Το ευρύ κοινό γνώρισε τα ιδιωτικά τζετ από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, μέσα από τη μικρή οθόνη. Μεταξύ άλλων, οι πρωταγωνιστές της τηλεοπτικής σειράς «Δυναστεία» ή Dynasty, όπως ο Τζον Φόρθσαϊθ ως Μπλέικ Κάρινγκτον ή η Τζόαν Κόλινς ως Αλέξις Κόλμπι, επέβαιναν σε ένα ιδιωτικό τζετ, όπου απολάμβαναν με στυλ ένα μπέρμπον ή μια σαμπάνια.
Την τελευταία τριετία η ιδιοκτησία ή η μίσθωση αυτών των μικρών σύγχρονων αεροπλάνων αποτελεί κοινή πρακτική μεταξύ των πιο πλουσίων, οι οποίοι είναι πια πολυπληθέστεροι από τη δεκαετία του ’80.
Η αγορά των ιδιωτικών τζετ απογειώθηκε επί πανδημίας, καθώς ήταν ευκολότερη η χρήση τους εξαιτίας των εμποδίων στις μαζικές μετακινήσεις, ενώ το ράλι στα χρηματιστήρια ώθησε τις εταιρείες να αποκτήσουν το δικό τους αεροπλάνο. Παραδόξως, όμως, η αγορά αυτή εξακολουθεί να επεκτείνεται ακόμη και σήμερα, που ο ανεπτυγμένος κόσμος έχει μάθει να ζει με τη νόσο και να λαμβάνει προληπτικά μέτρα. Οι αγοραστές στράφηκαν ακόμη και στην αγορά των μεταχειρισμένων, καθώς η προσφορά αδυνατεί πάντα να αντεπεξέλθει στη ζήτηση.
Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας αναλύσεων WingX, η ζήτηση για ιδιωτικά τζετ κινείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια της τελευταίας διετίας. Οι διεθνείς πτήσεις αυξήθηκαν κατά 10% το 2022 από το 2021, παρά την επάνοδο καθιερωμένων δρομολογίων στην πολιτική αεροπορία. Σε σχέση με τα επίπεδα που ίσχυαν προ πανδημίας, στα τέλη του 2019, η χρήση των ιδιωτικών τζετ στις διεθνείς πτήσεις είναι μεγαλύτερη κατά 14%, αναφέρουν οι Financial Times.
Σημαντικός λόγος για την προτίμηση που δείχνουν οι πλουσιότεροι ταξιδιώτες στα ιδιωτικά τζετ είναι πως τα αεροδρόμια δυσλειτουργούσαν σε μεγάλο βαθμό μετά την άρση των lockdowns, λόγω της μεγάλης έλλειψης προσωπικού μετά τις μαζικές απολύσεις που έγιναν επί πανδημίας. Ο μεγάλος φόρτος εργασίας για το εναπομείναν προσωπικό άφησε δυσαρεστημένους τους εργαζομένους, οι οποίοι προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις που επιδείνωσαν τη συμφόρηση της επιβατικής κίνησης στα αεροδρόμια.
Από το καλοκαίρι έχουν πραγματοποιηθεί απεργίες σε αεροδρόμια του Βελγίου, της Ισπανίας ή της Γαλλίας, με το προσωπικό σε αεροπορικές εταιρείες όπως οι EasyJet, Lufthansa και Brussels Airlines να κινητοποιείται για να διεκδικήσει υψηλότερους μισθούς και νέες προσλήψεις. Παράλληλα, τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες επηρέασαν την πολιτική αεροπορία, καθώς οι εταιρείες του κλάδου δεν είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν εγκαίρως απαραίτητα εξερτήματα για την ομαλή λειτουργία τους. Σύμφωνα με προβλέψεις της ΙΑΤΑ, η επιβατική κίνηση θα έχει επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα έως το 2025.
Αναλυτές του αεροπορικού κλάδου τονίζουν, ωστόσο, πως δεν είναι βέβαιο πόσο θα διαρκέσει ακόμη η ζήτηση για ιδιωτικά τζετ, καθώς το κόστος των καυσίμων είναι υψηλό και ασκείται κριτική για τις μεγαλύτερες εκπομπές ρύπων σε σχέση με τα καθιερωμένα δρομολόγια της πολιτικής αεροπορίας ή τις σιδηροδρομικές μεταφορές. Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Transport & Environment και το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC, τα ιδιωτικά τζετ ρυπαίνουν 14 φορές περισσότερο το περιβάλλον από τα συμβατικά αεροπλάνα και 50 φορές σε σχέση με τα τρένα.
Παρ’ όλα αυτά, ο όμιλος αεροδιαστημικής Honeywell υπολογίζει πως τα τρία τέταρτα των εταιρειών μίσθωσης ιδιωτικών τζετ θα διεκπεραιώσουν ανάλογο αριθμό πτήσεων το 2023 σε σχέση με το 2022.
