Καθώς οι διπλωματικές διεργασίες για τη σταθεροποίηση της Γάζας εντείνονται, η Αίγυπτος και το Κατάρ διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου ασφάλειας στη μεταπολεμική φάση.
Η πρόταση που παρουσιάστηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ από την Ουάσινγκτον περιγράφει την ανάπτυξη διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης κατά μήκος της αποκαλούμενης “κίτρινης γραμμής”, επιδιώκοντας να διασφαλίσει την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ.
Το σχέδιο προϋποθέτει μηχανισμό αποστρατικοποίησης, προστασία αμάχων, ασφαλή διοχέτευση ανθρωπιστικής βοήθειας και υποστήριξη των παλαιστινιακών αρχών ασφαλείας. Η συζήτηση εξελίσσεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την περιφερειακή σταθερότητα, με το Κατάρ να λειτουργεί ως κομβικός διαμεσολαβητής που επιδιώκει να γεφυρώσει τα χάσματα μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών.
Η πρόταση του ΟΗΕ και ο ρόλος που αναμένεται να έχει το Κατάρ στη Γάζα
Η δήλωση του Αιγύπτιου Υπουργού Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντελατί επανέφερε στο προσκήνιο την αναγκαιότητα ανάπτυξης μιας διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης που θα αναπτυχθεί κατά μήκος της “κίτρινης γραμμής” της ουδέτερης ζώνης στη Γάζα.
Σύμφωνα με τη διατύπωση του προσχεδίου απόφασης που κατέθεσε η Ουάσινγκτον στο Συμβούλιο Ασφαλείας, η αποστολή της δύναμης αυτής θα είναι διττή: τόσο η επιβεβαίωση και επιτήρηση της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ όσο και η λειτουργική υποστήριξη της επόμενης ημέρας στη Γάζα.
Το Κατάρ, με ήδη καθιερωμένο ρόλο ως διαμεσολαβητής σε προηγούμενους γύρους συνομιλιών, αναμένεται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των πλευρών. Η Ντόχα έχει αποκτήσει αξιοπιστία τόσο στους Παλαιστινίους όσο και σε διεθνείς εταίρους, στοιχείο που μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα σε μια δύσκολη και πολύπλοκη διαδικασία υλοποίησης.
Αποστρατικοποίηση και ασφάλεια συνόρων: Η οικονομική διάσταση για η Γάζα
Στο αμερικανικό προσχέδιο, η διεθνής δύναμη καλείται να χρησιμοποιήσει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» για την επίτευξη ενός νέου πλαισίου αποστρατικοποίησης. Αυτό συνεπάγεται όχι μόνο φυσική επιτήρηση, αλλά και δημιουργία μηχανισμών αποτροπής που θα περιορίσουν την είσοδο όπλων στη Γάζα.
Η ασφάλεια των συνόρων αποκτά επίσης οικονομική διάσταση, καθώς η απρόσκοπτη λειτουργία των εμπορικών περασμάτων αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την ανοικοδόμηση της περιοχής. Η συμμετοχή του Κατάρ σε αυτές τις διαδικασίες είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς έχει δεσμευθεί εδώ και χρόνια στη χρηματοδότηση ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών έργων στη Γάζα.
Η διπλωματική εμπλοκή του Κατάρ στη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Γάζας
Το Κατάρ έχει επενδύσει σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο στις προσπάθειες διατήρησης της περιφερειακής ισορροπίας. Η πρόταση του ΟΗΕ για τη δημιουργία μιας διεθνούς παρουσίας ασφαλείας αποτελεί συνέχεια αυτού του ρόλου, δίνοντας στο εμιράτο τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως συνομιλητής τόσο της Χαμάς όσο και των δυτικών δυνάμεων.
Η Ντόχα αναμένεται να συμβάλει επίσης στην εποπτεία της ανθρωπιστικής βοήθειας, τομέας όπου διαθέτει εκτεταμένη εμπειρία μέσω των προγραμμάτων που ήδη υλοποιεί στη Γάζα.
Ανθρωπιστική βοήθεια και παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη
Στο κέντρο της πρότασης βρίσκεται η προστασία των αμάχων και η διασφάλιση ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάνει απρόσκοπτα στον άμαχο πληθυσμό. Η διεθνής δύναμη θα έχει την ευθύνη για τον συντονισμό των διαύλων διανομής, περιορίζοντας τις καθυστερήσεις και τις παρεμβολές που συχνά εμποδίζουν την αποτελεσματική παροχή βοήθειας.
Παράλληλα, η ενίσχυση και εκπαίδευση της νέας παλαιστινιακής αστυνομικής δύναμης προβάλλει ως βασικό στοιχείο της επόμενης ημέρας. Η ύπαρξη μιας αξιόπιστης τοπικής δύναμης ασφαλείας θεωρείται προϋπόθεση για την ομαλή μετάβαση σε μια σταθερή διοικητική δομή.
Το Κατάρ βρίσκεται σε μια μοναδική θέση: είναι ταυτόχρονα στενός σύμμαχος δυτικών δυνάμεων και συνομιλητής περιφερειακών παραγόντων που συχνά βρίσκονται σε αντιπαράθεση. Αυτή η διττή ταυτότητα επιτρέπει στη Ντόχα να συμβάλει στη διατήρηση ενός λεπτού διπλωματικού ισοζυγίου – στοιχείο κρίσιμο για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της διεθνούς δύναμης.
Φιντάν: Η διακυβέρνηση της Γάζας πρέπει να προηγείται του αφοπλισμού της Χαμάς
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε στο Reuters το Σάββατο ότι η μη προώθηση του σχεδίου εκεχειρίας στη Γάζα, που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, στο επόμενο στάδιο θα αποτελούσε «τεράστια αποτυχία» για τον κόσμο και την Ουάσινγκτον, σημειώνοντας ότι ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ηγήθηκε προσωπικά της προσπάθειας.
Σε συνέντευξή του στο περιθώριο του Φόρουμ της Ντόχα, ο Φιντάν δήλωσε ότι πρέπει να υπάρχει μια αξιόπιστη παλαιστινιακή πολιτική διοίκηση και μια ελεγμένη, εκπαιδευμένη αστυνομική δύναμη για να επιτραπεί στη Χαμάς να αφοπλιστεί και ότι η ομάδα ήταν έτοιμη να παραδώσει τον έλεγχο του θύλακα.
«Πρώτα απ ‘όλα, πρέπει να δούμε ότι η παλαιστινιακή επιτροπή τεχνικών αναλαμβάνει τη διοίκηση της Γάζας και στη συνέχεια πρέπει να δούμε ότι η αστυνομική δύναμη σχηματίζεται για να αστυνομεύει τη Γάζα – και πάλι, από τους Παλαιστίνιους, όχι από τη Χαμάς».
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους επικριτές της επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα. Έπαιξε βασικό ρόλο στη διαμεσολάβηση για τη συμφωνία εκεχειρίας, υπογράφοντας τη συμφωνία ως εγγυήτρια. Έχει επανειλημμένα εκφράσει την προθυμία της να ενώσει τις προσπάθειες για την παρακολούθηση της εφαρμογής της συμφωνίας, μια κίνηση στην οποία το Ισραήλ αντιτίθεται σθεναρά.
Οι συνομιλίες για την προώθηση της επόμενης φάσης του σχεδίου του Προέδρου Τραμπ για τον τερματισμό της διετούς σύγκρουσης στη Γάζα συνεχίζονται.
