Η εύθραυστη εκεχειρία ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς βρίσκεται ξανά σε κρίσιμο σημείο, καθώς νέα επεισόδια βίας σημειώθηκαν σήμερα, Κυριακή 19 Οκτωβρίου, στη Λωρίδα της Γάζας. Τα γεγονότα αυτά επαναφέρουν στο προσκήνιο τις αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα της συμφωνίας που είχε επιτευχθεί μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Νέα πλήγματα στη Ράφα, άμεση απάντηση από το Ισραήλ
Σύμφωνα με πληροφορίες ισραηλινών μέσων, ο στρατός του Ισραήλ (IDF) εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές στη νότια Γάζα, κοντά στην πόλη Ράφα, μετά από επίθεση ενόπλων κατά ισραηλινών δυνάμεων. Οι Times of Israel μετέδωσαν ότι ομάδα μαχητών αναδύθηκε από σήραγγα και άνοιξε πυρ εναντίον ισραηλινών στρατιωτών που πραγματοποιούσαν επιχειρήσεις στην περιοχή.
Ο ισραηλινός στρατός απάντησε με στοχευμένα πλήγματα σε θέσεις της Χαμάς, χωρίς να υπάρχουν μέχρι στιγμής επίσημες πληροφορίες για απώλειες. Στρατιωτικές πηγές χαρακτήρισαν τις επιδρομές «αμυντικού χαρακτήρα», τονίζοντας ότι στόχος ήταν «η αποτροπή περαιτέρω εχθρικών ενεργειών».
Οι όροι και οι δεσμεύσεις της εκεχειρίας
Η συμφωνία εκεχειρίας, που υπογράφηκε στις 8 Οκτωβρίου 2025 και τέθηκε σε ισχύ στις 14 του μήνα με την αμερικανική διαμεσολάβηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, προέβλεπε τέσσερις βασικούς άξονες:
- Άμεση παύση των εχθροπραξιών και των βομβαρδισμών.
- Απελευθέρωση ομήρων της Χαμάς με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους κρατούμενους.
- Εκκίνηση σχεδίου ανοικοδόμησης της Γάζας σε διαδοχικές φάσεις.
- Απρόσκοπτη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον αποκλεισμένο θύλακα.
Παρά τις δεσμεύσεις, η εφαρμογή των όρων αποδείχθηκε εξαιρετικά δύσκολη, καθώς οι συγκρούσεις και οι εκατέρωθεν επιθέσεις δεν σταμάτησαν πλήρως ούτε μία εβδομάδα μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Τις τελευταίες ημέρες, τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς αντάλλαξαν κατηγορίες για παραβίαση της εκεχειρίας. Εκπρόσωπος της Χαμάς δήλωσε ότι «το κατοχικό κράτος εργάζεται συστηματικά για να υπονομεύσει τη συμφωνία», υποστηρίζοντας πως τουλάχιστον 24 άμαχοι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά από την Παρασκευή.
Από την πλευρά του, το Ισραήλ επεσήμανε ότι Παλαιστίνιοι ένοπλοι συνεχίζουν να επιχειρούν μέσα από σήραγγες και να εξαπολύουν επιθέσεις εναντίον στρατιωτών. Το προηγούμενο τέτοιο περιστατικό είχε σημειωθεί στις 17 Οκτωβρίου, επίσης κοντά στη Ράφα, χωρίς τότε να υπάρξουν τραυματισμοί.
Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε προειδοποίηση το Σάββατο 18 Οκτωβρίου, αναφέροντας πως υπάρχουν «αξιόπιστες αναφορές για επικείμενη παραβίαση της εκεχειρίας από τη Χαμάς». Η Ουάσιγκτον τόνισε ότι σε περίπτωση επιθέσεων εναντίον αμάχων «θα ληφθούν μέτρα για την προστασία του λαού της Γάζας», επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να διατηρηθεί η συμφωνία που θεωρείται «κρίσιμη για τη σταθερότητα της περιοχής».
Διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο
Η δεύτερη φάση των συνομιλιών για τη μονιμοποίηση της εκεχειρίας έχει παγώσει. Η Χαμάς ζητεί οριστικό τερματισμό του πολέμου, αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα, άνοιγμα όλων των συνοριακών περασμάτων και απελευθέρωση των υπολοίπων ομήρων.
Το Ισραήλ, από την άλλη, απαιτεί πλήρη αποστρατιωτικοποίηση του παλαιστινιακού θύλακα και αποχώρηση της Χαμάς από την εξουσία στη Γάζα. Ο όρος του αφοπλισμού θεωρείται «κόκκινη γραμμή» από τη Χαμάς, που τον απορρίπτει κατηγορηματικά, καθιστώντας κάθε περαιτέρω πρόοδο εξαιρετικά δύσκολη.
Γάζα: Ανθρωπιστική κρίση χωρίς τέλος
Η κατάσταση στη Γάζα εξακολουθεί να είναι δραματική. Από την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου 2023, δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και οι υποδομές υγείας βρίσκονται σε πλήρη κατάρρευση. Τα νοσοκομεία λειτουργούν χωρίς φάρμακα και καύσιμα, ενώ η έλλειψη τροφίμων και πόσιμου νερού έχει φτάσει σε κρίσιμα επίπεδα.
Ο ΟΗΕ και διεθνείς ανθρωπιστικοί οργανισμοί εκφράζουν έντονη ανησυχία για τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό και ζητούν την άμεση διασφάλιση ασφαλών διαδρόμων για την παροχή βοήθειας στους αμάχους.
Η επιτυχία της εκεχειρίας εξαρτάται πλέον από την ικανότητα των δύο πλευρών να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους και να επιδείξουν πολιτική βούληση για συμβιβασμό. Ωστόσο, όπως δείχνουν τα σημερινά γεγονότα, η ισορροπία παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη.
Οι διεθνείς μεσολαβητές – Ηνωμένες Πολιτείες, Αίγυπτος και Κατάρ – συνεχίζουν τις προσπάθειες για τη διατήρηση της ειρηνευτικής διαδικασίας, όμως τα θεμελιώδη ζητήματα – τα σύνορα, η Ιερουσαλήμ, οι πρόσφυγες και οι εποικισμοί – εξακολουθούν να αποτελούν τα αγκάθια που κρατούν τη Μέση Ανατολή σε μόνιμη αστάθεια.
