Η ρητορική του Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στο Ισραήλ και ο αυξανόμενος ρόλος της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή προκαλούν έντονο προβληματισμό στη Δύση, την ώρα που επανέρχεται στο προσκήνιο το ενδεχόμενο πώλησης μαχητικών F-35 στην Άγκυρα. Σύμφωνα με άρθρο γνώμης της Wall Street Journal, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την περιοχή και να οδηγήσει ακόμη και σε πολεμική σύγκρουση.
Όπως επισημαίνει η εφημερίδα, η Τουρκία κατηγορεί το Ισραήλ για επεκτατικές βλέψεις και εγκλήματα πολέμου, την ώρα που -σύμφωνα με τους επικριτές της- προβάλλει τις δικές της γεωπολιτικές φιλοδοξίες. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάνει συχνά λόγο για «σιωνιστικό Ισραήλ» και για απειλή εναντίον της Τουρκίας, ενώ παράλληλα καλλιεργεί αφηγήματα που, κατά την WSJ, παραπέμπουν σε αναβίωση της οθωμανικής επιρροής στην περιοχή.
Η τουρκική ηγεσία κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία, την ίδια στιγμή που αρνείται επισήμως τη γενοκτονία των Αρμενίων. Παράλληλα, επικριτές της Άγκυρας σημειώνουν ότι οι καταγγελίες περί απειλής για το τέμενος Αλ Άκσα έρχονται σε αντίθεση με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις.
Η Τουρκία παρουσιάζεται πλέον -σύμφωνα με τη Wall Street Journal- ως ένας αποσταθεροποιητικός παράγοντας στη Μέση Ανατολή, με κατηγορίες ότι διατηρεί σχέσεις με εξτρεμιστικές οργανώσεις και ότι στηρίζει τη Χαμάς. Ενδεικτικό θεωρείται το γεγονός ότι, μετά τον θάνατο του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, η τουρκική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ κατέβασε τη σημαία μεσίστια.
Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα φέρεται να έχει ενισχύσει στρατιωτικά το Πακιστάν, να αναπτύσσει υποδομές στη Σρι Λάνκα και να φιλοξενεί στελέχη της Χαμάς. Το Ισραήλ, αλλά και χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εκφράζουν έντονη ανησυχία για ενδεχόμενη παρουσία τουρκικών δυνάμεων στη Γάζα, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα ενίσχυε περαιτέρω την επιρροή της Άγκυρας.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το ενδεχόμενο πώλησης μαχητικών F-35 στην Τουρκία. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ, χαρακτήρισε πρόσφατα τις σχετικές συζητήσεις «παραγωγικές», ενώ Ισραηλινός αξιωματούχος εκτίμησε ότι οι πιθανότητες έγκρισης φτάνουν το 40%. Σύμφωνα με αναλυτές, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να ανατρέψει τις στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή και να υπονομεύσει το πλεονέκτημα του Ισραήλ.
Η WSJ σημειώνει ότι η Τουρκία έχει πλέον εντάξει το Ισραήλ στο λεγόμενο «Κόκκινο Βιβλίο» εθνικής ασφάλειας, χαρακτηρίζοντάς το υπαρξιακή απειλή. Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από το ένα τρίτο των Τούρκων θεωρούν το Ισραήλ τη μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα τους, με τις ΗΠΑ να ακολουθούν.
Ο αναλυτής του Hudson Institute, Μάικλ Ντόραν, προειδοποιεί ότι η Ουάσιγκτον οφείλει να αποτρέψει μια μελλοντική σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, τονίζοντας πως η συνύπαρξη δύο χωρών με F-35 σε αντίπαλα στρατόπεδα θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες εξελίξεις. Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι ήδη από το 2011 ο ιστορικός Μπέρναρντ Λιούις είχε προειδοποιήσει πως η Τουρκία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια νέα επιθετική ισλαμική δύναμη.
