Τραμπ-Πούτιν: Από την Αλάσκα στη Βουδαπέστη χωρίς ορατότητα για κατάπαυση πυρός

O Τραμπ βάζει τους Tomahawk «στο ράφι» προς απογοήτευση της Ουκρανίας και δηλώνει ξανά πως πιστεύει ότι η Ρωσία θέλει να κάνει μια συμφωνία

Θερμή χειραψία Τραμπ με Πούτιν © EPA/SERGEY BOBYLEV/SPUTNIK/KREMLIN POOL/POOL

Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, και τον Ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν, την Πέμπτη που διήρκησε δυόμιση ώρες, όλη η προσοχή και το βάρος έχουν μετατοπιστεί στην επικείμενη συνάντηση των δυο ηγετών στη Βουδαπέστη και όχι στα συμπεράσματα που προκύπτουν από την επίσκεψη του ηγέτη της Ουκρανίας, Βλοντίμιρ Ζελένσκι, στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή. Τα συμπεράσματα αυτά είναι, ούτως ή άλλως, απογοητευτικά σε σχέση με τις προσδοκίες που είχε το Κίεβο. Ο Ζελένσκι προσπάθησε μάταια να πείσει τον Τραμπ να δώσει το πράσινο φως για τους πυραύλους κρουζ Tomahawk παρά το ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωνε μέχρι την Πέμπτη πως δεν θα απέκλειε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

«Ας ελπίσουμε πως θα τερματίσουμε τον πόλεμο χωρίς να σκεφτούμε τους Tomahawk» δήλωσε ο Τραμπ ενώπιον δημοσιογράφων. «Είμαστε σχετικά κοντά σε αυτό» πρόσθεσε, ενώ ο Ζελένσκι επανέλαβε ότι πιστεύει πως ο Πούτιν δεν επιθυμεί την ειρήνη. Η Ευρώπη εδώ και καιρό υποψιάζεται πως η Μόσχα προσπαθεί να κερδίσει χρόνο παρά τις πιέσεις της κυβέρνησης του Τραμπ να τερματιστεί άμεσα ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ο Αμερικανός πρόεδρος παραδέχτηκε πως ίσως ο Ρώσος ομόλογος του χρονοτριβεί, αλλά συμπλήρωσε ότι «νομίζω πως θέλει να κάνει μια συμφωνία».

Ο Τραμπ θεώρησε, επίσης, «ενδιαφέρουσα» την πρόταση του επικεφαλής του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Ρωσίας, Κίριλ Ντμιτρίεφ, για την κατασκευή υπόγειας σιδηροδρομικής σήραγγας που θα ενώνει τη Ρωσία με την Αλάσκα. «Δεν είμαι χαρούμενος με αυτό», απάντησε ο Ζελένσκι όταν ερωτήθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο.

Μετά την σύνοδο Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα τον περασμένο Αύγουστο, η Ρωσία δεν φαίνεται να μετριάζει τις απαιτήσεις της ούτε έναν πόντο. Επιμένει στην κυριαρχία των περιοχών που έχει προσαρτήσει παράνομα στην ανατολική Ουκρανία, ακόμη και των εδαφών που δεν έχει καταλάβει. Οι προϋποθέσεις που θέτει, επίσης, στο Κίεβο είναι η αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και η παραίτηση από κάθε φιλοδοξία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, στοχεύοντας στην υποτέλεια της.

Οι δασμοί 50% που επέβαλε ο Τραμπ στην Ινδία από τα τέλη Ιουλίου, προκειμένου να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, δεν μετρίασαν τις επιθέσεις της Μόσχας στην Ουκρανία. Αντίθετα γίνονται σφοδρότερες, καταστρέφοντας μεταξύ άλλων υποδομές ενέργειας, όπως γίνεται κάθε χρόνο αυτήν την περίοδο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022. Ο ισχυρισμός, δε, του Λευκού Οίκου πως η Ινδία θα διακόψει τις παραγγελίες φθηνού πετρελαίου από τη Ρωσία, διαψεύστηκαν από την κυβέρνηση του Ναρέντα Μόντι. Σημειωτέον ότι η πώληση πετρελαίου από τη Ρωσία στην Κίνα και την Ινδία έχει επιτρέψει όλον τον καιρό στο Κρεμλίνο να χρηματοδοτεί την εισβολή στην Ουκρανία.

Game changer για την Ουκρανία οι πύραυλοι Tomahawk

Η ισχυρή πιθανότητα, όμως, να αποκτήσει η Ουκρανία τους αμερικανικούς Tomahawk θορύβησε τη Μόσχα, καθώς οι συγκεκριμένοι κατευθυνόμενοι πύραυλοι μπορεί να φτάσουν μέχρι τη ρωσική πρωτεύουσα ή την Αγία Πετρούπολη. Στην τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ την Πέμπτη, ο Πούτιν είπε πως η χρήση ενός τόσο ισχυρού όπλου από την Ουκρανία θα επηρέαζε και τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα. Αναλυτές προεξοφλούν πως οι διεκδικήσεις της Μόσχας από την Ουκρανία θα μείνουν απαράλλακτες παρά την επιδείνωση του κλίματος με τον Λευκό Οίκο.

Ο Λευκός Οίκος έχει εκφράσει εντόνως τη δυσφορία του με την αδιαλλαξία της Μόσχας. Πληροφορίες των Financial Times αποκάλυψαν προ ημερών πως η σύνοδος της Αλάσκας δεν ήταν τόσο επιτυχής για το καθεστώς του Πούτιν παρά την εντυπωσιακή υποδοχή που του είχε επιφυλάξει ο Τραμπ. Λέγεται πως κεκλεισμένων των θυρών, ο Ρώσος πρόεδρος χρονοτρίβησε με την εξιστόρηση των δεσμών της χώρας του με την Ουκρανία, ξεκινώντας από τον 17ο αιώνα, με αποτέλεσμα ο Αμερικανός ομόλογος του να δυσανασχετήσει, σε σημείο που απείλησε να αποχωρήσει πρόωρα από τη συνάντηση.

Η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ μετά την Αλάσκα

Από την Αλάσκα και έπειτα, η Ουάσινγκτον είναι πιο πρόθυμη να παράσχει πληροφορίες στο Κίεβο, προκειμένου οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας να επιφέρουν καίρια πλήγματα σε υποδομές και να προκαλέσουν έτσι μείωση της πετρελαϊκής παραγωγής της Ρωσίας. Έως τα μέσα Αυγούστου, η Ουκρανία είχε καταφέρει να περιορίσει την ικανότητα διύλισης αργού πετρελαίου περίπου κατά 17% στη Ρωσία χάρις σε στρατηγικά χτυπήματα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, σύμφωνα με εκτενή ανάλυση του πρακτορείου Reuters.

Μέχρι σήμερα έχουν μετρηθεί περίπου 58 εναέριες επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές της Ρωσίας αλλά θα πρέπει να συνεχιστούν, καθώς δεν έχει επιτευχθεί ακόμη ένα καταστροφικό χτύπημα, αναφέρει σε έκθεσή του ο Σεργκέϊ Βακουλένκο, ερευνητής στο Carnegie Russia Eurasia Center. «Το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση τους επόμενους μήνες εξαρτάται από το αν η Ουκρανία είναι σε θέση να διατηρήσει τον ρυθμό των επιθέσεων ή ακόμη και να τον αυξήσει», προσθέτει ο ίδιος. Βασικό επιχείρημα του Ζελένσκι για τους Tomahawk είναι πως έτσι θα ενταθούν οι πιέσεις στη Μόσχα για να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Βέβαια, ο Τραμπ δέχτηκε να ταξιδέψει στην Ουγγαρία, όπου ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν είναι αντιευρωπαϊστής και φιλορώσος. Χωρίς ακόμη να έχει προσδιοριστεί ημερομηνία της συνάντησης με τον Πούτιν, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε αλλάξει στάση πριν από τη συνάντηση με τον Ζελένσκι. «Έχουμε πολλούς αλλά τους χρειαζόμαστε» είπε αναφορικά με τους Tomahawk. Όπως εύστοχα επισημαίνουν οι New York Times αλλά και η Kiev Independent, ο Τραμπ δεν θα πρέπει να παρασυρθεί από τις κολακείες του Ρώσου ομολόγου, ο οποίος δεν παρέλειψε να τον συγχαρεί για την εκεχειρία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς που ανακοινώθηκε μόλις μια εβδομάδα πριν. Είναι σαφές, πάντως, πως οι ΗΠΑ δεν είναι διατεθειμένες να δεσμευτούν περισσότερο στη στήριξη της Ουκρανίας.