Οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ του Brexit κυρίως εξαιτίας της μετανάστευσης. Τώρα, πολλοί θέλουν να γυρίσουν τον χρόνο πίσω.
Με αναλογία σχεδόν δύο προς έναν, οι ψηφοφόροι σήμερα προτιμούν το μεταναστευτικό σύστημα που ίσχυε πριν από το 2021, σε σχέση με εκείνο που εφαρμόστηκε μετά την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με νέα έρευνα της εταιρείας More in Common για λογαριασμό του Politico.
Συγκεκριμένα, το 41% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι προτιμά «την μεταναστευτική πολιτική της Βρετανίας πριν την έξοδο από την ΕΕ», έναντι μόλις 19% που προτιμά «την τρέχουσα μεταναστευτική πολιτική μετά το Brexit».
Η μετανάστευση υπήρξε κεντρικό ζήτημα στην εκστρατεία υπέρ του Brexit το 2016, με τις αφίσες του στρατοπέδου «Leave» και τις διαμάχες για την ελευθερία μετακίνησης να κυριαρχούν στην πολιτική ατζέντα. Η βασική ιδέα ήταν ότι η αποχώρηση από την ΕΕ θα επέτρεπε στη Βρετανία να αποκτήσει ξανά τον έλεγχο των συνόρων της και να εφαρμόσει ένα πιο «δίκαιο» σύστημα. Ωστόσο, η αντίληψη που κυριαρχεί σήμερα είναι ότι δεν επετεύχθη αυτός ο στόχος.
Ανά πολιτική τοποθέτηση, οι ψηφοφόροι των Πρασίνων είναι οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του παλαιού συστήματος, με ποσοστό 60% υπέρ και μόλις 16% υπέρ του νέου. Οι ψηφοφόροι των Εργατικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών εμφανίζονται επίσης νοσταλγικοί, με ποσοστά 46% και 49% αντίστοιχα υπέρ του προ-Brexit συστήματος.
Ακόμη και οι υποστηρικτές του ευρωσκεπτικιστή Νάιτζελ Φάρατζ και του κόμματός του «Reform» απορρίπτουν το τρέχον σύστημα. Μόνο το 21% το στηρίζει, ενώ το 37% προτιμά το προ-Brexit μοντέλο και ένα υψηλό 42% δηλώνει ότι δεν ξέρει ή δεν έχει άποψη.
Διφορούμενες πρακτικές
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι Βρετανοί επιθυμούν επιστροφή στην πλήρη ελευθερία μετακίνησης, όπως παρατηρούν οι ερευνητές. Από την αποχώρηση από την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο όχι μόνο κατήργησε την ελεύθερη μετακίνηση εντός της Ένωσης, αλλά ταυτόχρονα απελευθέρωσε σημαντικά το σύστημα χορήγησης θεωρήσεων (visa) προς τρίτες χώρες — γεγονός που οδήγησε σε αύξηση της μετανάστευσης από άλλα μέρη του κόσμου.
Το καθαρό μεταναστευτικό ισοζύγιο για το 2024 έφτασε τους 431.000 μετανάστες, πολύ υψηλότερο από τα επίπεδα της δεκαετίας του 2010, όπου κυμαινόταν μεταξύ 200.000 και 300.000, σύμφωνα με το Migration Observatory του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Τα υψηλότερα νούμερα καταγράφηκαν το 2022 και το 2023, με κάποιους σχολιαστές να αποκαλούν την αύξηση αυτή «Boriswave», αναφερόμενοι στον τότε πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, που εισήγαγε το νέο σύστημα.
Η Σόφι Στόουερς, ερευνήτρια της More in Common, σημειώνει ότι η «νοσταλγία» δεν αφορά την ελεύθερη μετακίνηση. Αντιθέτως, η αύξηση της μετανάστευσης και η έξαρση των διασχίσεων της Μάγχης με μικρές βάρκες συνέβαλαν στην αρνητική αντίληψη του κοινού για το τρέχον σύστημα.
Παρά την απώλεια του δικαιώματος των Βρετανών να ζουν και να εργάζονται ελεύθερα στην ΕΕ, η μετανάστευση προς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μειώθηκε — δημιουργώντας μια κατάσταση στην οποία κανένα πολιτικό στρατόπεδο δεν είναι ικανοποιημένο.
