Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, απέφυγε να επιρρίψει ευθύνες για την έκρηξη σε σιδηροδρομική γραμμή μεταξύ Βαρσοβίας και Λούμπλιν την Κυριακή, περιγράφοντας ωστόσο το γεγονός ως μια «ανεπανάληπτη ενέργεια δολιοφθοράς» εις βάρος της ασφάλειας της χώρας και των πολιτών της.
Δήλωσε, όμως, ότι «επιβεβαιώθηκαν οι χειρότεροι φόβοι μας», καθώς μέσω αυτής της σιδηροδρομικής γραμμής μεταφέρεται εξοπλισμός και εφόδια στην Ουκρανία, η οποία προσπαθεί να αποκρούσει την εισβολή των Ρώσων σχεδόν μια τετραετία.
Υβριδικές επιθέσεις με drones
Υβριδικές επιθέσεις με πτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) στον εναέριο χώρο αρκετών κρατών της Ευρώπης, παρεμβολές σε ηλεκτρονικά συστήματα μέσω χάκινγκ ή τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών γίνονται όλο και συχνότερα φαινόμενα.
Η Πολωνία, ωστόσο, έχει περισσότερους λόγους για να ανησυχεί σε σχέση με τα ισχυρά κράτη της δυτικής Ευρώπης, διότι οι παλαιότερες γενιές έχουν πικρές αναμνήσεις από τους Ρώσους στο κοντινό και μακρύτερο παρελθόν. Αυτός είναι ο λόγος που οι αμυντικές δαπάνες της Βαρσοβίας είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη.
Τέλη του 18ου αιώνα, η Πολωνία διαμελίστηκε τρεις φορές, με την τσαρική Ρωσία να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα των εδαφών της χώρας. Ξεκίνησε μια περίοδος με σκληρά μέτρα καταστολής εξεγέρσεων και εκρωσισμού.
Πολωνία-Ρωσία και υβριδικές απειλές με drones © X.com
Οι σχέσεις Πολωνίας – Ρωσίας από το 1918
Το 1918 η Πολωνία επανέκτησε την ανεξαρτησία της, αλλά αμέσως μετά ξέσπασε πόλεμος με την μπολσεβικική Ρωσία. Οι Πολωνοί κατάφεραν να αποκρούσουν την εισβολή με τη μάχη της Βαρσοβίας. Το 1939 η Πολωνία διαμελίστηκε ξανά, αυτήν τη φορά μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας και της σοβιετικής Ρωσίας, με το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ.
Η Σφαγή του Κατίν το 1940 -όταν περίπου 22.000 αξιωματικοί, αστυνομικοί και διανοούμενοι Πολωνοί εκτελέστηκαν και θάφτηκαν μαζικά- είναι βαθιά πληγή στην ιστορία της Πολωνίας. Επί δεκαετίες η Σοβιετική Ένωση αρνούνταν την ευθύνη και κατηγορούσε τους Γερμανούς, μέχρι που ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ αναγνώρισε επίσημα τα εγκλήματα στο δάσος του Κατίν και άλλα μέρη της Πολωνίας. Από το 1945 μέχρι το 1989 η Πολωνία ανήκε στο κομμουνιστικό μπλοκ, με το κομουνιστικό καθεστώς να ελέγχεται και να επιβάλλεται από τη Μόσχα.
Όταν έγινε πια ξεκάθαρο ότι το Κρεμλίνο υπό την προεδρία του Βλαντίμιρ Πούτιν αρχίζει να νοσταλγεί την εποχή που η ρωσική κυριαρχία υπερέβαινε τα αυστηρά όρια της χώρας, είτε επί τσάρων είτε επί Σοβιετικής Ένωσης, η Πολωνία μαζί με τις χώρες της Βαλτικής άρχισαν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Εξελίξεις μετά την εισβολή στην Ουκρανία
Μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι πολωνικές αρχές έχουν απαγγείλει κατηγορίες σε δεκάδες άτομα για κατασκοπεία ή σαμποτάζ, κατηγορώντας τη Ρωσία για την ενορχήστρωση επιθέσεων εμπρησμού.
Η Μόσχα πια χαρακτηρίζει την Πολωνία ως «εχθρική χώρα», μαζί με όσες κυβερνήσεις υποστηρίζουν το δικαίωμα της Ουκρανίας να προστατεύει τα σύνορα της και την ανεξαρτησία της. Μέσα σε αυτό το διάστημα, και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν συνδέσει μια σειρά υβριδικών απειλών με τη Ρωσία, αν και το Κρεμλίνο αποποιείται την οποιαδήποτε ευθύνη και σκοπιμότητα.
Στην Πολωνία, ειδικότερα, οι αρχές ερευνούν από τον περασμένο μήνα τα αίτια που προκάλεσαν τον εκτροχιασμό ενός βαγονιού που μετέφερε 20 τόνους άνθρακα στη νότια Πολωνία. Και δεν είναι το μοναδικό περιστατικό.
Υπάρχουν αναφορές για αυξημένα περιστατικά κυβερνοεπιθέσεων που στοχεύουν κρατικούς μηχανισμούς, πολιτικά πρόσωπα και κρίσιμες υποδομές, όπως συστήματα ύδρευσης, νοσοκομεία και, κυρίως, τον τομέα της ενέργειας.
Η Πολωνία καταγγέλλει ότι δέχεται 20 έως 50 ρωσικές κυβερνοαπόπειρες την ημέρα
Έχουν, επίσης, αναφερθεί πολυάριθμες παρεμβολές του σήματος GPS στον πολωνικό εναέριο χώρο, παρεμποδίζοντας τα συστήματα πλοήγησης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούνται από εμπορικά αεροσκάφη.
Τον περασμένο μήνα ο υπουργός Μεταφορών της Τσεχίας, Μάρτιν Κούπκα, προειδοποίησε πως η Ρωσία έχει αποπειραθεί «χιλιάδες φορές» να αναμειχθεί με τα σιδηροδρομικά δίκτυα της Ευρώπης.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου, εν τω μεταξύ, η Πολωνία κατέρριψε ρωσικά drones που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της, γεγονός που οδήγησε στο κλείσιμο τεσσάρων αεροδρομίων και χαρακτηρίστηκε ως «άνευ προηγουμένου παραβίαση».
Στο πολεμικό μέτωπο της γειτονικής Ουκρανίας, οι επιθέσεις των Ρώσων καλύπτουν όλο το εύρος της χώρας, θέτοντας τα γειτονικά κράτη σε επιφυλακή. Τη Δευτέρα ένα ρωσικό drone έπληξε τουρκικό δεξαμενόπλοιο με μεγάλο φορτίο LNG στο λιμάνι Ισμαΐλ της νοτιοδυτικής Ουκρανίας, επιβεβαιώνοντας σενάρια για εντατικοποίηση των επιθέσεων από την πλευρά της Μόσχας.
Το κλίμα μεταξύ Δύσης και Ρωσίας γίνεται όλο και πιο τεταμένο, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, συνειδητοποίησε πως η Μόσχα δεν προτίθεται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με το Κίεβο για τον τερματισμό του πολέμου.
Αν και οι ΗΠΑ αρνούνται να παραδώσουν Tomahawk στην Ουκρανία, ο Λευκός Οίκος έχει σκληρύνει τη στάση του απέναντι στο Κρεμλίνο, επιβάλλοντας κυρώσεις στις Rosneft και Lukoil.
