THEPOWERGAME
Είκοσι χρόνια στην κεντρική πολιτική σκηνή (από το 2003, όταν έγινε πρωθυπουργός της Τουρκίας) μετρά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο 69χρονος πρόεδρος της γείτονος (από το 2014) που παίζει ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της πολιτικής του καριέρας την Κυριακή, καθώς αναμετράται με τον 74χρονο γνωστό ως «Τούρκο Γκάντι» Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου του Ρεπουμπλικανικού CHP και επικεφαλής της εξακομματικής αντιπολιτευόμενης συμμαχίας (γνωστής και ως «Τραπέζι των Έξι»). Το αποτέλεσμα της κάλπης ίσως οδηγήσει στο τέλος της, την εποχή της προεδρίας Ερντογάν, αν και το κόμμα του προηγείται στις δημοσκοπήσεις και είναι πιθανό να συνεχίσει να ελέγχει το κοινοβούλιο. Μία εποχή που έφερε την τουρκική οικονομία των 900 δισ. δολαρίων στα πρόθυρα του γκρεμού, με πληθωρισμό στο 43,7% τον Απρίλιο (τον Οκτώβριο είχε φτάσει στο 85,51%), με πρωτοφανή συγκεντρωτισμό εξουσιών και απολυταρχικές τάσεις (ιδίως μετά την απόπειρα πραξικοπήματος σε βάρος του το καλοκαίρι του 2016), με τον αντίκτυπο των σεισμών του Φεβρουαρίου με 50.000 νεκρούς στη νότια Τουρκία, τις εθνικιστικές κορώνες και τις πλείστες προεκλογικές υποσχέσεις, μεταξύ άλλων για αύξηση 45% των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων στη χώρα των 85 εκατ. κατοίκων.
Ο αντιπολιτευόμενος επιφανής δημοσιογράφος Καντρί Γκουρσέλ, ο οποίος πέρασε και από δίκη, την εποχή των διώξεων προς τους Γκιουλενιστές, προβλέπει: «Ο Ερντογάν ήρθε στην εξουσία πατώντας σε μία οικονομική κρίση και έναν καταστροφικό σεισμό (του 1999) και θα φύγει με τον ίδιο τρόπο». Μένει να φανεί αν έχει δίκιο. Πάντως μέχρι και την τελευταία στιγμή, οι αναλυτές χαρακτήριζαν τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της Κυριακής «απρόβλεπτες».
Οι δημοσκοπήσεις
Δημοσκόπηση που διενήργησε η εταιρεία Konda στις 6-7 Μαΐου θέλει τον Κιλιτσντάρογλου να προηγείται 49,3% έναντι 43,7% του Ερντογάν. Παρόμοια ποσοστά δείχνει σφυγμομέτρηση της Metropoll (θεωρούνται οι δύο πιο έγκυρες εταιρείες), η οποία δίνει ποσοστό 49,1% στον Κιλιτσντάρογλου και 46,9% στον Ερντογάν. Με αυτά τα δεδομένα, ο Κιλιτσντάρογλου δεν θα εκλεγόταν από τον α’ γύρο, καθώς γι’ αυτό απαιτείται να υπερβεί το ποσοστό του 50% και η αναμέτρηση θα πήγαινε στο β’ γύρο στις 28 Μαΐου.
Σύμφωνα με τον Χακάν Ακμπάς, γενικό διευθυντή της εταιρείας πολιτικής επικοινωνίας Strategic Advisory Services, κάτι τέτοιο θα επιδίωκε ο Ερντογάν, να κριθούν δηλαδή οι εκλογές στον δεύτερο γύρο. «Δεδομένων των σεισμών και της οικονομικής κρίσης, αυτό θα αποτελούσε επιτυχία για εκείνον» σημειώνει. «Αυτό που μετράει τώρα περισσότερο είναι τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών». Έτσι, σε περίπτωση που εκεί δεν υπάρξει κοινοβουλευτικός έλεγχος αλλά πλειοψηφία του AKP, ο Ενρτογάν θα μπορούσε να εμφανιστεί ως εγγυητής σταθερότητας και να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους στο πρόσωπό του στις προεδρικές της 28 Μαϊου.
Τί προβλέπεται όμως για τις βουλευτικές εκλογές; Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Konda, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης AKP του Ερντογάν που συνεργάζεται με το ακροδεξιό MHP του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, θα λάβει το 44% των ψήφων και η συμμαχία της αντιπολίτευσης (η οποία αποτελείται από το CHP του Κιλιτσντάρογλου, το «Καλό Κόμμα» της 66χρονης πρώην ακροδεξιάς, Μεράλ Ακσενέρ, το Κόμμα Ευδαιμονίας (SP) του Τεμέλ Καραμολάογλου, το Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA) υπό τον πρώην πρωθυπουργό της Τουρκίας, Αλί Μπαμπατζάν, το Κόμμα του Μέλλοντος (Gelecek Partisi) υπό τον επίσης πρώην πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου και το Δημοκρατικό Κόμμα (DP) υπό τον Γκιουλτεκίν Ουισάλ) να έρθει στη δεύτερη θέση με ποσοστό 39,9%. Ρυθμιστικό παράγοντα αναμένεται να παίξει το κουρδικό HDP (που δεν κατεβαίνει αυτόνομα λόγω των δικαστικών διώξεων που υφίσταται) και οι αριστεροί σύμμαχοί του, που συνδυαστικά θεωρείται πως ενδέχεται να κερδίσουν 12,3%. Ο Κιλιτσντάρογλου έχει τελευταία χτίσει γέφυρες με την κουρδική πλευρά και θεωρείται πως θα του παρασχεθεί στήριξη, υπό όρους.
Ο παράγοντας της αποχώρησης Ιντζέ
Σε όλα αυτά πάντως, έρχεται να προστεθεί και η σοβαρή εξέλιξη της τελευταίας στιγμής, εκείνη της αποχώρησης του Μουχαρέμ Ιντζέ, επικεφαλής του Κόμματος της Πατρίδας Memleket (και πρώην υποψήφιος πρόεδρος του αντιπολιτευόμενου CHP στις εκλογές του 2018) στον απόηχο της κυκλοφορίας στο διαδίκτυο ενός «ροζ» βίντεο και των κατηγοριών που εξαπέλυσε για εκβιασμούς, συκοφαντίες και βρώμικα κόλπα εναντίον του. Η υπόθεση, που θολώνει ακόμη περισσότερο το ασταθές πολιτικό τοπίο (καθώς αντιπολιτευόμενα μέσα κατήγγειλαν στο παρά πέντε σχέδιο δολοφονίας του Κιλιτσντάρογλου, ενώ ο ίδιος εξαπέλυσε κατηγορίες για ρωσική ανάμειξη στις εκλογές) θεωρείται πιθανόν να ωφελήσει την αντιπολίτευση, η οποία θα μπορούσε να δρέψει το ποσοστό του Ιντζέ και ο Κιλιτσντάρογλου να αναδειχθεί νικητής από τον α’ γύρο.
«Η πιθανότητα να κερδίσει ο Κεμάλ Κιλιντσάρογλου έχει αυξηθεί με την απόσυρση του Ιντζέ. Δεν θα εκπλαγώ αν έπαιρνε 51%» σχολίασε ο Μπεκίρ Αγκιρντίρ της Konda, μιλώντας στην ιστοσελίδα T24. Τρίτη δημοσκόπηση άλλωστε που έγινε το διάστημα 10-11 Μαΐου από την εταιρεία ORÇ Araştırma, συμπίπτοντας με την κρίση στο κόμμα του Ιντζέ αλλά λίγο πριν την παραίτησή του, έδειχνε ότι πιθανώς η νίκη να έρθει για τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό 51,7%, 44,2% για τον Ερντογάν, 2,8% για τον Σινάν Ογάν, τον εθνικιστή υποψήφιο που στηρίζουν μικρά κόμματα, όπως το αντιμεταναστευτικό Κόμμα της Νίκης, ενώ το ποσοστό που ελάμβανε τότε ο Ιντζέ ανερχόταν σε μόλις 1,3%.
Σύμφωνα με τη Deutsche Welle πάντως, οι απώλειες που κατέγραφε ήδη εδώ και μέρες ο Ιντζέ, δεν έδειχνε να τις καρπώνεται ο Κιλιτσντάρογλου, αλλά ο Ογάν, για τον οποίο μάλιστα ακούστηκε επίσης πως θα παραιτηθεί, ωστόσο αργότερα το διέψευσε. Έτσι τα ποσοστά του αναμενόταν να ανέλθουν σε περίπου 4%.
Ο Κιλιτσντάρογλου και τα εσωκομματικά του «Τραπεζιού των Έξι»
Η υποψηφιότητα του Κιλιτσντάρογλου στην κεφαλή της αντιπολιτευόμενης συμμαχίας είχε κλειδώσει τον Μάρτιο, μετά την αποτροπή της ανταρσίας της Μεράλ Ακσενέρ του «Καλού Κόμματος», γνωστής και ως λύκαινας. Ο όρος ήταν πως -εφόσον εκλεγεί- οι δικοί της επίλεκτοι, δήμαρχοι Κωνσταντινούπολης και Άγκυρας, Εκρέμ Ιμάμογλου και Μανσούρ Γιαβάς, θα τον πλαισιώσουν ως αντιπρόεδροι. Οι Ιμάμογλου και Γιαβάς ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς (υπήρχε μάλιστα εσωτερική αμφισβήτηση αν ο ίδιος ο πράος «Γκάντι» θα είναι τόσο αποτελεσματικός υποψήφιος, απέναντι στον Ερντογάν, ωστόσο ειδικά ο Ιμάμογλου οδεύει προς τις εκλογές καταδικασμένος σε διετή φυλάκιση.
Μέχρι στιγμής την τελευταία στιγμή πάντως, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πως ο Κιλιτσντάρογλου θα διαψεύσει τις Κασσάνδρες της συμμαχίας του.
Τέλος, ένας ακόμη παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν στον απόηχο της εκλογικής αναμέτρησης, είναι το ενδεχόμενο και ο ίδιος ο Ερντογάν να αμφισβητήσει το αποτέλεσμα της κάλπης. Σχετικές καταγγελίες βέβαια θα είχαν νόημα σε ένα σχετικά αμφίρροπο αποτέλεσμα και όχι αν βρεθεί μπροστά σε καθαρή ήττα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
