THEPOWERGAME
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν το Ιράν να σταματήσει να προμηθεύει με drones τη Ρωσία, που χρησιμοποιούνται εδώ και έναν χρόνο στον πόλεμο στην Ουκρανία, προκειμένου να προχωρήσει και άλλο η αμοιβαία «κατανόηση» μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης και να οδηγηθεί στο ξεκλείδωμα της αναβίωσης της συμφωνίας για τα πυρηνικά του 2015 (από την οποία μονομερώς αποχώρησαν οι ΗΠΑ επί Τραμπ). Την αποκάλυψη έκαναν οι Financial Times και τη χαρακτηρίζουν μέρος μίας ευρύτερης «άγραφης συνεννόησης» μεταξύ των δύο πλευρών, που οδήγησε πρόσφατα στην απελευθέρωση πέντε Αμερικανών κρατουμένων και -σε αντάλλαγμα- στο ξεπάγωμα πληρωμών της Νότιας Κορέας προς το Ιράν, ύψους έξι δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το θέμα των ιρανικών drones ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2022 και, ως τον Δεκέμβριο, η Τεχεράνη φέρεται να είχε προμηθεύσει τη Μόσχα με περισσότερα από 1.700 drones κατάλληλα για βομβαρδισμούς και παρακολουθήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες του ουκρανικού στρατού. Ως τις αρχές του 2023, οι δύο πλευρές ανάπτυξαν σχέδια να παράξουν επιπλέον 6.000 ιρανικά μοντέλα σε εργοστάσιο στη Ρωσία.
Οι ΗΠΑ ακολουθούν μία στρατηγική αποτροπής, πίεσης και διπλωματίας για να εξασφαλίσουν πως το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα και για να φέρει την Τεχεράνη προ των ευθυνών της για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και «παροχή drones στη Ρωσία για χρήση στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, την Τρίτη. Ο Μπλίνκεν σημείωσε πάντως ότι η πρόσφατη απελευθέρωση Αμερικανών από πλευράς του Ιράν «δεν σχετίζεται με άλλες πλευρές της πολιτικής μας στο Ιράν».
Το θέμα των drones φέρεται να έχει τεθεί σε έμμεσες συνομιλίες φέτος, με τη μεσολάβηση του Κατάρ και του Ομάν, παράλληλα με τη συμφωνία για την απελευθέρωση των Αμερικανών. Μεσολαβητής στην τελευταία συμφωνία φέρεται να υπήρξε και η ελβετική κυβέρνηση, η οποία εκπροσωπεί τα αμερικανικά συμφέροντα στο Ιράν, καθότι οι δύο πλευρές δεν έχουν διπλωματικές σχέσεις.
Ο ορίζοντας του Οκτωβρίου
Οι πιέσεις έρχονται και εν όψει του Οκτωβρίου, οπότε Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία, δηλαδή οι Ευρωπαίοι συμβαλλόμενοι στη Συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν του 2015, θα μπορούσαν να επιβάλλουν εκ νέους κυρώσεις, με δεδομένο πως τον Οκτώβριο εκπνέουν οι ρήτρες της πυρηνικής συμφωνίας που περιόριζαν το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα. «Ανησυχούμε ιδιαίτερα για τον Οκτώβριο» φέρεται να δήλωσε Ιρανός αξιωματούχος στο Bloomberg. «Αναμένουμε πως (οι ΗΠΑ) θα χαλαρώσουν την πίεση προς το Ιράν από διαφορετικές πλευρές».
Τα επόμενα βήματα, θα μπορούσαν να είναι συμφωνία από πλευράς του Ιράν να μην εμπλουτίζει το ουράνιο σε ποσοστό άνω του 60%, βελτίωση της συνεργασίας με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) και δέσμευση οι Αμερικανοί να μην αποτελούν στόχο. Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ θα δεσμευτούν να μην επιβάλλουν κυρώσεις σε κάποια θέματα (με την εξαίρεση των παραβάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) και θα χαλαρώσουν την επίβλεψη των κυρώσεων στις πωλήσεις ιρανικών πετρελαϊκών προϊόντων, σύμφωνα με Ιρανό αξιωματούχο.
Υλοποιώντας τη συμφωνία για τους Αμερικανούς φυλακισμένους, το Ιράν μετέφερε ήδη τέσσερις Αμερικανούς πολίτες από τη φυλακή σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ ένας πέμπτος επίσης ενδέχεται να αποφυλακιστεί. Στους παραπάνω περιλαμβάνεται ο Αμερικανοϊρανός επιχειρηματίας Σιαμάκ Ναμαζί, που κρατείται στη φυλακή Εβίν του Ιράν από τον Οκτώβριο του 2015. Η ιρανική πλευρά αναφέρει πως, σε αντίθεση με παλιότερες αντίστοιχες συμφωνίες, τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια των πληρωμών (τα οφείλει η Νότια Κορέα στο Ιράν για αγορές πετρελαίου, αλλά πάγωσαν με τις κυρώσεις) μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς περιορισμούς από την αμερικανική πλευρά (κάτι που διέψευσαν οι ΗΠΑ), αλλά και πως η Τεχεράνη αποκτά πρόσβαση συνολικά σε «παγωμένους» πόρους 10 δισ. δολαρίων, μεταξύ αυτών ένα «σημαντικό ποσό» από την Εμπορική Τράπεζα του Ιράκ που έχει μεταφερθεί στο Κατάρ μέσω ελβετικής τράπεζας. Να σημειωθεί πως τα 6 δισ. της Νότιας Κορέας φέρονταν να βρίσκονταν στις δύο τράπεζες τις οποίες χρησιμοποιούσαν τα διυλιστήρια της Νότιας Κορέας στις συναλλαγές με το Ιράν, τη Βιομηχανική Τράπεζα της Κορέας, και την Τράπεζα Woori. Η πρώτη απάντησε στο Bloomberg πως χειρίζεται το θέμα, ακολουθώντας την πολιτική της κυβέρνησης, ενώ η δεύτερη δεν προέβη σε δηλώσεις.
Οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν ζητήσει να μεταφερθούν τα χρήματα από τη Νότια Κορέα στην Ελβετία και στη συνέχεια στο Κατάρ, το οποίο και θα επιβλέψει τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν. Οι κρατούμενοι θα ανταλλαγούν (κατά πληροφορίες περιλαμβάνονται και απελευθερώσεις Ιρανών στις ΗΠΑ) όταν ολοκληρωθεί η μεταφορά, μία διαδικασία που θα μπορούσε να πάρει 30-45 μέρες.
Η αμερικανική πλευρά είναι πολύ προσεκτική με τα στοιχεία που δίνει στη δημοσιότητα, καθώς ο Μπάιντεν βάλλεται από τους Ρεπουμπλικανούς (και όχι μόνο) ότι παραχωρεί πολλά στην Τεχεράνη. Το Μάρτιο, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών υποθέσεων Χουσεϊν Αμιραμπντολαχιάν είχε πει πως το Ιράν και οι ΗΠΑ προετοιμαζονται για ανταλλαγή κρατουμένων, κάτι το οποίο ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, είχε χαρακτηρίσει «σκληρό ψέμα».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
