Με τους προϋπολογισμούς τους να έχουν εκτροχιαστεί εν μέσω της πανδημικής κρίσης και όντας αντιμέτωπες με την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις της Γερμανίας, της Γαλλίας και άλλων τριών κρατών-μελών της ΕΕ προτίθενται να προχωρήσουν με την επιβολή του ελάχιστου φόρου στις πολυεθνικές με συντελεστή 15%.
Πέρυσι, 136 χώρες συμφώνησαν στην κοινού υιοθέτηση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές εταιρείες, πείθοντας ακόμη και την Ιρλανδία να συμμορφωθεί με την πρωτοβουλία αυτή. O συντελεστής του 15% είναι ο δεύτερος πυλώνας της παγκόσμιας συμφωνίας του ΟΟΣΑ. Αν και χαιρετήθηκε από τη διεθνή κοινότητα, η υλοποίηση της αποδεικνύεται ιδιαίτερα «περιπετειώδης».
Αν και το βέτο που έχει ασκήσει η Ουγγαρία θέτει εν αμφιβόλω τη συντονισμένη εφαρμογή του αποκαλούμενου ως παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ δήλωσε πως η κυβέρνηση Μακρόν μαζί με άλλες χώρες εξετάζουν δυο εναλλακτικές λύσεις.
Μια επιλογή θα ήταν να τεθεί σε ισχύ το πλαίσιο της ενισχυμένης συνεργασίας, το οποίο ανοίγει τον δρόμο για την υλοποίηση μιας πρωτοβουλίας που μοιράζονται τουλάχιστον εννέα κράτη-μέλη, με τα υπόλοιπα να απέχουν. Μια άλλη επιλογή είναι να προχωρήσουν με τα σχέδια τους τα πέντε κράτη-μέλη και να συντονίσουν την εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή μέσα από την εγχώρια νομοθεσία.
«Έχουμε υπογράψει τη συμφωνία για την παγκόσμια ελάχιστη φορολόγηση των πολυεθνικών πριν από αρκετό καιρό και δεν μπορούμε να έχουμε σε εκκρεμότητα ένα τόσο σημαντικό θέμα», σχολίασε πρόσφατα ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Σίγκριτ Κάαγκ. Ανάλογή είναι επίσης η θέση της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Η Ουγγαρία όχι μόνον άσκησε βέτο την επιβολή του φόρου προ διμήνου, αλλά πέρασε νόμο στο κοινοβούλιο που τον απαγορεύει καθώς ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής των εταιρειών περιορίζεται στο 9% που είναι το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Μάλιστα, η κυβέρνηση του Βικτόρ Όρμπαν επέκρινε την απόφαση των υπολοίπων κρατών της Ευρώπης να υιοθετήσουν τον παγκόσμιο ελάχιστο φόρο που πρότεινε πέρυσι ο ΟΟΣΑ με το επιχείρημα πως έτσι πλήττεται η ανταγωνιστικότητα της Γηραιάς Ηπείρου. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Βουδαπέστη υποστηρίζει επίσης ότι δεν είναι κατάλληλες οι συνθήκες για αύξηση των φόρων. Αλλά η Ουγγαρία έχει γενικά προκαλέσει δυσαρέσκεια στην υπόλοιπη ΕΕ, διότι διαφώνησε επίσης με το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και διατηρεί επαφές με το Κρεμλίνο.
Όμως, εμπόδια για την εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή συναντά επίσης η Ουάσιγκτον. Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν πέρασε τελικά μια διαφορετική εκδοχή στο πλαίσιο του δημοσιονομικού νομοσχεδίου που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα.
Με την εκτόξευση του κόστους ενέργειας στα ύψη στην Ευρώπη, συμπαρασύροντας ανοδικά τις δαπάνες διαβίωσης, είναι απαραίτητη η άντληση πρόσθετων φορολογικών εσόδων, καθώς οι κυβερνήσεις καλούνται να στηρίξουν τους πολίτες που αγωνιούν να ανταπεξέλθουν στις δαπάνες τους.
