Η Βουδαπέστη ετοιμάζεται για τις συνομιλίες Τραμπ και Πούτιν. Ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία διάρκειας δύο ωρών με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν αργά το βράδυ της Πέμπτης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν τις επόμενες εβδομάδες στη Βουδαπέστη.
«Πιστεύω ότι σημειώθηκε σημαντική πρόοδος με τη σημερινή τηλεφωνική συνομιλία», έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social.
Στο πλαίσιο αυτό ο Τραμπ θα υποδεχθεί τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο αργότερα μέσα στην ημέρα στις 18:00 (ώρα Ελλάδος). Σύμφωνα με το Axios, ο Ουκρανός πρόεδρος είχε μόλις προσγειωθεί στη στρατιωτική βάση Άντριους έξω από την Ουάσιγκτον όταν ο Τραμπ δημοσίευσε την ανακοίνωση για τη συνάντησή του με τον Πούτιν.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα πραγματοποιήσει μια δεύτερη συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν «εντός περίπου δύο εβδομάδων» με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Εξέφρασε αισιοδοξία ότι η συνάντηση μπορεί να οδηγήσει σε μια σημαντική πρόοδο στην κατάπαυση του πυρός, παρόλο που μια συνάντηση του Αυγούστου στην Αλάσκα δεν απέδωσε κάτι τέτοιο.
«Νομίζω ότι η Αλάσκα έθεσε στην πραγματικότητα το σκηνικό», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο. «Νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε, θα σώσουμε πολλές ζωές».
Ο Τραμπ έχει από καιρό τη συνήθεια να θέτει προθεσμίες δύο εβδομάδων για σημαντικές ανακοινώσεις, οι οποίες συχνά δεν έχουν τηρηθεί, σχολιάζει το Bloomberg. Ο βοηθός εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, επιβεβαίωσε ότι ο Πούτιν και ο Τραμπ συζήτησαν τη διεξαγωγή μιας συνόδου κορυφής στη Βουδαπέστη.
«Είμαστε έτοιμοι!» δημοσίευσε στο X ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, απαντώντας αργότερα λέγοντας ότι μίλησε με τον Τραμπ τηλεφωνικά για να προετοιμαστεί για τη συνάντηση.
Πούτιν και Τραμπ: Από τις πυραυλικές απειλές σε μήνυμα αυτοσυγκράτησης
Πριν από την τηλεφωνική συνομιλία, το Κίεβο είχε ελπίδες ότι ο Τραμπ θα συνέχιζε να πιέζει τη Μόσχα απειλώντας με την αποστολή πυραύλων κρουζ Tomahawk στην Ουκρανία, ώστε να εξαναγκάσει τον Πούτιν σε εκεχειρία.
Ωστόσο, λίγο μετά τη συνομιλία, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να «εξαντλήσουν» τα αποθέματά τους από αυτά τα ισχυρά όπλα.
Το Κρεμλίνο, στο δικό του ανακοινωθέν, ανέφερε πως ο Πούτιν επανέλαβε την αντίθεσή του σε οποιαδήποτε μεταφορά τέτοιων πυραύλων στην Ουκρανία.
Τα όπλα αυτά θεωρούνται ευρέως στην Ουκρανία ως ένας παράγοντας που θα την βοηθήσει να κλιμακώσει τις επιθέσεις σε ρωσικά ενεργειακά συστήματα μακριά από τα σύνορα, οι οποίες έχουν ήδη προκαλέσει σημαντικές ζημιές.
Ο Ζελένσκι, ο οποίος είχε μια σχέση με τον Τραμπ, δήλωσε ότι ο Πούτιν, ο οποίος συνέχισε τις επιθέσεις στην Ουκρανία μετά τη συνάντησή του με τον Τραμπ στην Αλάσκα τον Αύγουστο, έπαιζε και πάλι με χρόνο.
Ο Τραμπ αναμένεται να συζητήσει με τον Ζελένσκι την πιθανή προμήθεια πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία την Παρασκευή, αλλά η αιφνιδιαστική ανακοίνωση για νέα αμερικανο-ρωσική σύνοδο εγείρει αμφιβολίες για την προοπτική αυτή.
«Όλη μου τη ζωή κλείνω συμφωνίες», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Νομίζω ότι θα ολοκληρώσουμε και αυτή σύντομα, ελπίζω».
Σε ανάρτηση στο Truth Social, ο Τραμπ ανέφερε ότι θα ενημερώσει τον Ζελένσκι για τις συνομιλίες με τη Ρωσία στο Οβάλ Γραφείο αργότερα την Παρασκευή.
Η συμφιλιωτική του στάση μετά την επικοινωνία με τον Πούτιν εγείρει ερωτήματα για τη βραχυπρόθεσμη πιθανότητα αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία και αναζωπυρώνει τους ευρωπαϊκούς φόβους για πιθανή υποχώρηση των ΗΠΑ προς τη Μόσχα.
Διπλωματικό ημερολόγιο και το «σύμβολο» της Βουδαπέστης
Ο Τραμπ είπε αργότερα ότι ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο θα ηγηθεί των συνομιλιών με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, την επόμενη εβδομάδα, και ότι η συνάντηση στη Βουδαπέστη θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε περίπου δύο εβδομάδες.
Η επιλογή της ουγγρικής πρωτεύουσας έχει βαρύνουσα σημασία για το Κίεβο, καθώς εκεί υπογράφηκε το Μνημόνιο της Βουδαπέστης το 1994, με το οποίο η Ουκρανία παραιτήθηκε από τα πυρηνικά της όπλα με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφάλειας, αναφέρει το Politico.
Η Ουγγαρία, επιπλέον, αποχώρησε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο νωρίτερα φέτος — λίγο μετά την επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος, όπως και ο Πούτιν, αντιμετωπίζει ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ που προφανώς δεν θα εφαρμοστεί εκεί.
Όρμπαν: Η Ουγγαρία είναι νησίδα ειρήνης
«Η Ουγγαρία είναι το νησί της ΕΙΡΗΝΗΣ!» διακήρυξε ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter). Η επικείμενη σύνοδος θεωρείται μεγάλη διπλωματική επιτυχία για την κυβέρνησή του, τη στιγμή που η Ουγγαρία παραμένει από τους κύριους αντιρρησίες στην Ευρώπη απέναντι στην απαίτηση του Τραμπ να τερματιστούν οι αγορές ρωσικού πετρελαίου.
Ο κορυφαίος στρατηγικός σύμβουλος του κυβερνώντος κόμματος Fidesz, Μπάλαζ Ορμπάν, ανέφερε στο νέο ενημερωτικό του δελτίο ότι, ενώ οι Βρυξέλλες έχουν σε μεγάλο βαθμό αποκλειστεί από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και των εμπλεκομένων μερών, η στάση της Ουγγαρίας της δίνει «διακριτό ρόλο εντός της ΕΕ, προσφέροντας διπλωματικό περιβάλλον για τις συνομιλίες».
Αντιδράσεις και εκτιμήσεις για τη συνάντηση
Διεθνείς αναλυτές είδαν την τηλεφωνική επικοινωνία ως ακόμη ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ο Πούτιν «παίζει» τον Τραμπ, σύμφωνα με το Politico. «Επιστρέψαμε στο σημείο που βρισκόμασταν το καλοκαίρι: το ενδιαφέρον του Τραμπ για την ειρήνη υποκινείται περισσότερο από την επιθυμία για θέαμα», σχολίασε ο Ίαν Γκάρνερ, ειδικός στη Ρωσία από το Ινστιτούτο Πιλέτσκι της Βαρσοβίας.
Ένας διπλωμάτης της ΕΕ προέβλεψε ότι η συνάντηση θα είναι «ένα θέαμα με χαμόγελα, θερμές χειραψίες και δηλώσεις για τον περιορισμό των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς — αλλά λίγα πράγματα για τον ίδιο τον πόλεμο».
Παρ’ όλα αυτά, σημείωσε ότι η πρωτοβουλία δεν σηματοδοτεί απαραίτητα αλλαγή στάσης του Τραμπ απέναντι στην Ουκρανία, καθώς η πολιτική του να συναντά τον Πούτιν μόνο αφού υπάρξει πρόοδος σε χαμηλότερο επίπεδο παραμένει σταθερή, προσθέτει το Politico.
Εμπόριο και άμυνα στο παρασκήνιο της συνάντησης Τραμπ-Πούτιν
Σύμφωνα με το Financial Times, ήταν η πρόσφατη «διάλεξη ιστορίας» του Πούτιν στην Αλάσκα που έφερε τον Τραμπ πιο κοντά στις ουκρανικές θέσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος σημείωσε επίσης στην ανάρτησή του ότι ο ίδιος και ο Πούτιν αφιέρωσαν «σημαντικό χρόνο» συζητώντας το εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ «όταν τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία».
Την ίδια ώρα, στις Βρυξέλλες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξαν, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, σε συμφωνία για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP), ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν ότι ο στρατιωτικός εξοπλισμός που θα χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα δεν μπορεί να περιλαμβάνει πάνω από 35% εξαρτήματα προερχόμενα εκτός ΕΕ ή συνδεδεμένων χωρών.
