τα όρια του Συντάγματος.