Ο Τουφάν Ερχιουρμάν αναδείχθηκε νέος ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας από τον πρώτο γύρο των παράνομων «προεδρικών εκλογών» που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή στα Κατεχόμενα, συγκεντρώνοντας ποσοστό 62,76%. Ο απερχόμενος Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, έλαβε ποσοστό στο 35,81%. Στο πρώτο του μήνυμα μετά το αποτέλεσμα, ο κ. Ερχιουρμάν απηύθυνε κάλεσμα για ενότητα, τονίζοντας ότι «σε αυτές τις εκλογές δεν υπάρχουν ηττημένοι».
Ποιος είναι ο Τουφάν Ερχιουρμάν
Ο Ερχιουρμάν γεννήθηκε στη Λευκωσία στις 11 Σεπτεμβρίου του 1970. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας από το 1988 και στη συνέχεια απέκτησε από το ίδιο πανεπιστήμιο μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο. Δίδαξε δημόσιο δίκαιο σε πανεπιστήμια της Τουρκίας και της Κύπρου – ανάμεσά τους το Middle East Technical University, το Hacettepe University, το Eastern Mediterranean University και το Near East University. Από νωρίς ασχολήθηκε με τη διοικητική μεταρρύθμιση και τη θεσμική διαφάνεια, ενώ εργάστηκε και στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Τουρκίας (1999-2004), όπου συνέβαλε στη θέσπιση του θεσμού του Ombudsman.
Μεταξύ 2008 και 2010 ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού. Από το 1999 ως το 2004 εργάστηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Τουρκίας και έθεσε στόχο την θεσμοθέτηση του συνηγόρου του πολίτη στην Τουρκία. Εξελέγη βουλευτής στις εκλογές στο ψευδοκράτος το 2013 με το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα.
Υπήρξε αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος από το 2016. Διορίστηκε «πρωθυπουργός» στα Κατεχόμενα τον Ιανουάριο του 2018, έπειτα από τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 7 Ιανουαρίου 2018, στις οποίες επανεξελέγη βουλευτής. Στις 19 Ιανουαρίου 2018 σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού αποτελούμενη από το κόμμα του και το Λαϊκό Κόμμα, το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κόμμα Κοινοτικής Δημοκρατίας, η οποία διαλύθηκε στις 9 Μαΐου 2019 και διάδοχος του υπήρξε ο Ερσίν Τατάρ, που αργότερα έγινε και «πρόεδρος» του ψευδοκράτους.
Στην πρώτη δημόσια εμφάνιση μετά τη νίκη του στις εκλογές, ενώπιον υποστηρικτών του στο πάρκο Κιζιλμπάς στη κατεχόμενη Λευκωσία, ο Ερχιουρμάν μίλησε για «νίκη όλων» και για «αδελφοσύνη όλων των πολιτών, ανεξάρτητα από το πού γεννήθηκαν οι ίδιοι ή οι γονείς τους». Ωστόσο, απέφυγε επιμελώς να τοποθετηθεί στο θέμα της λύσης για το Κυπριακό, ενώ σε δήλωσή του ανέφερε ότι στα ζητήματα «εξωτερικής πολιτικής» θα ενεργεί σε συνεννόηση με την Τουρκία, όπως συνέβαινε «διαχρονικά» και με τους προηγούμενους «προέδρους» και θα συνεχίσει να συμβαίνει και με τον ίδιο.
Το ενδιαφέρον στρέφεται στο Κυπριακό μετά τον θρίαμβο Ερχιουρμάν
Όπως σημειώνει ο «Φιλελεύθερος», η θριαμβευτική επικράτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν κατά την ψηφοφορία στα κατεχόμενα επαναφέρει στη συζήτηση την προοπτική επανέναρξης συνομιλιών στο Κυπριακό. Προς αυτή την κατεύθυνση ήταν και τα πρώτα μηνύματα της ελληνοκυπριακής πλευράς, ωστόσο αυτό που όλοι αναμένουν να δουν είναι το πως θα αντιδράσει η Άγκυρα, η οποία είχε στηρίξει ανοικτά τον Ερσίν Τατάρ, και ως εκ του αποτελέσματος μπορεί άνετα να τοποθετηθεί στην πλευρά των ηττημένων.
Η πρώτη τοποθέτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν είχε τη μορφή των ευχαριστιών προς όσους τον υποστήριξαν και τα μηνύματα ότι θα εργαστεί με συναίνεση. Στις πρώτες του δηλώσεις ο Ερχιουρμάν δεν αναφέρθηκε στο Κυπριακό, όμως είχε αναφορά στο θέμα της «εξωτερικής πολιτικής» με τον ίδιο να διαμηνύει ότι αυτή θα ασκείται σε στενή διαβούλευση με την Άγκυρα.
Εμφανώς προσεκτικός στις διατυπώσεις του ο Ερχιουρμάν κατά την ομιλία του στη συγκέντρωση για τα επινίκια. Σε ό,τι αφορά την ‘εξωτερική πολιτική’ και το Κυπριακό, δήλωσε ότι, όπως και οι προηγούμενοι Τουρκοκύπριοι ηγέτες, θα εργαστεί σε συνεννόηση με την Τουρκία. Στο πλαίσιο αυτό, ευχαρίστησε τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον Αντιπρόεδρο, Τζεβντέτ Γιλμάζ, και τον Υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, για τα συγχαρητήριά τους.
Ο Ερχιουρμάν τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση δεν αναμένεται ότι θα προβεί σε ενέργειες που θα προκαλέσουν αντιδράσεις, λαμβάνοντας υπόψη και τις προειδοποιήσεις από κύκλους της τουρκοκυπριακής δεξιάς στο «κυβερνητικό σχήμα» ότι το Κυπριακό θα πρέπει να πάει στο λεγόμενο «υπουργείο Εξωτερικών», αναφέρει το δημοσίευμα.
Το πρώτο του ταξίδι που θα είναι στην Άγκυρα θα δείξει ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας και πως ο ίδιος ο Ερντογάν θα διαδεχθεί την επικράτηση ενός Τουρκοκύπριου που δεν ήταν φανατικά στην ίδια γραμμή πλεύσης μαζί του ως προς το Κυπριακό.
Ενδιαφέρον υπάρχει και πως ο ίδιος ο Τουφάν Ερχιουρμάν θα κινηθεί στο Κυπριακό το αμέσως επόμενο διάστημα σε σχέση με συγκεκριμένες παραμέτρους που έχουν ήδη τεθεί από τουρκικής πλευράς: α) η πρόταση για λύση δύο κρατών που μπήκε στο τραπέζι από τον Τατάρ, και β) η υιοθέτηση ψηφίσματος από την ψευδοβουλή υπέρ της λύσης δύο κρατών. Ενέργειες και αποφάσεις που είχαν τη σφραγίδα της Άγκυρας.
Το πρώτο μήνυμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το οποίο συνεχάρη τον Ερχιουρμάν εγείρει πάντως κάποια ερωτηματικά ως προς τη συνεργασία των δύο στη συνέχεια. Ευχήθηκε η «εκλογική διαδικασία» να είναι «επωφελής για τις χώρες μας και για την περιοχή μας». Και ανέφερε πως ως Τουρκία «θα συνεχίσουμε μαζί με τους Τ/κ αδελφούς μας, να υπερασπιζόμαστε σε κάθε πλατφόρμα τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα συμφέροντα της ‘τδβΚ’».
Με την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας στα κατεχόμενα αναμένεται να ξεκινήσει μια νέα κινητικότητα από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών ενόψει της εξαγγελθείσας νέας άτυπης πολυμερούς πριν το τέλος του χρόνου. Κατά την συνάντηση του Ιουλίου ο Γενικός Γραμματέας ενημέρωσε τα μέρη ότι μετά την εκλογική διαδικασία στα κατεχόμενα θα πραγματοποιήσει νέα αποστολή η Μαρία Άνχελα Ολγκίν στην περιοχή.
Η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αναμένεται στο νησί μέσα στο πρώτα μισό του Νοεμβρίου για συναντήσεις τόσο με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη όσο και με νέο ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Τουφάν Ερχιουρμάν. Κατά τη επίσκεψη Ολγκίν θα διαφανεί εάν διαφοροποιούνται τα πράγματα σε σχέση με προηγουμένως και εάν σε αντίθεση με τον Τατάρ ο Ερχιουρμάν δεν θα έχει πρόβλημα για μια κοινή συνάντηση με τον Χριστοδουλίδη.
Κατά την επίσκεψη Ολγκίν θα ξεκαθαρίσουν και οι ημερομηνίες ως προς τη σύγκληση της επόμενης άτυπης πενταμερούς η οποία σε κάθε περίπτωση αναμένεται πριν το τέλος χρόνου.
Τα συγχαρητήρια Χριστοδουλίδη
Την προσδοκία του για μια συνάντηση το συντομότερο δυνατόν με τον νέο ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Τουφάν Ερχιουμάν, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε συγχαρητήριο μήνυμά του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας στα κατεχόμενα.
Σε γραπτή του δήλωση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνεχάρη τον κ. Έρχιουμαν, σεβόμενος, όπως ανέφερε, την ετυμηγορία των Τουρκοκυπρίων. «Εκφράζω τα συγχαρητήριά μου προς τον νέο ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, κ. Τουφάν Ερχιουμάν, με σεβασμό στην ετυμηγορία των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας στη βάση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας στις κατεχόμενες περιοχές μας, και προσβλέπω σε συνάντησή μας το συντομότερο δυνατόν», ανέφερε.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επανέλαβε τη σταθερή πολιτική του βούληση για επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, τονίζοντας την αποφασιστικότητά του να συμβάλει στην προσπάθεια αυτή «από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά». Πρόσθεσε ότι αυτό θα γίνει στο πλαίσιο της δεδηλωμένης προσήλωσης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες.
Αναφερόμενος στις προσεχείς εξελίξεις, χαρακτήρισε την επικείμενη άτυπη, διευρυμένη συνάντηση που έχει εξαγγείλει ο Γενικός Γραμματέας ως «μια κρίσιμη ευκαιρία για επανεκκίνηση της διαδικασίας».
Κλείνοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να βασίζεται η λύση του Κυπριακού, το οποίο, όπως είπε, ορίζεται από «τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κράτος μέλος της οποίας είναι και θα συνεχίσει να είναι η Κυπριακή Δημοκρατία».
Αντιδράσεις στην Τουρκία για τη νίκη Ερχιουρμάν και τα συγχαρητήρια Ερντογάν
Χιλιάδες Τουρκοκύπριοι στα κατεχόμενα, προσήλθαν σήμερα (19/10) στις κάλπες και ανέδειξαν -με συντριπτικό ποσοστό- νέο ηγέτη του ψευδοκράτους, τον αρχηγό της αριστερής αντιπολίτευσης Τουφάν Ερχιουρμάν.
Σύμφωνα με τα (ανεπίσημα) αποτελέσματα, ο Ερχιουρμάν εξασφάλισε ποσοστό 62.7% και ο αντίπαλός του -τωρινός ηγέτης – Ερσίν Τατάρ μόλις το 35.8% των ψήφων.
Οι πρώτες αντιδράσεις από την Τουρκία για αυτό το αποτέλεσμα, καταγράφονται ως εξής:
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: «Συγχαίρω τον κ. Τουφάν Ερχιουρμάν, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος σύμφωνα με τα ανεπίσημα αποτελέσματα των εκλογών που διεξήχθησαν στην “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”.
Εύχομαι αυτή η εκλογή, η οποία αποδεικνύει για άλλη μια φορά τη δημοκρατική ωριμότητα της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου” και αντικατοπτρίζει τη βούληση των Τουρκοκυπρίων αδελφών μας στις κάλπες, να είναι επωφελής για τις χώρες μας και την περιοχή μας.
Ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα κυριαρχίας και τα συμφέροντα της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου” μαζί με τους Τουρκοκύπριους αδελφούς μας σε κάθε πλατφόρμα”.
Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κυβερνητικού εταίρου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν:
«Η άποψη του προέδρου μας, κ. Ντεβλέτ Μπαχτσελί, σχετικά με τις εκλογές που διεξήχθησαν στην “ΤΔΒΚ”: Τα αποτελέσματα των εκλογών που διεξήχθησαν στην “ΤΔΒΚ” είναι απόρροια της πολύ χαμηλής συμμετοχής. Η τύχη των Τούρκων της Κύπρου δεν μπορεί να εξαρτηθεί από αυτή τη συμμετοχή. Ακόμα και αν τα αποτελέσματα των εκλογών ανακοινωθούν από την εκλογική επιτροπή, το “Κοινοβούλιο της ΤΔΒΚ” πρέπει να συγκληθεί επειγόντως, να ανακοινώσει ότι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά τα αποτελέσματα των εκλογών και η επιστροφή στη ομοσπονδία και να λάβει απόφαση για την ένταξη στην Τουρκική Δημοκρατία».
Αντιπρόεδρος της Τουρκίας Τζεβντέτ Γιλμάζ: «Οι εκλογές κατέδειξαν την ωριμότητα του κράτους και των ψηφοφόρων της ΤΔΒΚ. Η Τουρκία θα συνεχίσει να στέκεται δίπλα στην ΤΔΒΚ ως μητέρα πατρίδα και εγγυήτρια, δηλώνει ο Τούρκος αντιπρόεδρος.»
Αντιπρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), Ομέρ Τσελίκ: «Είθε οι προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στην “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου” να είναι ωφέλιμες για τον τουρκοκυπριακό λαό. Θα στεκόμαστε πάντα δίπλα στην “ΤΔΒΚ” και την τουρκοκυπριακή υπόθεση. Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε την ισχυρότερη υποστήριξη στις ιστορικές και δίκαιες διεκδικήσεις των Τουρκοκυπρίων».
