Το ακαδημαϊκό έτος στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ήδη ξεκινήσει αλλά με την επιστροφή στα αμφιθέατρα και τα εργαστήρια, αρκετοί θα παρατηρήσουν περισσότερα άδεια καθίσματα, ιδιαίτερα σε σχολές και προγράμματα που παραδοσιακά προσελκύουν μεγάλο αριθμό διεθνών φοιτητών.
Οι ξένοι φοιτητές έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη δεύτερη θητεία του. Η κυβέρνησή του έχει ανακαλέσει χιλιάδες βίζες, έχει περιορίσει τις συνεντεύξεις, έχει προχωρήσει σε συλλήψεις φοιτητών που συμμετείχαν σε φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις και έχει επιβάλει αυστηρότερες απαιτήσεις στη διαδικασία των αιτήσεων.
Έχει ακόμη στοχοποιήσει συγκεκριμένα πανεπιστήμια με μεγάλους αριθμούς ξένων φοιτητών, ξεκινώντας ομοσπονδιακές έρευνες για τις διαδικασίες εισαγωγής τους και την τήρηση των κανονισμών. Το αποτέλεσμα είναι ότι η διεθνής φοίτηση έπεσε κατά 17% το φετινό φθινόπωρο, όπως καταγράφει το Institute for International Education.
Σοβαρές επιπτώσεις στα έσοδα των πανεπιστημίων
Αυτές οι εξελίξεις έχουν αρχίσει πλέον να επηρεάζουν σοβαρά τα οικονομικά των πανεπιστημίων και τον τρόπο που σχεδιάζουν τον μελλοντικό τους προσανατολισμό, ενώ παράλληλα απειλούν να αποδυναμώσουν κρίσιμες δεξαμενές εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού σε σημαντικούς κλάδους υψηλής τεχνολογίας όπως η βιομηχανία των ημιαγωγών.
Τον Μάρτιο η κυβέρνηση Τραμπ ξεκίνησε να ανακαλεί μαζικά φοιτητικές βίζες. Αρχικά, στο στόχαστρο μπήκαν φοιτητές που είχαν συμμετάσχει σε φιλοπαλαιστινιακές διαμαρτυρίες, αλλά σύντομα τα κριτήρια διευρύνθηκαν ώστε να περιλαμβάνουν κάθε ξένο φοιτητή με μικρή ακόμη και παράβαση, όπως μία κλήση για υπερβολική ταχύτητα. Πολλοί από όσους έχασαν τη βίζα τους δεν έλαβαν καμία εξήγηση.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε τον Αύγουστο ότι είχε ανακαλέσει τελικά περισσότερες από 6.000 φοιτητικές βίζες — τετραπλάσιες από το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Εκατοντάδες από αυτές αιτιολογήθηκαν με βάση «ανησυχίες τρομοκρατίας», επικαλούμενοι μια σπάνια πρόβλεψη της μεταναστευτικής νομοθεσίας που είχε χρησιμοποιηθεί μόλις 15 φορές στο παρελθόν.
Η κυβέρνηση στοχοποίησε επίσης συγκεκριμένα πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Harvard, το University of Chicago και το Columbia, ενώ τον Οκτώβριο ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε το Compact for Excellence in Higher Education. Με αυτό, πανεπιστήμια που θα δέχονταν να περιορίσουν τους διεθνείς προπτυχιακούς φοιτητές τους έως το 15% θα είχαν προτεραιότητα σε ομοσπονδιακή χρηματοδότηση.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι οι ξένοι φοιτητές αποτελούν δυνητική απειλή για την εθνική ασφάλεια, επικαλούμενοι τη συμμετοχή σε διαμαρτυρίες ή ατεκμηρίωτες υποψίες για δεσμούς με ξένες κυβερνήσεις. Ο Τραμπ έχει επίσης ισχυριστεί ότι η αύξηση των διεθνών φοιτητών εκτόπισε Αμερικανούς υποψηφίους από τις θέσεις στα πανεπιστήμια. Ωστόσο, οι τοποθετήσεις του είναι συχνά αντιφατικές· τον Νοέμβριο δήλωσε πως η φοίτηση ξένων φοιτητών είναι θετική και τάχθηκε ενάντια σε απότομες περικοπές των αριθμών, σε αντίθεση με την πολιτική της διοίκησής του.
Η μείωση της διεθνούς φοίτησης κατά 17% φέτος είναι η μεγαλύτερη εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, εξαιρουμένης της πανδημικής περιόδου. Προστίθεται σε μια ήδη σημαντική πτώση 7% την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την πλατφόρμα CommonApp, οι αιτήσεις από ξένους φοιτητές για το φετινό έτος είναι μειωμένες κατά 9% σε σχέση με πέρυσι.
Μεγαλύτερη πτώση από ασιατικές χώρες
Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται σε χώρες της Ασίας. Οι αφίξεις από την Ινδία έπεσαν τον Ιούλιο κατά 46% σε σχέση με πέρυσι, ενώ από την Κίνα μειώθηκαν κατά 26%. Επιπλέον, οι αιτήσεις από την Ινδία για την επόμενη χρονιά παρουσιάζουν πτώση 14%, την πρώτη μετά την πανδημία.
Ορισμένες οικογένειες έχουν στραφεί σε ακραίες λύσεις: φοιτητής που είχε γίνει δεκτός σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Νέας Αγγλίας χρειάστηκε να ταξιδέψει στη Σιγκαπούρη για συνέντευξη βίζας, καθώς οι αναμονές στα ινδικά προξενεία ήταν υπερβολικά μεγάλες.
Οι περισσότεροι φοιτητές που ξεκινούν φέτος είχαν υποβάλει αιτήσεις πριν αρχίσει η αυστηροποίηση της πολιτικής Τραμπ, αλλά για τους νέους υποψηφίους αναμένεται στροφή προς το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη, την Αυστραλία, τον Καναδά ή χώρες του Κόλπου — μια τάση που παρατηρείται και στους Κινέζους υποψηφίους.
Παρότι στα περισσότερα αμερικανικά πανεπιστήμια οι διεθνείς φοιτητές αποτελούν λιγότερο από το 10% του συνόλου, συμβάλλουν δυσανάλογα στα έσοδα από τα δίδακτρα, καθώς οι περισσότεροι πληρώνουν το πλήρες ποσό.
Σημαντικό πλήγμα για πολλά πανεπιστήμια
Σε αρκετά δημόσια πανεπιστήμια τα δίδακτρα των ξένων φοιτητών αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα τρίτο των συνολικών εσόδων. Αν μειωθεί ο αριθμός τους ακόμη και κατά 10%, η απώλεια για τα ιδρύματα αγγίζει τα 3 δισεκατομμύρια δολάρια. Πανεπιστήμια όπως το New York University, το Northeastern, το Boston University και το Arizona State αναμένεται να δεχθούν σημαντικό πλήγμα. Πολλά μικρότερα κολέγια, που αντιμετωπίζουν ήδη οικονομικές δυσκολίες, ενδέχεται να μην αντέξουν μια παρατεταμένη μείωση.
Ακόμη και σε ιδρύματα που δεν εξαρτώνται συνολικά από τους ξένους φοιτητές, πολλά μεταπτυχιακά προγράμματα, ιδίως στους τομείς STEM, βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε αυτούς. Πάνω από τους μισούς μεταπτυχιακούς φοιτητές σε επιστήμη και τεχνολογία είναι διεθνείς, ενώ σε πανεπιστήμια όπως το University of Texas Dallas το ποσοστό αγγίζει το 80%.
Σημαντικός τομέας για την οικονομία των ΗΠΑ
Η ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγές υπηρεσιών των ΗΠΑ, καθώς τα δίδακτρα και τα έξοδα διαβίωσης των ξένων φοιτητών θεωρούνται εισροή ξένου συναλλάγματος. Μείωση 15% στη διεθνή φοίτηση θα κόστιζε περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία και θα οδηγούσε σε απώλεια περίπου 60.000 θέσεων εργασίας.
Παράλληλα, η κυβέρνηση Τραμπ έχει περιορίσει και τα εργασιακά δικαιώματα των φοιτητών μετά την αποφοίτηση, επηρεάζοντας έναν κρίσιμο αγωγό εξειδικευμένων εργαζομένων για την αμερικανική βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας.
Οι αλλαγές αυτές λειτουργούν αποτρεπτικά ήδη από το στάδιο της αίτησης: αν δεν υπάρχει καθαρή προοπτική εργασίας, πολλοί φοιτητές επιλέγουν άλλες χώρες.
