Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι αναστέλλει την παροχή οικονομικής βοήθειας στην Κολομβία, κατηγορώντας τον πρόεδρο της χώρας Γουστάβο Πέτρο ότι δεν καταπολεμά το λαθρεμπόριο ναρκωτικών.
«Από σήμερα αυτές οι πληρωμές ή οποιαδήποτε άλλη μορφή πληρωμών ή επιδοτήσεων δεν θα καταβάλλονται» στην Κολομβία, έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social –κατά την προσφιλή του συνήθεια με κεφαλαία γράμματα — χωρίς να διευκρινίζει σε ποιες επιδοτήσεις ή βοήθεια αναφέρεται.
Παράλληλα ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε τον Γουστάβο Πέτρο «παράνομο ναρκοηγέτη», ο οποίος «δεν κάνει τίποτε για να σταματήσει» την παραγωγή ναρκωτικών στην Κολομβία, κατηγορώντας ευθέως τον πρόεδρο της Κολομβίας ως «έμπορο ναρκωτικών».
«Στόχος αυτής της παραγωγής ναρκωτικών είναι η πώληση τεράστιων ποσοτήτων στις ΗΠΑ, προκαλώντας θάνατο, καταστροφή και χάος», υπογράμμισε στην ανάρτησή του.
Η αντίδραση του Τραμπ έρχεται αφού ο Πέτρο κατηγόρησε χθες Σάββατο τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις ότι παραβίασαν τα χωρικά ύδατα της Κολομβίας και σκότωσαν έναν ψαρά στη διάρκεια των επιχειρήσεών τους στην Καραϊβική, τις οποίες η Ουάσινγκτον παρουσιάζει ως εκστρατεία για την καταπολέμηση των καρτέλ διακίνησης ναρκωτικών.
Ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ–Κολομβίας
Η κίνηση Τραμπ έρχεται ως η τελευταία σε μια σειρά επιθετικών ενεργειών της Ουάσιγκτον, μετά και την «αποπιστοποίηση» της Κολομβίας τον Σεπτέμβριο ως εταίρου στον αγώνα κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών – μια απόφαση που την τοποθετεί πλέον στην ίδια κατηγορία με κράτη όπως η Βενεζουέλα, η Βολιβία και το Αφγανιστάν.
Η απόφαση συνιστά σημαντικό πλήγμα στις διμερείς σχέσεις ασφαλείας, καθώς η Κολομβία υπήρξε επί δεκαετίες βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στη Νότια Αμερική, μεταδίδει το Bloomberg.
Σύμφωνα με διεθνείς εκτιμήσεις, η Κολομβία παράγει σήμερα πάνω από έξι φορές περισσότερη κοκαΐνη σε σχέση με το 1993 – το έτος θανάτου του Πάμπλο Εσκομπάρ. Η χώρα ξεπερνά πλέον κατά πολύ τους άλλους δύο σημαντικούς παραγωγούς του ναρκωτικού, το Περού και τη Βολιβία.
Παρά τη ρητορική υπέρ της «ολικής ειρήνης», η στρατηγική του Πέτρο – που περιλαμβάνει διαπραγματεύσεις με αντάρτικες ομάδες και καρτέλ – δεν έχει μειώσει ούτε τη βία ούτε τη διακίνηση ναρκωτικών. Οι κριτικοί του κάνουν λόγο για υπερβολικά ήπια προσέγγιση, που έχει αποθαρρύνει τις ένοπλες δυνάμεις και έχει περιορίσει τις επιχειρήσεις εκρίζωσης καλλιεργειών κόκας.
Ο πρόεδρος της Κολομβίας Γουστάβο Πέτρο © EPA/Carlos Ortega
Επεισόδιο με «υποβρύχιο ναρκωτικών» και διπλωματικές συγκρούσεις
Η απόφαση του Τραμπ έρχεται λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι οι δύο επιζώντες από επίθεση αμερικανικών δυνάμεων σε ύποπτο υποβρύχιο στον Καραϊβικό θα επιστραφούν στις πατρίδες τους – Κολομβία και Εκουαδόρ. Ο Πέτρο κατήγγειλε δημόσια την επιχείρηση, χαρακτηρίζοντάς την «δολοφονία» από πλευράς των ΗΠΑ.
Οι τόνοι ανέβηκαν ακόμη περισσότερο μετά την ακύρωση της βίζας του Κολομβιανού προέδρου τον Σεπτέμβριο, όταν εκείνος κάλεσε – σε ομιλία του στη Νέα Υόρκη – Αμερικανούς στρατιώτες να αντισταθούν στις εντολές του Τραμπ, στο πλαίσιο διαδήλωσης υπέρ της Παλαιστίνης. Η Ουάσιγκτον αντέδρασε άμεσα, με τον Πέτρο πάντως να υποβαθμίζει το επεισόδιο.
Πολιτική ένταση και προσωπική σύγκρουση
Ο Τραμπ δεν μάσησε τα λόγια του: «Ο Πέτρο έχει πολύ θράσος απέναντι στην Αμερική», ανέφερε χαρακτηριστικά σε ανάρτησή του την Κυριακή. Η προσωπική αντιπαράθεση μεταξύ των δύο ανδρών είναι πλέον ανοιχτή και δημόσια, με τις πολιτικές τους διαφορές να τροφοδοτούν τη ρητορική έντασης.
Ο Πέτρο – του οποίου η θητεία λήγει τον ερχόμενο Αύγουστο, χωρίς δικαίωμα επανεκλογής – είχε εξ αρχής ταχθεί υπέρ μιας πιο ειρηνευτικής και διαλλακτικής προσέγγισης με τα καρτέλ. Η στρατηγική του, ωστόσο, έχει δεχθεί έντονη κριτική, ειδικά μετά την αλματώδη αύξηση της διακίνησης ναρκωτικών.
Η επόμενη ημέρα για την Κολομβία
Η διακοπή της αμερικανικής βοήθειας – οικονομικής και στρατιωτικής – δημιουργεί ερωτήματα για το μέλλον της συνεργασίας ΗΠΑ–Κολομβίας, ειδικά στον ευαίσθητο τομέα της καταπολέμησης των ναρκωτικών. Αναλυτές εκτιμούν ότι η χώρα θα αναζητήσει άλλες διπλωματικές και οικονομικές συμμαχίες, την ώρα που οι εσωτερικές πολιτικές πιέσεις αυξάνονται.
Η Λατινική Αμερική βρίσκεται σε μεταβατική φάση και η Κολομβία είναι στο επίκεντρο ενός διαρκώς εξελισσόμενου γεωπολιτικού τοπίου – όπου η μάχη για την παγκόσμια στρατηγική στον πόλεμο κατά των ναρκωτικών παίζεται πλέον και σε επίπεδο ηγετικών προσωπικοτήτων.
