Για δόλο, παραπλάνηση, δωροδοκία ή ακόμη και εκβιασμό κατηγορείται η Ρωσία διότι μεταφέρει ανυποψίαστα άτομα -ακόμη και από αφρικανικές ή ασιατικές χώρες- για να πολεμήσουν στο πολεμικό μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας.
Η παράταση του πολέμου, λόγω της απροσδόκητης αντίστασης του στρατού της Ουκρανίας- ανάγκασε τη Μόσχα να αναπληρώσει μεγάλες απώλειες στο μέτωπο με τη στρατολόγηση ατόμων από το εξωτερικό. Στο Κίεβο, η κεντρική διοίκηση των Αιχμαλώτων Πολέμου ανακοίνωσε πρόσφατα πως έχουν εντοπίσει πάνω από 18.000 ξένους που πολεμούν για τη Ρωσία στο ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας.
Εκτός της επίσημης αποστολής δεκάδων χιλιάδων εφέδρων από τον ηγέτη της Τσετσενίας, Ραμζάν Καντίροφ, που είναι γνωστοί ως «Καντιροβίτες», και περίπου 5.000 στρατιωτών από το καθεστώς του Κιμ Γιονγκ Ουν στη Βόρεια Κορέα, έχουν εντοπιστεί άτομα από την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική που κατέληξαν στο πολεμικό μέτωπο χωρίς να έχουν κάνει συνειδητά την επιλογή. Αυτή η κατηγορία διαφέρει, επίσης, απ’ όσους προέρχονται από χώρες με ιστορική εγγύτητα στη Ρωσία λόγω της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, δηλαδή τη Λευκορωσία, το Καζακστάν, την Αρμενία, τη Γεωργία και το Κιργιστάν. Σύμφωνα με το BBC, εξειδικευμένες ιστοσελίδες επαινούν τους Γεωργιανούς ότι είναι «γενναίοι στρατιώτες» και τους Λευκορώσους ως «πειθαρχημένους και εξειδικευμένους».
Όμως η παραπλάνηση πολιτών από μακρινές χώρες έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, ο στρατός της Ουκρανίας είχε συλλάβει περίπου 200 κρατούμενους από περίπου 37 χώρες, οι οποίοι υποστήριζαν πως κατέληξαν άθελά τους στο μέτωπο, σύμφωνα με πηγές του CNN. Αυτή η πρακτική προκάλεσε αρκετές χώρες να απευθύνουν αυστηρές εκκλήσεις στη Μόσχα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του προέδρου της Κένυας, Γουίλιαμ Ρούτο, ο οποίος τον περασμένο μήνα εξέφρασε την ανησυχία του για τους νέους συμπολίτες του που «στρατολογούνται παράνομα». Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών της Ινδίας ανακοίνωσε ότι 44 υπήκοοι πολεμούν για τη Ρωσία, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε επαφή με τους ομολόγους στη Μόσχα για την «άμεση απαλλαγή τους και τον τερματισμό αυτής της πρακτικής».
- Διαβάστε ακόμη: Ρωσία: Δύο εκατομμύρια έφεδροι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν στην Ουκρανία
Την ίδια περίοδο ξέσπασε μια δημόσια και νομική διαμάχη μεταξύ των δυο θυγατέρων του πρώην προέδρου της Νότιας Αφρικής, Τζέικομπ Ζούμα. Η Νκοσαζάνα Μπονγκαινίνι Ζούμα-Μνκούμπε κατέθεσε μήνυση στην αστυνομία εναντίον της ετεροθαλούς αδελφής της, Ντουντουζίλε Ζούμα-Σαμπούλα, διότι, όπως ισχυριζόταν, παρέσυρε 17 συμπατριώτες της, ανάμεσά τους οκτώ μέλη της ευρύτερης οικογένειας, με ψευδείς υποσχέσεις για εκπαίδευση ασφαλείας. Αντ’ αυτού, οι άνθρωποι κατέληξαν σε οργάνωση μισθοφόρων, σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian και το πρακτορείο Reuters. Σε έναν από αυτούς είχε προσφερθεί ετήσιο συμβόλαιο για εκπαίδευση VIP προστασίας στη Ρωσία, με μηνιαίο μισθό περίπου 1.500 ευρώ ή 30.000 ραντ, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. Υποτίθεται ότι έπειτα θα εργαζόταν ως σωματοφύλακας στο κόμμα του πρώην προέδρου Ζούμα. Τελικά η Ντουντουζίλε Ζούμα-Σαμπούλα υπέβαλε την παραίτησή της στα τέλη Νοεμβρίου, αρνούμενη όμως τη σύνδεση αυτήν με τις κατηγορίες της αδελφής της.
Η Süddeutsche Zeitung αναφέρει πως παρόμοια μοτίβα αναφέρονται στο Καμερούν, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, την Ουγκάντα, την Τανζανία και τη Νιγηρία. Υποσχέσεις για θέσεις εργασίας ή άδειες παραμονής οδηγούν άνδρες με στρατιωτική εμπειρία στο μέτωπο, απ’ όπου ελάχιστοι επιστρέφουν. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, το 2024 δεν ανταλλάχθηκε ούτε ένας Αφρικανός αιχμάλωτος πολέμου, καθώς η Μόσχα δεν ζήτησε ποτέ τον επαναπατρισμό τους. Οι πρακτικές αυτές περιλαμβάνουν και γυναίκες. Περίπου 200 νεαρές Αφρικανές στρατολογήθηκαν για το πρόγραμμα Alabuga στο Ταταρστάν, με υποσχέσεις για καλοπληρωμένη εργασία, αλλά κατέληξαν να εργάζονται σε εργοστάσια παραγωγής εξαρτημάτων για στρατιωτικά drones.
Ένας πολυετής πόλεμος στην Ουκρανία που προοριζόταν ως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση»
Σε αυτήν τη φάση σκοπός των Ρώσων στο πολεμικό μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας είναι να διακόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού του ουκρανικού στρατού, σύμφωνα με το ενημερωτικό δίκτυο Radio Free Europe. Οι σφοδρότερες πολεμικές συγκρούσεις λάμβαναν χώρα στην πόλη Ποκρόβσκ μέχρι και τον Δεκέμβριο, με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, να δηλώνει στο αμερικανικό δίκτυο CNN πως τα ρωσικά στρατεύματα έχουν καταφέρει να προχωρήσουν μόλις κατά ένα 1% στα εδάφη της ανατολικής Ουκρανίας εδώ και έναν χρόνο. Το κόστος, ωστόσο, μετριέται σε δεκάδες χιλιάδες ζωές.
Παρά την αρχική πεποίθηση ότι η Ουκρανία θα κατέρρεε δύο εβδομάδες μετά την εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022, η ρωσική προέλαση παραμένει περιορισμένη στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας εδώ και σχεδόν μία τετραετία. Στο εσωτερικό της Ρωσίας, η χρήση της λέξης «πόλεμος» τιμωρείται με φυλάκιση έως 15 ετών, βάσει νόμου που επικύρωσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Για το Κρεμλίνο πρόκειται για μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», με σκοπό την «αποστρατιωτικοποίηση» και την «αποναζιστικοποίηση» της χώρας. Μέχρι τον Αύγουστο του 2024 είχαν κινηθεί πάνω από 10.000 νομικές διαδικασίες για «δυσφήμηση» του στρατού, σύμφωνα με το Mediazona.
Παρά τον μεγάλο πληθυσμό της Ρωσίας -ανέρχεται σε 143 με 146 εκατ. κατοίκους-, οι τεράστιες απώλειες μάχιμου προσωπικού ανάγκασαν το Κρεμλίνο να αναζητήσει εναλλακτικές μεθόδους επιστράτευσης. Σύμφωνα με στοιχεία του BBC και του δικτύου Mediazona, έχει διασταυρωθεί η απώλεια πάνω από 80.000 Ρώσων, ενώ οι μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας και των ΗΠΑ κάνουν λόγο για 600.000 με 700.000 θύματα, εκ των οποίων 150.000 και 200.000 έχουν χάσει τη ζωή τους.
