Ο πρόεδρος της Ρωσίας, ΒλαντίμιρΠούτιν, ζήτησε την υποστήριξη του Τούρκου ομολόγου του για την εξαγωγή των σιτηρών και την de facto παράκαμψη των δυτικών κυρώσεων, αρνούμενος πάντως την επιστροφή της Μόσχας στη συμφωνία, η οποία, υπό την αιγίδα της Άγκυρας (και των Ηνωμένων Εθνών) επέτρεψε επί έναν χρόνο τις εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
«Δεδομένων των αναγκών σίτισης των πιο φτωχών χωρών, επιλογές βρίσκονται υπό επεξεργασία που θα επιτρέψουν την προμήθεια ρωσικών σιτηρών (…) Υπάρχει βούληση συνεργασίας στον τομέα αυτόν με την Τουρκία», αναφέρει σε ανακοίνωση το Κρεμλίνο, συνοψίζοντας τις δηλώσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος είχε νωρίτερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ερντογάν.
Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα της Τουρκίας και του ΟΗΕ, η Ρωσία αρνήθηκε να παρατείνει τον Ιούλιο την ισχύ της συμφωνίας για τα σιτηρά. Το Κρεμλίνο ισχυρίστηκε ότι οι ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας δεν έχουν εφαρμοστεί.
Ο Πούτιν επανέλαβε την Τετάρτη την άρνησή του να επιστρέψει στη συμφωνία. Κατά τη διάρκεια της επικοινωνία του με τον Ερντογάν, ο Πούτιν δήλωσε στον Τούρκο πρόεδρο ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να επιστρέψει στη συμφωνία, όταν η Δύση τηρήσει τις υποχρεώσεις ως προς τις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών.
Οι ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων δεν είναι στόχος των δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, η Μόσχα έχει πει ότι οι περιορισμοί στις πληρωμές, η οργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας και η ασφάλιση αποτελούν εμπόδια στις ρωσικές εξαγωγές.
Στα τέλη του Ιουλίου ο Πούτιν είχε υποσχεθεί την αποστολή δωρεάν σιτηρών σε πολλές αφρικανικές χώρες, παρά τις κυρώσεις που έχουν παραλύσει τις θαλάσσιες μεταφορές από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Παράλληλα, η Ρωσία βομβαρδίζει συστηματικά τις λιμενικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη.
Αποστάσεις Ερντογάν από Πούτιν
Σε μία ένδειξη της διάστασης απόψεων ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τον Ρώσο ομόλογό του να αποφύγει «οποιαδήποτε κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία» και τόνισε ότι η συμφωνία για τα σιτηρά, από την οποία αποχώρησε το Κρεμλίνο, αποτελεί «γέφυρα προς την ειρήνη».
Ερντογάν και Πούτιν επαίρονται τα τελευταία χρόνια για την ικανότητά τους να βρίσκουν συμβιβαστικές λύσεις παρά τις διαφορές, ωστόσο η Τουρκία μοιάζει να έχει πάρει αποστάσεις από την Μόσχα τις τελευταίες εβδομάδες.
