Ανώτεροι αξιωματούχοι του Πενταγώνου έφτασαν στην Ουκρανία για να «συζητήσουν τις προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου» με τη Ρωσία, ανακοίνωσε ο αμερικανικός στρατός.
Η αμερικανική ομάδα, υπό τον Υπουργό Στρατού των ΗΠΑ Νταν Ντρίσκολ, συναντήθηκε το πρωί της Πέμπτης 20/11 με την πρωθυπουργό της Ουκρανίας Γιούλια Σβιριτένκο. Αναμένεται αργότερα να συναντηθούν και με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Το σχέδιο των 28 σημείων
Από την Τετάρτη είχαν εμφανιστεί αναφορές ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν ετοιμάσει ένα νέο προτεινόμενο πλαίσιο 28 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο απαιτεί σημαντικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, όπως την παραχώρηση εδαφών και τη δραστική συρρίκνωση των ενόπλων δυνάμεών της.
Φέρεται ότι το σχέδιο συντάχθηκε από τον απεσταλμένο του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και τον Ρώσο ειδικό απεσταλμένο Κιρίλ Ντμιτρίεφ.
Ούτε η Ουάσινγκτον ούτε η Μόσχα έχουν επιβεβαιώσει επίσημα το σχέδιο.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο έγραψε στην πλατφόρμα X ότι η επίτευξη «σταθερής ειρήνης θα απαιτήσει και από τις δύο πλευρές να συμφωνήσουν σε δύσκολες αλλά αναγκαίες παραχωρήσεις».
Είπε ότι οι ΗΠΑ συμβουλεύονται και τις δύο πλευρές της σύγκρουσης για «να αναπτύξουν μια λίστα πιθανών ιδεών για τον τερματισμό του πολέμου».
Η ομάδα του Ντρίσκολ είναι η υψηλότερου επιπέδου στρατιωτική αντιπροσωπεία που ταξιδεύει στο Κίεβο από τότε που ανέλαβε καθήκοντα ο Τραμπ τον Ιανουάριο. Τον συνοδεύουν ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού στρατηγός Ράντι Τζορτζ, ο επικεφαλής των αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων στην Ευρώπη στρατηγός Κρις Ντόναχιου, και ο υπαξιωματικός του στρατού Μάικλ Βάιμερ.
Παραχώρηση εδαφών και συρρίκνωση στρατού
Λεπτομέρειες για το προσχέδιο του 28 σημείων Γουίτκοφ–Ντμιτρίεφ ήρθαν στο φως πάνω από τρεις εβδομάδες μετά τις φερόμενες τριήμερες συναντήσεις τους στο Μαϊάμι της Φλόριντα.
Το σχέδιο καλεί την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη στο Ντονμπάς τα οποία εξακολουθεί να ελέγχει, να περιορίσει σημαντικά το μέγεθος του στρατού της και να αποποιηθεί μεγάλο μέρος του οπλισμού της. Ο Ζελένσκι όμως έχει επανειλημμένα αποκλείσει κάθε εδαφική παραχώρηση προς τη Ρωσία.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε την Πέμπτη ότι έχουν υπάρξει «επαφές» με τις ΗΠΑ, αλλά δεν διεξάγονται «διαβουλεύσεις ή διαπραγματεύσεις».
Ούτε Ευρωπαίοι ούτε Ουκρανοί αξιωματούχοι φέρονται να συμμετείχαν στη σύνταξη της νέας πρότασης, γεγονός που προκαλεί φόβους ότι μπορεί να είναι υπερβολικά ευνοϊκή για τη Ρωσία.
Επιφυλάξεις από ΕΕ
Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, προειδοποίησε ότι για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο θα πρέπει να έχει τη στήριξη των Ουκρανών και των Ευρωπαίων, ενώ ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρότ δήλωσε ότι «οι Ουκρανοί δεν θέλουν καμία μορφή συνθηκολόγησης».
Αγνοια όμως για το αμερικανικό σχέδιο 28 σημείων για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία δηλώνει επισήμως η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Πιο δηκτικός από την Κάλας εμφανίστηκε ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι, τονίζοντας ότι η Ευρώπη χαιρετίζει μεν τις ειρηνευτικές προσπάθειες για την Ουκρανία, αλλά αναμένει να τη συμβουλευτούν σχετικά με αυτές, ενώ πρόσθεσε ότι δεν θα πρέπει να περιοριστεί η ικανότητα αυτοάμυνας της Ουκρανίας. «Ελπίζω ότι δεν θα είναι το θύμα στο οποίο θα τεθούν περιορισμοί στην ικανότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αλλά ο επιτιθέμενος», υπογράμμισε.
Μετά τη συνάντηση με τους Αμερικανούς αξιωματούχους, η πρωθυπουργός της Ουκρανίας δεν αναφέρθηκε στο υποτιθέμενο σχέδιο, αλλά δήλωσε ότι η επίσκεψη παρείχε «μια ευκαιρία στην αμερικανική διοίκηση να αξιολογήσει την κατάσταση στο πεδίο και να δει τις συνέπειες της ρωσικής επιθετικότητας».
Οι αναφορές για το σχέδιο εμφανίστηκαν την ίδια μέρα που Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τουλάχιστον 26 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε ρωσική επίθεση με πυραύλους και drones σε πολυκατοικίες στην πόλη Τερνόπιλ, στη δυτική Ουκρανία. Άλλοι 22 αγνοούνται, δήλωσε ο Ζελένσκι την Πέμπτη.
Ο Ζελένσκι βρισκόταν στην Τουρκία κατά την επίθεση, και ανεπιβεβαίωτες ουκρανικές αναφορές υποστήριξαν ότι είχαν προγραμματιστεί συνομιλίες με τον απεσταλμένο του Τραμπ στην Άγκυρα, αλλά ακυρώθηκαν.
Πιέζει ο Τραμπ για να δεχθεί το σχέδιο ο Ζελένσκι
Δεν υπήρξε καμία αναφορά στο προτεινόμενο πλαίσιο όταν ο αμερικανός υπουργός Στρατού έφτασε στο Κίεβο αργά την Τετάρτη. Ο εκπρόσωπος του Στρατού, συνταγματάρχης Ντέιβιντ Μπάτλερ, δήλωσε μόνο ότι ο Ντρίσκολ και η ομάδα του βρίσκονται εκεί «εκ μέρους της διοίκησης Τραμπ σε αποστολή συλλογής πληροφοριών, για συναντήσεις με Ουκρανούς αξιωματούχους και συζήτηση προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου».
Ουκρανός αξιωματούχος είπε στο CBS ότι οι συνομιλίες στη διάρκεια της επίσκεψης θα επικεντρωθούν στη στρατιωτική κατάσταση στο πεδίο και στα σχέδια για ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός.
Ο ανώνυμος αξιωματούχος δήλωσε: «Οι πρόεδροι Ζελένσκι και Τραμπ έχουν ήδη συμφωνήσει να σταματήσουν τη σύγκρουση κατά μήκος των υφιστάμενων γραμμών εμπλοκής, και υπάρχουν συμφωνίες για παροχή εγγυήσεων ασφαλείας».
Εφαρμογή των συμφωνιών ΗΠΑ-Ουκρανίας
Μετά από συνομιλίες την Τετάρτη με τον Αμερικανό υπουργό Στρατού, ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ντένις Σμιχάλ έγραψε στην πλατφόρμα X: «Εστιάσαμε στα επόμενα βήματα για την εφαρμογή των ιστορικών αμυντικών συμφωνιών που επιτεύχθηκαν από τους προέδρους Ζελένσκι και Τραμπ».
Το Κίεβο και οι δυτικοί του σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, ζητούν άμεση κατάπαυση του πυρός κατά μήκος της εκτεταμένης γραμμής του μετώπου, αλλά η Μόσχα το απορρίπτει, επαναλαμβάνοντας απαιτήσεις που η Ουκρανία θεωρεί de facto συνθηκολόγηση.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι οι ρωσικές προϋποθέσεις για συμφωνία ειρήνης –συμπεριλαμβανομένης της παραχώρησης εδαφών, σκληρών περιορισμών στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και της ουδετερότητας της χώρας– δεν έχουν αλλάξει από τότε που τις παρουσίασε ο Πούτιν το 2024.
Στο μεταξύ, Αμερικανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι ο ειδικός απεσταλμένος για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, θα αποχωρήσει από τη θέση του τον Ιανουάριο.
