Η Γερμανία βρίσκεται σε μια περίοδο έντονης πολιτικής αναταραχής, με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να αντιμετωπίζει αυξανόμενη δυσαρέσκεια από πολίτες, επενδυτές και το ίδιο του το κόμμα.
Παρά τις μεγάλες υποσχέσεις που συνόδευσαν την άνοδό του στην εξουσία -ανάπτυξη, ανασυγκρότηση υποδομών και ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας- τα αποτελέσματα παραμένουν πενιχρά, σχολιάζουν αναλυτές στο Bloomberg, την ώρα που στο επίκεντρο βρίσκεται η αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Η γερμανική οικονομία δεν έχει ανακάμψει, τα μεγάλα έργα καθυστερούν και οι εσωτερικές εντάσεις στο κυβερνητικό σχήμα έχουν παραλύσει κάθε συντονισμένη πρωτοβουλία. Ταυτόχρονα, η άνοδος της ακροδεξιάς ενισχύει την αίσθηση πολιτικής αστάθειας.
Μέσα σε μόλις έξι μήνες, η δημοτικότητα του Μερτς έχει καταρρεύσει, ενώ σειρά ατοπημάτων στη δημόσια ρητορική του πυροδοτούν περαιτέρω αντιδράσεις. Το 2025, με κρίσιμες εκλογές σε πέντε κρατίδια, ενδέχεται να κρίνει την ίδια τη βιωσιμότητα της κυβέρνησής του.
Με την ανάληψη της καγκελαρίας, ο Μερτς υποσχέθηκε να αναζωογονήσει την οικονομία, να αποκαταστήσει τις υποδομές και να επαναφέρει το διεθνές κύρος της Γερμανίας. Ωστόσο, σχολιάζουν αναλυτές, η αποτυχία του να ανταποκριθεί σε καίρια ζητήματα έχει ενισχύσει την ακροδεξιά και τροφοδοτεί συζητήσεις για πρόωρη κατάρρευση της κυβέρνησης, όπως συνέβη και με τον προκάτοχό του Όλαφ Σολτς.
Καταρρέει η δημοτικότητα Μερτς, παράλυτη η κυβέρνηση
Μόλις το 16% των πολιτών επιθυμεί τον Μερτς ως υποψήφιο στις επόμενες εκλογές, σύμφωνα με δημοσκόπηση της RTL/n-tv. Η δικομματική του κυβέρνηση έχει «παγώσει» από εσωτερικές συγκρούσεις, ενώ οι γερμανικές μετοχές, που αρχικά είχαν εκτοξευθεί, παραμένουν στάσιμες από το καλοκαίρι.
Ο Μερτς ανέλαβε καθήκοντα σε μια περίοδο τεράστιων προκλήσεων: επιθετική στάση των ΗΠΑ, πόλεμος στην Ουκρανία που έπληξε την ενέργεια και μεταναστευτικό σε κρίση. Στην πρώτη του ομιλία υποσχέθηκε να σταματήσει τη μαζική μετανάστευση, να ενισχύσει τη Bundeswehr και να βγάλει τη χώρα από τη βαθιά ύφεση. Έξι μήνες μετά, οι πολίτες περιμένουν ακόμη. Η κυβέρνηση μείωσε τις προβλέψεις για ανάπτυξη κάτω του 1%, ενώ διαρθρωτικά προβλήματα και γεωπολιτικές ανακατατάξεις απειλούν το εξαγωγικό μοντέλο της Γερμανίας.
Ανέφικτες υποσχέσεις, επιδεινούμενη οικονομία και αντιμεταναστευτική πολιτική
Οι εγχώριοι δείκτες καταγράφουν ελάχιστα κέρδη μετά την 30ή Σεπτεμβρίου. Οι αμυντικές μετοχές, όπως της Rheinmetall, έχουν βυθιστεί άνω του 20%. Παρότι το γιγαντιαίο πακέτο υποδομών των 500 δισ. ευρώ χρειάζεται χρόνο για να αποδώσει, οι πολίτες βλέπουν ακόμη καθυστερήσεις στα τρένα, γέφυρες υπό κατάρρευση και κλειστούς αυτοκινητοδρόμους. Πολιτικά, οι συντηρητικοί κατηγορούν τον καγκελάριο ότι παραβιάζει την υπόσχεση για περιορισμό του δανεισμού.
Ο καγκελάριος έχει επικριθεί για οξύθυμο χαρακτήρα και διχαστικό τόνο. Οι δηλώσεις του για τη μετανάστευση κατηγορήθηκαν ως ρατσιστικές και προκάλεσαν διαδηλώσεις, υπενθυμίζουν αναλυτές στο Bloomberg. Αντί να αποκλιμακώσει την κρίση, ο Μερτς απάντησε με σχόλια που πυροδότησαν ακόμη μεγαλύτερη οργή. Προστίθεται και η κόντρα με τον ΥΠΕΞ Γιοχάν Βάντεπουλ, ο οποίος αντιτάχθηκε δημοσίως στην πολιτική απελάσεων στη Συρία.
Παρά το θετικό του ξεκίνημα διεθνώς, η σχέση του με τον πρόεδρο Τραμπ χαρακτηρίζεται «απρόβλεπτη» από Γερμανούς αξιωματούχους. Επιπλέον, ο Μερτς δημιούργησε σύγχυση στην ΕΕ ανακοινώνοντας εσφαλμένα ότι ολοκληρώθηκε η συμφωνία με τη Mercosur.
Κρίσιμη χρονιά μπροστά — Ο κίνδυνος της AfD
Το 2025 θα αποδειχθεί καθοριστικό: θα αρχίσουν να φαίνονται οι επιπτώσεις της οικονομικής πολιτικής και ταυτόχρονα θα διεξαχθούν πέντε εκλογικές αναμετρήσεις σε κρατίδια. Στην ανατολική Γερμανία, η AfD μπορεί για πρώτη φορά να κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία σε δύο κρατίδια, υπονομεύοντας περαιτέρω τη σταθερότητα της κυβέρνησης.
