Με το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών η Ελλάδα συμμετέχει στο μεγαλύτερο επίγειο δίκτυο αστρονομίας της Ευρώπης, το ORP, εκλέγοντας ομόφωνα αντιπρόεδρο του ΔΣ του δικτύου, τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και καθηγητή Βασίλη Χαρμανδάρη.
Μέχρι σήμερα υπήρχαν στην Ευρώπη δύο μεγάλα δίκτυα που συνεργάζονταν για την επίγεια αστρονομία, το Opticon και το RadioNet, το ένα στον οπτικό τομέα και το άλλο στον τομέα των ραδιοκυμάτων.
Τα δύο αυτά δίκτυα έχουν υπηρετήσει την επιστημονική κοινότητα κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Ενώ, ο κ. Χαρμανδάρης έχει ήδη υπηρετήσει ως πρόεδρος του ΔΣ του δικτύου Opticon τα τελευταία δύο χρόνια.
Το νέο δίκτυο συντονίζεται από το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών της Γαλλίας CNRS, μαζί με το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ (Ηνωμένο Βασίλειο) και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για τη Ραδιοαστρονομία MPIfR (Γερμανία), περιλαμβάνοντας αστρονόμους από 37 ερευνητικά ιδρύματα σε 15 ευρωπαϊκές χώρες, την Αυστραλία και τη Νότια Αφρική.
Καθώς οι γνώσεις για το σύμπαν εξελίσσονται, υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη για προηγμένες τεχνικές για την ανάλυση και κατανόηση των αστρονομικών φαινομένων.
Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ενώσει τα δίκτυα Opticon και RadioNet, με χρηματοδότηση 15 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα Horizon2020, δημιουργώντας το μεγαλύτερο επίγειο δίκτυο αστρονομίας στην Ευρώπη, το οποίο συγκεντρώνει περίπου είκοσι τηλεσκόπια.
Το δίκτυο ORP αποσκοπεί στην εναρμόνιση των μεθόδων και εργαλείων παρατήρησης για επίγεια όργανα οπτικής και ραδιοαστρονομίας και παρέχει στους ερευνητές πρόσβαση σε ένα ευρύτερο φάσμα εγκαταστάσεων.
Ο κ. Χαρμανδάρης, δεν δίστασε να συνδέσει την τιμητική του τοποθέτηση στο ΔΣ του δικτύου, με την εκτίμηση της διεθνούς κοινότητας «για την ποιότητα της έρευνας που πραγματοποιείται στο μοναδικό οικοσύστημα του ΙΤΕ και του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθώς και την επιτυχή λειτουργία του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, του πιο παραγωγικού επιστημονικού αστεροσκοπείου στην Ελλάδα, το οποίο στις 12 Απριλίου 2021 θα γιορτάσει τα 35 χρόνια λειτουργίας του».
Το ORP θα προωθήσει ιδιαίτερα ένα νέο αναπτυσσόμενο πεδίο αστρονομίας πολλαπλών μέσων, γνωστό ως «multi-messenger astronomy», το οποίο χρησιμοποιεί ένα ευρύ φάσμα παρατηρήσεων σε ολόκληρο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, καθώς επίσης τα βαρυτικά κύματα, τις κοσμικές ακτίνες και τα νετρίνα.
