Με προβλέψεις για την άνοδο του πληθωρισμού κοντά στο υψηλό 40ετίας εντός των επόμενων μηνών, η Βρετανία αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση στο κόστος διαβίωσης από κάθε άλλη χώρα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Έκθεση του Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών της Βρετανίας (NIESR) καταλήγει στο πόρισμα πως ο αριθμός των νοικοκυριών που κινδυνεύουν να παγιδευτούν σε συνθήκες ένδειας ενδεχομένως να φθάσει το ένα εκατομμύριο μέχρι το 2023, θεωρώντας πιθανή μια ύφεση με τη συρρίκνωση του ΑΕΠ μέσα στο γ΄ και στο δ’ τρίμηνο του 2022.
Αμέσως μετά τη διπλή πρόκληση του Brexit και της πανδημίας της νόσου Covid-19, η οποία είχε ήδη τροφοδοτήσει μεγάλες ανατιμήσεις στα τρόφιμα, ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να οδηγήσει τον πληθωρισμό μέχρι τα 8,3% μέχρι τα τέλη του έτους από το 7% που καταγράφηκε τον Μάρτιο και είναι το υψηλό 30ετίας. Το NIESR υπολογίζει πως οι επιπτώσεις της πανδημίας και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία θα ανακόψουν έως και ένα 5% από τη βρετανική οικονομία. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θα κινηθεί στο 3,5% το 2022 και έτσι θα είναι ασθενέστερος κατά 0,9 μιας ποσοστιαίας μονάδας από την αρχική πρόβλεψη του NIESR.
Αναγκαία τα πρόσθετα μέτρα στήριξης
«Η δημοσιονομική πολιτική δεν έχει εξαντλήσει τις επιλογές της και όφειλε να είναι πολύ πιο φιλόδοξη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους» αναφέρει το NIESR στην έκθεσή του. Βέβαια το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη ανακοινώσει μέτρα 22 δισ. στερλινών που, όμως, δεν είναι αρκετά για να αποκρούσουν τις συνέπειες από την αλματώδη αύξηση του κόστους ενέργειας ύστερα από τη μείωση των ροών της Ρωσίας προς την Ευρώπη πέρσι το φθινόπωρο και τη συνακόλουθη εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
Προτείνει τη λήψη μέτρων έως και 4,2 δισ. στερλινών για τη στήριξη των ασθενέστερων νοικοκυριών, επικρίνοντας μέχρι ένα σημείο τον υπουργό Οικονομικών Ρισί Σουνάκ για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Βρετανοί. Αναλυτικότερα συστήνει την καταβολή εφάπαξ ποσού των 250 στερλινών στο 40% των οικονομικά ασθενέστερων Βρετανών, αντανακλώντας ένα συνολικό κόστος 2,85 δισ. στερλινών. Επιπλέον θεωρεί απαραίτητη την παραχώρηση επιπλέον 25 στερλινών ανά εβδομάδα σε επιδόματα στα φτωχότερα 5 εκατ. νοικοκυριά της χώρας από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο, ένα μέτρο στήριξης που συνοψίζεται σε κρατικές δαπάνες 1,35 δισ. στερλινών.
Όπως διαπιστώνει το NIESR, η απώλεια των χαμηλότερων εισοδημάτων είναι μεγαλύτερη κατά 4,2 δισ. στερλίνες από αυτήν ενός μέσου νοικοκυριού. Η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, η δημοτικότητα της οποίας είχε δεχτεί πλήγμα από την αποκάλυψη μιας σειράς παραβιάσεων των μέτρων κατά της πανδημίας, σκοπεύει να δρομολογήσει πρόσθετα μέτρα αλλά δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί.
Το πικρό μάθημα της Γαλλίας μετά τις προεδρικές εκλογές
Αν και το προφίλ του Τζόνσον ενισχύθηκε λόγω της αποφασιστικής συμπαράστασης των Βρετανών στους Ουκρανούς μαζί με τις ΗΠΑ, η απήχηση της ακροδεξιάς Μαρί Λεπέν στη Γαλλία είναι μια δυσάρεστη υπενθύμιση των πολιτικών συνεπειών από την ιλιγγιώδη αύξηση του κόστους διαβίωσης. Μολονότι η Λέπεν δεν κατάφερε να νικήσει τον Μακρόν στις προεδρικές εκλογές, οι ισορροπίες δυνάμεων στο γαλλικό κοινοβούλιο αναμένεται να είναι πολύ λεπτές.
Εάν μάλιστα ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, αποφασίσει να παρατείνει τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ανατιμήσεις στην ενέργεια και τα τρόφιμα θα συνεχίζουν να ασκούν πιέσεις σε όλους τους Ευρωπαίους. Ήδη οι συνομιλίες των εταίρων στην Ε.Ε για ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο διατηρούν τις διεθνείς τιμές πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι. Από τις αρχές Μαρτίου, το NIESR είχε εκτιμήσει ο πόλεμος θα μειώσει το παγκόσμιο ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 1% το 2023 καθώς η Ρωσία και η Ουκρανία είναι σημαντικοί προμηθευτές όχι μόνον ορυκτών καυσίμων αλλά και εμπορευμάτων όπως το τιτάνιο, το παλλάδιο, το σιτάρι και το καλαμπόκι.
