Μπορεί η Ουκρανία να παραμένει σε μειονεκτική θέση στο πεδίο της μάχης, όμως έχει βρει έναν νέο, ισχυρό τρόπο να πλήξει τη Ρωσία: μέσω μιας μεγάλης κλίμακας εκστρατείας με drones, στοχεύοντας την κρίσιμη ενεργειακή της υποδομή.
Από τις αρχές Αυγούστου έως τα μέσα Οκτωβρίου, η Ουκρανία έχει εξαπολύσει τουλάχιστον 58 επιθέσεις σε ρωσικές εγκαταστάσεις ενέργειας, μεταξύ των οποίων διυλιστήρια, σταθμοί άντλησης, αποθήκες πετρελαίου και τερματικοί σταθμοί εξαγωγών. Ορισμένες επιθέσεις έφτασαν σε απόσταση έως και 2.000 χιλιομέτρων εντός ρωσικού εδάφους.
Στόχος των ουκρανικών επιθέσεων είναι να προκαλέσουν ελλείψεις σε καύσιμα όπως βενζίνη και ντίζελ, καθιστώντας πιο δύσκολη τη ρωσική στρατιωτική προώθηση. Παράλληλα, υπονομεύεται ο βασικός μηχανισμός χρηματοδότησης του πολέμου από τη Μόσχα.
Ο αντίκτυπος στις ρωσικές υποδομές
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι επιθέσεις έχουν ήδη σοβαρές επιπτώσεις. Ως τα τέλη Αυγούστου, σχεδόν το 21% της ρωσικής δυναμικότητας διύλισης είχε τεθεί εκτός λειτουργίας, ενώ η εγχώρια τιμή της βενζίνης αυξήθηκε κατά περίπου 10%.
Η Ρωσία έχει απαντήσει με εντατικές επιθέσεις στο ουκρανικό ενεργειακό δίκτυο, προκαλώντας μπλακάουτ και ελλείψεις νερού. Παράλληλα, έχει καταφύγει στην εξαγωγή ακατέργαστου πετρελαίου για να αποφύγει τη μείωση της παραγωγής, καθώς η διύλιση μειώνεται.
Αρκετά διυλιστήρια, όπως το Syzran και το Saratov, έχουν δεχτεί πολλαπλές επιθέσεις, ενώ κρίσιμες εγκαταστάσεις στην Μαύρη και τη Βαλτική Θάλασσα έχουν επίσης πληγεί. Οι στόχοι περιλαμβάνουν και τμήματα του αγωγού Druzhba, βασική οδό εξαγωγών προς την Ευρώπη.
Η τεχνολογία πίσω από τις επιθέσεις
Η Ουκρανία έχει αναπτύξει σημαντικές δυνατότητες στην κατασκευή drones. Χρησιμοποιεί μακράς εμβέλειας μοντέλα drones, όπως τα Liutyi και FP-1, εξοπλισμένα με εκρηκτικά φορτία 50-75 κιλών και προηγμένα συστήματα πλοήγησης που αντιστέκονται στην παρεμβολή σημάτων.
Οι επιθέσεις περιλαμβάνουν συχνά δεκάδες drones – τόσο επιθετικά όσο και παραπλανητικά – που αποσκοπούν στο να αποσυντονίσουν την αντιαεροπορική άμυνα της Ρωσίας. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, σε ορισμένες επιχειρήσεις έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι και 300 drones.
Για την πλοήγηση χρησιμοποιούνται είτε οπτικά μέσα, με κάμερες που αναγνωρίζουν το έδαφος, είτε ειδικές κεραίες που αποκλείουν παραπλανητικά σήματα GPS, ενισχύοντας την ακρίβεια πλήγματος.
Οικονομικές επιπτώσεις στη Ρωσία
Οι επιθέσεις έχουν επηρεάσει σοβαρά την ενεργειακή οικονομία της Ρωσίας, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το 2025, αυτά τα έσοδα αναμένεται να αντιπροσωπεύουν μόλις το ένα τέταρτο των συνολικών εσόδων του κράτους – σημαντική πτώση σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Τον Αύγουστο, τα έσοδα από πωλήσεις πετρελαίου και παραγώγων έπεσαν σε χαμηλά πενταετίας, επιβαρύνοντας τον ρωσικό προϋπολογισμό. Η αυξανόμενη ανάγκη για επισκευές σε υποδομές και η μείωση των εσόδων ενισχύουν την πίεση στο Κρεμλίνο.
Παρά τη ζημιά, οι ρωσικές αρχές διατηρούν ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Αναλυτές ωστόσο εκτιμούν ότι αν οι επιθέσεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό, η ζημιά ενδέχεται να γίνει κρίσιμη.
Η στροφή των ΗΠΑ και οι γεωπολιτικές ισορροπίες
Οι επιθέσεις λαμβάνουν χώρα σε μια περίοδο πολιτικής αλλαγής στις ΗΠΑ. Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ζητήσει από την Ουκρανία να μην πλήττει ρωσική υποδομή, η διοίκηση Τραμπ φαίνεται να έχει χαλαρώσει αυτούς τους περιορισμούς.
Μάλιστα, σύμφωνα με πηγές, οι ΗΠΑ φέρεται να παρέχουν πληροφορίες για να βοηθήσουν στην στόχευση των ενεργειακών εγκαταστάσεων. Οι εντάσεις ωστόσο παραμένουν, με τη Μόσχα να προειδοποιεί για σοβαρές συνέπειες εάν οι επιθέσεις ενταθούν ή εμπλακούν αμερικανικά οπλικά συστήματα.
Οι εξελίξεις αποδεικνύουν πως, ακόμα κι αν η Ουκρανία δεν έχει «τα χαρτιά» στο πεδίο μάχης, έχει αναπτύξει μια στρατηγική που χτυπά την καρδιά της ρωσικής οικονομίας – με drones και επιμονή.
