Οι Tomahawk στο τραπέζι για την Ουκρανία: Tι θέλει ο Ζελένσκι, τι σκέφτεται ο Τραμπ και τι προβληματίζει την Ευρώπη

Η τεράστια διπλωματική προσπάθεια ΗΠΑ-Ουκρανίας, που άνοιξε το κεφάλαιο των Tomahawk, και ο Πούτιν, που μπαίνει στο περιθώριο

Πύραυλος Τόμαχοκ (Tomahawk) του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ © EPA/US NAVY/KENNETH MOLL HANDOUT EDITORIAL USE ONLY

Το βεληνεκές των πυραύλων Tomahawk κυμαίνεται από τα 1.600 μέχρι τα 2.300 χιλιόμετρα, ενώ η δυνατότητα να πετούν χαμηλά, έως και 100 μέτρα από την επιφάνεια της Γης, και να ακολουθούν το ανάγλυφο του εδάφους, δυσχεραίνει τον εντοπισμό τους από τα περισσότερα ραντάρ. Μπορούν να αναπτύξουν υποηχητική ταχύτητα μέχρι και 885 χιλιομέτρων την ώρα, παρέχοντας ενδεχομένως την επιλογή στο Κίεβο να απαντήσει ισάξια στις σφοδρές πυραυλικές επιθέσεις που πραγματοποιούν οι Ρώσοι σε αστικές υποδομές μέχρι και το Κίεβο, μακριά δηλαδή από το πολεμικό μέτωπο στα ανατολικά της Ουκρανίας.

Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δεν αποκλείει να παράσχει τους συγκεκριμένους πυραύλους πλεύσης στην Ουκρανία, ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την Ουάσιγκτον είναι πώς θα απαντούσε η Ρωσία σε μια τόσο μεγάλη επέκταση της στρατιωτικής στήριξης στο Κίεβο. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει προειδοποιήσει πως ένας πύραυλος με τη δυνατότητα να φτάσει μέχρι τη Μόσχα θα σηματοδοτούσε «ένα νέο στάδιο κλιμάκωσης, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων ανάμεσα στη Ρωσία και τις ΗΠΑ».

Σε χθεσινή τηλεφωνική συνομιλία του Πούτιν με τον Τραμπ συμφωνήθηκε να συναντηθούν στη Βουδαπέστη την επόμενη εβδομάδα, «για να δούμε εάν μπορούμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτόν τον άδοξο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας», όπως έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth Social. Είναι η πρώτη επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν έπειτα από δύο μήνες, όταν συναντήθηκαν στην Αλάσκα. Έκτοτε ο Τραμπ έχει εκφράσει τη δυσφορία του για τον Πούτιν.

Ο προκάτοχος του Τραμπ, Τζο Μπάιντεν, είχε περιοριστεί στην παροχή των Atacm, οι οποίοι έχουν μέγιστο βεληνεκές 300 χιλιόμετρα. Η Γερμανία μέχρι στιγμής διστάζει να προμηθεύσει την Ουκρανία με τους δικούς της πυραύλους μεγάλης εμβέλειας Taurus. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι μια αμερικανική απόφαση για τους Tomahawk θα μπορούσε να πιέσει τη Γερμανία και άλλους απρόθυμους συμμάχους να ακολουθήσουν. Πηγές των Financial Times υποστηρίζουν πως ενδεχομένως οι ΗΠΑ να επιτρέψουν τον εξοπλισμό της Ουκρανίας με τους Tomahawk, που μπορούν να φτάσουν μέχρι τα 1.600 χιλιόμετρα.

Μια τεράστια διπλωματική προσπάθεια ΗΠΑ – Ουκρανίας άνοιξε το κεφάλαιο των Tomahawk

Για να συμπεριληφθούν οι πύραυλοι Tomahawk στην ατζέντα των ΗΠΑ για την Ουκρανία χρειάστηκε να γεφυρωθεί ένα τεράστιο χάσμα ανάμεσα στον Τραμπ και τον Ουκρανό ομόλογο του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ήταν μεγάλη η απόσταση που έπρεπε να καλύψει το Κίεβο από την ατυχή, δημόσια σύγκρουση Τραμπ-Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Φεβρουάριο.

Στη σημερινή συνάντηση μεταξύ των δυο ηγετών, που θα λάβει χώρα ξανά στην προεδρική κατοικία των ΗΠΑ, το ζήτημα των Tomahawk βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα, καταδεικνύοντας την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε αυτό το διάστημα, με τη συμβολή και της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Με το επιχείρημα πως οι συγκεκριμένοι πύραυλοι Κρουζ θα αναγκάσουν το Κρεμλίνο να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο Ζελένσκι έθεσε το ζήτημα στον Τραμπ κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που πραγματοποιήθηκε τέλη Σεπτεμβρίου. Αυτήν την εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε να εννοηθεί πως ενδεχομένως να επιτρέψει την πώληση πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, τονίζοντας πως έτσι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν ισχυρά και ακριβά πλήγματα στα ενδότερα της Ρωσίας.

Ο Τραμπ γνωρίζει ευρεία αναγνώριση με την εκεχειρία στη Γάζα, ο Πούτιν τίθεται στο περιθώριο

Η συγκυρία ίσως να είναι πιο ευνοϊκή από ποτέ. Ο Τραμπ επέστρεψε στις ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή μετά την επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, με τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίζει ευρέως την καθοριστική συμβολή του. Παράλληλα, ο Πούτιν φαίνεται απομονωμένος, καθώς δεν απολαμβάνει την εγγύτητα που είχε με τον Τραμπ μέχρι πρόσφατα.

Η εντατικοποίηση, δε, των πυραυλικών επιθέσεων από τη Μόσχα εναντίον της Ουκρανίας προδίδει την «μπλόφα» του Κρεμλίνου για την πρόθεσή του να επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με το Κίεβο, εκθέτοντας τον Τραμπ, που είχε πει πως μπορεί να βάλει ένα τέλος σε αυτόν τον πόλεμο. Συν τοις άλλοις, οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου σε χώρες της Ευρώπης από μη επανδρωμένα αεροσκάφη τον περασμένο μήνα ενισχύουν υποψίες ότι υποκινούνται από τη Ρωσία, ώστε να κλονιστούν το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών και η ενότητα της ΕΕ.

Η ακύρωση της ρωσο-αραβικής συνόδου κορυφής αυτήν την εβδομάδα, η οποία θα επικεντρωνόταν στην ασφάλεια της Μέσης Ανατολής και τις ενεργειακές σχέσεις μεταξύ των χωρών, κατέδειξε τον βαθμό που ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει θίξει το κύρος της Μόσχας στη διεθνή κοινότητα, επισημαίνουν πολιτικοί επιστήμονες στον Guardian. Αναμφίβολα η Μόσχα έχει στενούς δεσμούς με την Κίνα και τα κράτη του αραβικού κόσμου στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ+, αλλά η πρόσφατη εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, όσο εύθραυστη και αν είναι, έδειξε πως η κυβέρνηση του Τραμπ επαναφέρει τις ΗΠΑ στο διπλωματικό προσκήνιο.

Σε ετοιμότητα το Πεντάγωνο εάν ο Τραμπ πει το «ναι»

Πληροφορίες της Wall Street Journal αποκάλυψαν ότι το Πεντάγωνο βρίσκεται σε ετοιμότητα εάν ο Τραμπ αποφασίσει να δώσει το πράσινο φως για την παράδοση των Tomahawk στην Ουκρανία. Η πρωθυπουργός της χώρας, Γιούλια Σβιρίντενκο, και ο Αντρίι Γιέρμακ, στενός σύμβουλος του Ζελένσκι, ταξίδεψαν ήδη στην Ουάσιγκτον για να συναντηθούν με Αμερικανούς αξιωματούχους. Μέλη της ουκρανικής κυβέρνησης συναντήθηκαν επίσης με εκπροσώπους της αμυντικής βιομηχανίας των ΗΠΑ που συμμετέχουν στην παραγωγή πυραύλων Tomahawk και άλλων όπλων, συμπεριλαμβανομένων των RTX και Lockheed Martin.

Πύραυλοι Κρουζ, όπως οι Tomahawk, είναι απίθανο να αλλάξουν την πορεία του πολέμου από μόνοι τους, εκτός εάν ο Λευκός Οίκος είναι διατεθειμένος να τους παράσχει σε μεγάλες ποσότητες και πάνω απ’ όλα επιτρέψει στην Ουκρανία να πλήξει ένα ευρύ φάσμα στόχων βαθιά μέσα στη Ρωσία, σύμφωνα με αναλυτές της αμερικανικής εφημερίδας.

Απώτερος στόχος του Κιέβου είναι να πλήξει πετρελαϊκές, βιομηχανικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Ρωσία, αυξάνοντας έτσι τις πιέσεις στο Κρεμλίνο να διαπραγματευτεί. Ας μη λησμονείται πως η Ρωσία έχει καταφέρει να περιορίσει σημαντικά τις επιπτώσεις των δυτικών κυρώσεων από την πώληση πετρελαίου στην Κίνα και την Ινδία.

Ο Τομ Καράκο, διευθυντής του πυραυλικού αμυντικού προγράμματος στο Center for Strategic and International Studies με έδρα την Ουάσιγκτον, τονίζει πως ένας ακόμη πιθανός στόχος μπορεί να είναι τα βομβαρδιστικά της Ρωσίας, που εδώ και τριάμισι χρόνια χτυπούν αστικές και στρατιωτικές υποδομές στην Ουκρανία, με θύματα στον άμαχο πληθυσμό.

Οι πιο σθεναροί υποστηρικτές της Ουκρανίας στην Ευρώπη, όπως τα κράτη της Βαλτικής και η Βρετανία, έχουν πιέσει την Ουάσιγκτον να προμηθεύσει όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς. Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, για παράδειγμα, έχει δηλώσει ότι οι φόβοι για κλιμάκωση από την παροχή Tomahawk είναι υπερβολικοί.