Στην αφθονία πρώτων υλών στη Βενεζουέλα και στη κατοχύρωση της σφαίρας επιρροής των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική αποδίδεται η σκληρή στάση που τηρεί η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων και ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απέναντι στο στυγνό καθεστώς του ομολόγου του, Νικολάς Μαδούρο. Η επίσημη θέση του Λευκού Οίκου για την ισχυρή παρουσία του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ στην Καραϊβική είναι ο αγώνας κατά του λαθρεμπορίου των ναρκωτικών.
Από τον Σεπτέμβριο έχουν βυθιστεί περίπου 21 ταχύπλοα σκάφη, οδηγώντας στην απώλεια 83 ανθρώπων με ισχυρές υποψίες ότι μετέφεραν παράνομες ουσίες στις ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον δηλώνει αποφασισμένη να τηρήσει αυτά τα δραστικά μέτρα. Υπολογίζεται, ωστόσο, ότι μόνο το 8% της κοκαΐνης που καταλήγει στις ΗΠΑ προέρχεται από τον θαλάσσιο διάδρομο της Καραϊβικής και ειδικότερα από τη Βενεζουέλα, σύμφωνα με τις αρμόδιες αρχές καταδίωξης (DΕA). Η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων ακολουθεί, επίσης, μια αυστηρή αντιμεταναστευτική πολιτική, με τη Βενεζουέλα να συγκαταλέγεται στις χώρες της Λατινικής Αμερικής που αναγκάζουν τους πολίτες να την εγκαταλείψουν λόγω της πολιτικής καταπίεσης και της φτώχειας.
Καλλιεργούνται, ως εκ τούτου, εύλογες αμφιβολίες για τα κίνητρα της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ σε μια συγκυρία που η δημοτικότητα του Αμερικανού προέδρου πλήττεται από τη δημοσιοποίηση των εγγράφων του παιδεραστή και χρηματιστή, Τζέφρι Έπσταϊν, όπου αναφέρεται πολλάκις το όνομα του. Υπάρχουν, ταυτόχρονα, γεωπολιτικοί και οικονομική λόγοι. Η Βενεζουέλα έχει τα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα κοιτάσματα πετρελαίου μετά τη Σαουδική Αραβία. Εκτιμώνται, περίπου, στα 303 δισ. βαρέλια, με τη λατινοαμερικανική χώρα να αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ εκτός αραβικού κόσμου. Διαθέτει, επίσης, πλούσια κοιτάσματα σε χρυσό, σπάνιες γαίες, σίδηρο, βωξίτη, διαμάντια και ουράνιο.
Μέχρι στιγμής οι προθέσεις του Τραμπ απέναντι στον Μαδούρο είναι θολές. Αν και ο Τραμπ έχει αποφύγει να δηλώσει ρητά εάν οι ΗΠΑ θα επενέβαιναν για μια αλλαγή του αυταρχικού καθεστώτος στο Καράκας, είπε πρόσφατα ότι δεν αποκλείεται να επεκτείνει την αποστολή των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, χτυπώντας στόχους και εντός των συνόρων της χώρας. Ήδη το αεροπλανοφόρο Gerald R. Ford, το μεγαλύτερο στο πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ, βρίσκεται στην Καραϊβική. Βέβαια ένας πόλεμος με τη Βενεζουέλα βρίσκει αντίθετους το 70% των Αμερικανών, όπως έδειξε πρόσφατη δημοσκόπηση του τηλεοπτικού δικτύου CBS.
Ωστόσο αυτή η επίδειξη στρατιωτικής ισχύος ίσως να απευθύνεται πιο πολύ στην Κίνα και σε άλλες χώρες που έχουν εμβαθύνει τη συνεργασία τους με τον Μαδούρο. Όπως επισημαίνουν πολιτικοί αναλυτές στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, μια αλλαγή καθεστώτος στο Καράκας που να είναι ευνοϊκότερο για τον Λευκό Οίκο θα μπορούσε να μειώσει την επιρροή των πετρελαϊκών κρατών που είναι αντίπαλα των ΗΠΑ.
Κίνα, Ρωσία και Ιράν: στρατηγικοί σύμμαχοι του Μαδούρο
Πηγές της Washington Post αποκάλυψαν πως ο Μαδούρο έχει απευθυνθεί στον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην Κίνα και το Ιράν για να ζητήσει στήριξη στο ενδεχόμενο επίθεσης από τις ΗΠΑ. Όλες αυτές οι χώρες διατηρούν μια εμπορική συνεργασία με τη Βενεζουέλα παρά τις αμερικανικές κυρώσεις. Η Βενεζουέλα εξάγει πετρέλαιο στην Κίνα, την Κούβα και την Ινδία, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, που τέθηκαν σε ισχύ το 2019. Παρουσία έχουν, επίσης, οι κινεζικές CNPC και Sinopec στη χώρα.
Πληροφορίες θέλουν επίσης να γίνεται παράνομη διακίνηση χρυσού από τη Βενεζουέλα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Τουρκία. Ο χρυσός ακολουθεί το πετρέλαιο στα εμπορεύματα που αποφέρουν τα μεγαλύτερα έσοδα στη χώρα.
Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία λόγω των δυτικών κυρώσεων, όλες οι άδειες για την αξιοποίηση σπάνιων γαιών φέρεται να ελέγχονται από κινεζικά συμφέροντα και μια ιρανική εταιρεία λέγεται πως πραγματοποιεί εξορύξεις ουρανίου. Στη Βενεζουέλα γίνεται, επίσης, εξόρυξη κρυπτονομισμάτων και συγκεκριμένα Bitcoin καθώς μια συγκεκριμένη τάξη έχει αφθονία χρημάτων λόγω της εγγύτητας με το καθεστώς Μαδούρο.
Τα επιχειρηματικά συμφέροντα των ΗΠΑ και η προσέγγιση Μαδούρο
Μετά την έναρξη της δεύτερης προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ έχουν κτίσει γέφυρες επικοινωνίας με τον πετρελαϊκό κλάδο της Βενεζουέλας. Η Chevron έχει ξεκινήσει να εξορύσσει πετρέλαιο από τον περασμένο Ιούλιο, εξάγοντάς το στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Handelsblatt, η Chevron αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τέταρτο της πετρελαϊκής παραγωγής στη Βενεζουέλα ενώ σε διαπραγματεύσεις βρίσκεται, επίσης, η ConocoPhillips. Η Shell στοχεύει στα αποθέματα φυσικού αερίου που βρίσκονται ανοικτά των ακτών της Βενεζουέλας, κοντά στη Δημοκρατία του Τρινιντάντ και Τομπάγκο στη νότια Καραϊβική.
Πληροφορίες των New York Times είχαν αποκαλύψει, πρόσφατα, ότι ο Μαδούρο υποσχέθηκε να διαθέσει όλα τα νέα έργα για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου και χρυσού σε αμερικανικά συμφέροντα προκειμένου να βρεθεί κοινό έδαφος με τον Λευκό Οίκο. Αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έκλεισε αυτήν την πόρτα, με τους αναλυτές να εκτιμούν πως η άρνηση αυτή μπορεί να είναι μια διαπραγματευτική μέθοδος για να αποσπάσουν μεγαλύτερες υποχωρήσεις από τον Μαδούρο.
Αναλυτές που μίλησαν στους Financial Times επιβεβαιώνουν πως οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει να επανακτήσουν τη σφαίρα επιρροής τους στη Λατινική Αμερική και να εντείνουν τις πιέσεις σε μια χώρα, τη Βενεζουέλα, που είναι σύμμαχος με την Κίνα και τη Ρωσία. «Αυτή είναι μια Αμερική που αναδιαμορφώνει και εστιάζει εκ νέου τους πόρους της για να δημιουργήσει μια ασφαλέστερη περιφέρεια για τη ίδια και τους συνεταίρους», δήλωσε μια ανώνυμη πηγή της βρετανικής εφημερίδας.
Οι συσχετισμοί με το Δόγμα Μοντρόε είναι αναπόφευκτοι. Διατυπώθηκε από τον Πρόεδρο Τζέιμς Μονρόε στις 2 Δεκεμβρίου 1823, με βασική αρχή την αντίθεση στον ευρωπαϊκό αποικισμό στο Δυτικό Ημισφαίριο. Ήταν, ουσιαστικά, μια προειδοποίηση κατά των ευρωπαϊκών δυνάμεων να μην παρεμβαίνουν σε μια γεωγραφική ζώνη που οι Αμερικάνοι ήθελαν να ανήκει στη δική τους σφαίρα επιρροής. Μερίδα αναλυτών θεωρούν σχεδόν βέβαιη μια παρέμβαση από τις ΗΠΑ στο καθεστώς του Καράκας, όσο είναι πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ. Ακόμη και ο μετριοπαθής υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δηλώνει πως η Βενεζουέλα θα είναι «σύντομα ελεύθερη».
Στο μεταξύ, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ μίλησε τηλεφωνικά με τον Βενεζουελάνο ομόλογό του Νικολάς Μαδούρο την περασμένη εβδομάδα. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα οι δύο ηγέτες συζήτησαν σχετικά με μία πιθανή συνάντηση μεταξύ τους.
