Σε μία από τις πιο κρίσιμες φάσεις των διπλωματικών προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, έφτασε στη Μόσχα προκειμένου να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η επίσκεψη έρχεται σε μια συγκυρία έντονης πολιτικής και στρατιωτικής έντασης, καθώς η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες της Ουάσιγκτον, τις οποίες θεωρούν ευνοϊκές προς τα ρωσικά συμφέροντα, μεταδίδει το Politico. Την ίδια στιγμή, το Κρεμλίνο επιμένει στις πάγιες θέσεις του, διατηρώντας σκληρή στάση τόσο στο πεδίο των διαπραγματεύσεων όσο και στο μέτωπο των συγκρούσεων.
Άφιξη Γουίτκοφ στη Μόσχα και συνομιλίες για την Ουκρανία
Ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών Στιβ Γουίτκοφ έφτασε στη Μόσχα την Τρίτη, με στόχο να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και να τον πείσει να κινηθεί προς τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Η επίσκεψη χαρακτηρίζεται από Αμερικανούς κύκλους ως «κομβικής σημασίας», καθώς επιδιώκεται να τεθεί ένα πλαίσιο για άμεση αποκλιμάκωση της σύγκρουσης και εκκίνηση ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.
Ο Γουίτκοφ βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνούς δημοσιότητας, έπειτα από δημοσίευμα του Bloomberg, το οποίο αποκάλυψε απομαγνητοφωνημένο διάλογο στον οποίο φέρεται να καθοδηγεί υψηλόβαθμο αξιωματούχο του Κρεμλίνου σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης του προέδρου των ΗΠΑ. Η αποκάλυψη αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και αμφισβήτηση για τον ρόλο που διαδραματίζει πίσω από τα παρασκήνια των συνομιλιών.
Το σχέδιο 28 σημείων και οι αντιδράσεις της Ουκρανίας
Η συνάντηση στη Μόσχα πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά την παρουσίαση ενός φιλόδοξου σχεδίου ειρήνης 28 σημείων από την κυβέρνηση Τραμπ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο αυτό συντάχθηκε από τον απεσταλμένο του Πούτιν Κίριλ Ντμίτριεφ, τον γαμπρό και ανώτερο σύμβουλο του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, καθώς και τον ίδιο τον Γουίτκοφ.
Το εν λόγω πλαίσιο προκάλεσε έντονες επικρίσεις από την Ουκρανία και αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες θεώρησαν πως περιλαμβάνει παραχωρήσεις δυσανάλογα ευνοϊκές προς τη Ρωσία. Ως αποτέλεσμα των αντιδράσεων, ακολούθησαν νέες επαφές στις οποίες συμμετείχαν Ευρωπαίοι, Ουκρανοί και Αμερικανοί διαπραγματευτές, οδηγώντας σε μια αναθεωρημένη εκδοχή του σχεδίου με 19 σημεία.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Ντμίτριεφ χαρακτήρισε την ημέρα «σημαντική για την ειρήνη», υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ρεαλισμό και πολιτικό θάρρος εκ μέρους όλων των εμπλεκομένων πλευρών.
Οι θέσεις του Κρεμλίνου για την Ουκρανία
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι στη συνάντηση με τον Πούτιν αναμένεται να συμμετάσχει και ο Τζάρεντ Κούσνερ, ενώ τόνισε ότι οι συνομιλίες «θα διαρκέσουν όσο χρειαστεί». Η διατύπωση αυτή ενίσχυσε τα σενάρια για μια μαραθώνια διαπραγμάτευση, στην οποία θα επιχειρηθεί να γεφυρωθούν οι βαθιές διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών.
Παρά τις διπλωματικές κινήσεις, ο Ρώσος πρόεδρος δεν δείχνει διατεθειμένος να υποχωρήσει από τις βασικές του απαιτήσεις, αναφέρει το Politico. Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο Μπισκέκ, ο Πούτιν δήλωσε ότι οι εχθροπραξίες θα σταματήσουν μόνο όταν «οι ουκρανικές δυνάμεις αποχωρήσουν από τα εδάφη που κατέχουν». Η τοποθέτηση αυτή επιβεβαιώνει τη σκληρή γραμμή της Μόσχας απέναντι στην Ουκρανία, ενισχύοντας τον φόβο ότι οι διαπραγματεύσεις θα συναντήσουν σοβαρά εμπόδια.
Στρατιωτικές εξελίξεις και πίεση στο διπλωματικό μέτωπο
Ενόψει της συνάντησης με τον Γουίτκοφ, ο Πούτιν επισκέφθηκε τη Δευτέρα το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ρωσίας, σε μια ένδειξη ότι το στρατιωτικό σκέλος παραμένει καθοριστικό στις αποφάσεις του Κρεμλίνου. Σύμφωνα με βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα το ίδιο βράδυ, Ρώσοι στρατηγοί τον ενημέρωσαν ότι οι δυνάμεις της Ρωσίας έχουν καταλάβει την Ποκρόβσκ και συνεχίζουν την προέλασή τους σε ολόκληρη την περιοχή.
Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχας, δημιουργώντας πρόσθετη πίεση προς την Ουκρανία και τους συμμάχους της. Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει τη σύνδεση μεταξύ των κινήσεων στο πεδίο της μάχης και των διπλωματικών προσπαθειών, με το στρατιωτικό πλεονέκτημα να χρησιμοποιείται ως μοχλός επιρροής στις συνομιλίες.
Παρά τη διεθνή κινητικότητα, παραμένει αβέβαιο αν η αποστολή του Γουίτκοφ μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστική πρόοδο ή αν θα καταλήξει σε ένα ακόμη αδιέξοδο σε έναν πόλεμο που συνεχίζει να αναδιαμορφώνει το γεωπολιτικό τοπίο της Ευρώπης και να επηρεάζει τις παγκόσμιες ισορροπίες.