Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρώπης εξέφρασαν επιφυλάξεις σχετικά με το σχέδιο ειρήνης ΗΠΑ–Ρωσίας που, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ευνοεί τα συμφέροντα του Κρεμλίνου, υπογραμμίζοντας ότι η Γηραιά Ήπειρος πρέπει να συμμετάσχει σε κάθε προσπάθεια διαμεσολάβησης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, δήλωσε ότι καλωσορίζει «κάθε ουσιαστική προσπάθεια» για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά τόνισε ότι απαιτείται συμβολή Ουκρανών και Ευρωπαίων για να είναι βιώσιμο οποιοδήποτε σχέδιο.
«Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε να σταματήσει αυτόν τον πόλεμο αμέσως, αν απλώς σταματούσε να βομβαρδίζει αμάχους και να σκοτώνει ανθρώπους», είπε στους δημοσιογράφους. «Αλλά δεν έχουμε δει καμία παραχώρηση από ρωσικής πλευράς. Καλωσορίζουμε κάθε ουσιαστική προσπάθεια για τερματισμό του πολέμου, αλλά όπως έχουμε πει, πρέπει να είναι δίκαιη και διαρκής. Αυτό σημαίνει ότι τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ευρωπαίοι πρέπει να συμφωνούν».
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιοχάν Βάντεφουλ, εξέφρασε ανάλογη θέση: «Κάθε διαπραγμάτευση για κατάπαυση του πυρός και για την περαιτέρω ειρηνική εξέλιξη της Ουκρανίας μπορεί να συζητηθεί μόνο με την ίδια την Ουκρανία. Και η Ευρώπη πρέπει να συμπεριληφθεί».
Παράδοση εδαφών και συρρίκνωση ουκρανικού στρατού
Το σχέδιο ειρήνης που προέκυψε από δημοσιεύματα την Τετάρτη φέρεται να απαιτεί από την Ουκρανία να παραδώσει εδάφη και να παραχωρήσει άνευ προηγουμένου έλεγχο της πολιτικής και στρατιωτικής της κυριαρχίας στη Ρωσία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, είπε ότι η ειρήνη δεν μπορεί να σημαίνει συνθηκολόγηση. «Η ειρήνη πρέπει να ξεκινά με κατάπαυση του πυρός στη γραμμή επαφής, ώστε να καταστεί δυνατή η συζήτηση θεμάτων όπως τα εδάφη και οι εγγυήσεις ασφαλείας. Αυτό πάντα λέγαμε, αυτό πάντα έλεγε και η Ουκρανία… Αλλά αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι η Ρωσία και ο Πούτιν αποτελούν εμπόδιο στην ειρήνη».
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, που επρόκειτο να ενημερώσει τους ομολόγους του για την πρόσφατη δολιοφθορά στο πολωνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, δήλωσε: «Χαιρετίζουμε τις ειρηνευτικές προσπάθειες. Αλλά η Ευρώπη είναι ο βασικός παίκτης, ο κύριος υποστηρικτής της Ουκρανίας και, φυσικά, διακυβεύεται η ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης. Συνεπώς, αναμένουμε να υπάρξει διαβούλευση».
Πρόσθεσε: «Ελπίζω να μην είναι το θύμα εκείνο που θα περιορίσει την ικανότητά του να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αλλά ο επιτιθέμενος εκείνος του οποίου η επιθετική ικανότητα πρέπει να περιοριστεί».
Οι δηλώσεις των υπουργών έγιναν καθώς η ρωσική Δούμα προειδοποίησε ότι κάθε «κατάσχεση» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την ΕΕ θα πρέπει να οδηγήσει σε νομική δράση κατά του Βελγίου και της Euroclear, του χρηματοπιστωτικού φορέα στις Βρυξέλλες όπου διατηρείται το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών κρατικών κεφαλαίων.
Τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια
Η ΕΕ έχει «κολλήσει» στη συζήτηση για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ώστε να στηριχθεί δάνειο 140 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία, κυρίως επειδή το Βέλγιο ζητά περαιτέρω νομικές διασφαλίσεις. Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η πρόταση δεν παραβιάζει τα περιουσιακά δικαιώματα της Ρωσίας και έχουν υποβαθμίσει τις πιθανές νομικές συνέπειες.
Η ψήφος της Δούμας ήταν απάντηση σε επιστολή της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όπου προειδοποίησε τους ευρωπαίους ηγέτες ότι η Ουκρανία αντιμετωπίζει χρηματοδοτικό κενό 136 δισ. ευρώ για το 2026-27, απαραίτητο για την άμυνα και τη λειτουργία της χώρας. Παρουσίασε τρεις επιλογές χρηματοδότησης, ξεκαθαρίζοντας ότι προτιμά δάνειο βασισμένο στα ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία.
Την Πέμπτη η Δούμα ψήφισε ομόφωνα υπέρ ψηφίσματος που αναφέρει: «Η κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων – όσο ευφάνταστα κι αν έχει καμουφλαριστεί – δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ρωσίας. Κάθε παραβίαση των ρωσικών assets πρέπει να έχει ανάλογη νομική απάντηση».
Η Euroclear αρνήθηκε να σχολιάσει, παραπέμποντας σε πρόσφατη συνέντευξη της επικεφαλής της, Βαλερί Ουρμπέν, η οποία είχε προειδοποιήσει ότι ακόμη και η υποψία κατάσχεσης θα ήταν παράνομη και θα οδηγούσε σε πιθανή νομική αντίδραση της Ρωσίας.
Στις Βρυξέλλες, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιγιάρτο, δήλωσε ότι είναι αδιανόητο «τα χρήματα του ουγγρικού λαού να σταλούν στη διεφθαρμένη ουκρανική πολεμική μαφία», αναφορά στο σκάνδαλο διαφθοράς που πλήττει την ουκρανική κυβέρνηση και το οποίο η Βουδαπέστη χρησιμοποιεί για να ενισχύσει τη στάση της κατά της Ουκρανίας.
