Στη Μαρία Κορίνα Ματσάδο έδωσε τελικά το ιστορικό Νόμπελ Ειρήνης για το 2025, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ, για το ακούραστο έργο της στην προώθηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων για τον λαό της Βενεζουέλας και για τον αγώνα της για την επίτευξη μιας δίκαιης και ειρηνικής μετάβασης από τη δικτατορία στη δημοκρατία.
BREAKING NEWS
The Norwegian Nobel Committee has decided to award the 2025 #NobelPeacePrize to Maria Corina Machado for her tireless work promoting democratic rights for the people of Venezuela and for her struggle to achieve a just and peaceful transition from dictatorship to… pic.twitter.com/Zgth8KNJk9— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 10, 2025
Αναλυτικά, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, ως ηγέτιδα του δημοκρατικού κινήματος στη Βενεζουέλα, η Μαρία Κορίνα Ματσάδο είναι ένα από τα πιο εξαιρετικά παραδείγματα θάρρους των πολιτών στη Λατινική Αμερική τα τελευταία χρόνια.
Η κα Ματσάδο υπήρξε μια βασική, ενωτική προσωπικότητα σε μια πολιτική αντιπολίτευση που κάποτε ήταν βαθιά διχασμένη – μια αντιπολίτευση που βρήκε κοινό έδαφος στο αίτημα για ελεύθερες εκλογές και αντιπροσωπευτική κυβέρνηση. Αυτό ακριβώς βρίσκεται στην καρδιά της δημοκρατίας: η κοινή μας προθυμία να υπερασπιστούμε τις αρχές της λαϊκής διακυβέρνησης, παρόλο που διαφωνούμε. Σε μια εποχή που η δημοκρατία απειλείται, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να υπερασπιστούμε αυτό το κοινό έδαφος.
Η Βενεζουέλα έχει εξελιχθεί από μια σχετικά δημοκρατική και ευημερούσα χώρα σε ένα βάναυσο, αυταρχικό κράτος που τώρα υποφέρει από μια ανθρωπιστική και οικονομική κρίση. Οι περισσότεροι Βενεζουελάνοι ζουν σε βαθιά φτώχεια, ακόμη και όταν οι λίγοι στην κορυφή πλουτίζουν. Ο βίαιος μηχανισμός του κράτους στρέφεται εναντίον των ίδιων των πολιτών της χώρας. Σχεδόν 8 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Η αντιπολίτευση έχει συστηματικά κατασταλεί μέσω εκλογικής νοθείας, νομικών διώξεων και φυλακίσεων.
Το αυταρχικό καθεστώς της Βενεζουέλας καθιστά εξαιρετικά δύσκολο το πολιτικό έργο. Ως ιδρύτρια του Súmate, ενός οργανισμού αφιερωμένου στην δημοκρατική ανάπτυξη, η κα Ματσάδο τάχθηκε υπέρ της διεξαγωγής ελεύθερων και δίκαιων εκλογών πριν από περισσότερα από 20 χρόνια. Όπως είπε: «Ήταν μια επιλογή μεταξύ ψηφοδελτίων αντί για σφαίρες». Από τότε, σε πολιτικό αξίωμα και στην υπηρεσία της σε οργανισμούς, η κα Ματσάδο έχει ταχθεί υπέρ της δικαστικής ανεξαρτησίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της λαϊκής εκπροσώπησης. Έχει αφιερώσει χρόνια στην ελευθερία του λαού της Βενεζουέλας.
Πριν από τις εκλογές του 2024, η κα Ματσάδο ήταν υποψήφια για την προεδρία της αντιπολίτευσης, αλλά το καθεστώς μπλόκαρε την υποψηφιότητά της. Στη συνέχεια, υποστήριξε τον εκπρόσωπο ενός διαφορετικού κόμματος, τον Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια, στις εκλογές. Εκατοντάδες χιλιάδες εθελοντές κινητοποιήθηκαν σε όλες τις πολιτικές διαιρέσεις. Εκπαιδεύτηκαν ως παρατηρητές εκλογών για να διασφαλίσουν μια διαφανή και δίκαιη εκλογή. Παρά τον κίνδυνο παρενόχλησης, συλλήψεων και βασανιστηρίων, πολίτες σε όλη τη χώρα παρακολουθούσαν τα εκλογικά τμήματα και φρόντισαν να καταγραφούν οι τελικές καταμετρήσεις πριν το καθεστώς καταστρέψει τα ψηφοδέλτια και πει ψέματα για το αποτέλεσμα.
Οι προσπάθειες της συλλογικής αντιπολίτευσης, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια των εκλογών, ήταν καινοτόμες και γενναίες, ειρηνικές και δημοκρατικές. Η αντιπολίτευση έλαβε διεθνή υποστήριξη όταν οι ηγέτες της δημοσίευσαν την καταμέτρηση των ψήφων που είχαν συλλεχθεί από τις εκλογικές περιφέρειες της χώρας, δείχνοντας ότι η αντιπολίτευση είχε κερδίσει με σαφή διαφορά. Αλλά το καθεστώς αρνήθηκε να αποδεχτεί το εκλογικό αποτέλεσμα και παρέμεινε στην εξουσία.
Η δημοκρατία αποτελεί προϋπόθεση για διαρκή ειρήνη. Ωστόσο, ζούμε σε έναν κόσμο όπου η δημοκρατία βρίσκεται σε υποχώρηση, όπου όλο και περισσότερα αυταρχικά καθεστώτα αμφισβητούν τους κανόνες και καταφεύγουν στη βία. Η άκαμπτη κατοχή της εξουσίας από το καθεστώς της Βενεζουέλας και η καταστολή του πληθυσμού δεν είναι μοναδικά στον κόσμο. Βλέπουμε τις ίδιες τάσεις παγκοσμίως: κατάχρηση του κράτους δικαίου από εκείνους που έχουν τον έλεγχο, φίμωση των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης, φυλακίσεις επικριτών και κοινωνίες που ωθούνται προς την αυταρχική διακυβέρνηση και τη στρατιωτικοποίηση. Το 2024, διεξήχθησαν περισσότερες εκλογές από ποτέ, αλλά όλο και λιγότερες είναι ελεύθερες και δίκαιες.
Στη μακρά ιστορία της, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ έχει τιμήσει γενναίες γυναίκες και άνδρες που αντιστάθηκαν στην καταστολή, που μετέφεραν την ελπίδα της ελευθερίας στα κελιά των φυλακών, στους δρόμους και στις δημόσιες πλατείες και που απέδειξαν με τις πράξεις τους ότι η ειρηνική αντίσταση μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Τον τελευταίο χρόνο, η κα Machado αναγκάστηκε να ζήσει κρυμμένη. Παρά τις σοβαρές απειλές κατά της ζωής της, παρέμεινε στη χώρα, μια επιλογή που έχει εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπους.
Όταν οι αυταρχικοί καταλαμβάνουν την εξουσία, είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε τους θαρραλέους υπερασπιστές της ελευθερίας που ξεσηκώνονται και αντιστέκονται. Η δημοκρατία εξαρτάται από ανθρώπους που αρνούνται να σιωπήσουν, που τολμούν να κάνουν ένα βήμα μπροστά παρά τον σοβαρό κίνδυνο και που μας υπενθυμίζουν ότι η ελευθερία δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται δεδομένη, αλλά πρέπει πάντα να υπερασπίζεται – με λόγια, με θάρρος και με αποφασιστικότητα.
Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο πληροί και τα τρία κριτήρια που αναφέρονται στη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ για την επιλογή ενός βραβευμένου με το Βραβείο Ειρήνης. Έχει ενώσει την αντιπολίτευση της χώρας της. Δεν έχει διστάσει ποτέ να αντισταθεί στη στρατιωτικοποίηση της κοινωνίας της Βενεζουέλας. Έχει σταθεί ακλόνητη στην υποστήριξή της για μια ειρηνική μετάβαση στη δημοκρατία.
Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο έχει δείξει ότι τα εργαλεία της δημοκρατίας είναι επίσης εργαλεία ειρήνης. Ενσαρκώνει την ελπίδα για ένα διαφορετικό μέλλον, ένα μέλλον όπου τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών προστατεύονται και οι φωνές τους ακούγονται. Σε αυτό το μέλλον, οι άνθρωποι θα είναι επιτέλους ελεύθεροι να ζήσουν ειρηνικά.
