Μετά τις έντονες αναταράξεις που πέρασαν οι οικονομίες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού από τα τέλη του 2019, λόγω της πανδημίας, της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, της συνακόλουθης ενεργειακής κρίσης και της εκτόξευσης του πληθωρισμού στα ύψη, το νέο έτος εκτιμάται πως θα κρύβει λιγότερες δυσάρεστες εκπλήξεις, παρά το νέο πολεμικό μέτωπο που έχει ξεσπάσει στη Λωρίδα της Γάζας.
Πηγή αβεβαιότητας αποτελεί το ενδεχόμενο επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2024. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει νέες εντάσεις στο παγκόσμιο εμπόριο ή μια οπισθοδρόμηση των ΗΠΑ από την παροχή στήριξης στην Ουκρανία. Όπως επισημαίνει ο Ρουσίρ Σάρμα, πρόεδρος της Rockefeller International και αρθρογράφος των Financial Times, εκλογές θα λάβουν χώρα σε πάνω από 30 χώρες κατά τη διάρκεια του 2024, αναλογώντας σε πάνω από το 46% του παγκόσμιου πληθυσμού, ένα μεγάλο μέρος του οποίου δυσανασχετεί για την ακρίβεια, την υποτονική οικονομική δραστηριότητα και τα υψηλά επιτόκια. Εκτός των ΗΠΑ, οι μεγαλύτερες εκλογικές αναμετρήσεις θα λάβουν χώρα στην Ινδία, την Ινδονησία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Παρά τις αντιξοότητες του 2023, η αμερικανική οικονομία μπόρεσε να διαφύγει από τον κίνδυνο ύφεσης και η Ευρωζώνη κατάφερε να απορροφήσει τους μεγάλους κραδασμούς από μια πρωτόγνωρη άνοδο του κόστους διαβίωσης, τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και τη μεγάλη αποδυνάμωση της μεταποίησης. Τελικά, όμως, χαλιναγωγήθηκαν οι υψηλές πληθωριστικές πιέσεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη, μάλιστα σε σημείο που τροφοδοτούνται προσδοκίες για μειώσεις του κόστους δανεισμού από τις κεντρικές τράπεζες. Αυτό αντανακλάται από τις συνθήκες χρηματοδότησης στις αγορές ομολόγων, που έχουν ήδη γίνει ευνοϊκότερες για αρκετούς δανειολήπτες, σημειώνουν οι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.
Για το 2024 η Berenberg Bank διαβλέπει μια ομαλή προσγείωση της οικονομίας των ΗΠΑ και τη σταδιακή επιστροφή της Ευρώπης σε ρότα ανάπτυξης. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αναμένεται να έχει προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων έως τον Μάιο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από το γ’ τρίμηνο και έπειτα.
Οι αποταμιεύσεις των Ευρωπαίων σε πρωταγωνιστικό ρόλο
Επικαλούμενος στοιχεία της JPMorgan, o Σάρμα γράφει στους Financial Times πως, έπειτα από ένα δύσκολο 2023, η προοπτική για την Ευρώπη το 2024 είναι θετικότερη σε σχέση με τις ΗΠΑ. Σε αντίθεση με τους Αμερικανούς, οι οποίοι έχουν καταναλώσει το μέγιστο των αποταμιεύσεων που συγκέντρωσαν επί πανδημίας, οι Ευρωπαίοι έχουν αποταμιεύσεις που αναλογούν στο 14% των ετήσιων εισοδημάτων τους, σε αντίθεση με το 11% που ίσχυε προ διετίας. Με τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη να έχει υποχωρήσει από το 10% στο 2,9% τον Δεκέμβριο, οι πραγματικοί μισθοί υπολογίζεται πως ενισχύονται σε ρυθμό της τάξεως του 3%, αντανακλώντας το υψηλότερο επίπεδο εδώ και μια 30ετία, τονίζει ο Σάρμα.
Η Berenberg Bank αναμένει να υπάρξει διόρθωση αποθεμάτων που διατηρούν οι επιχειρήσεις μέσα στο 2024, έπειτα από τη συσσώρευση προϊόντων που έγινε λόγω πανδημίας και τη συνακόλουθη οικονομική κρίση στην Ευρωζώνη λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. «Μόλις ολοκληρωθεί η διόρθωση των αποθεμάτων, η παραγωγή μπορεί να επανέλθει στο (χαμηλό) επίπεδο των πωλήσεων», αναφέρεται στην εκτενή έκθεση της Berenberg Bank.
Μόλις σημειωθεί έστω και μικρή βελτίωση στη μεταποίηση, οι καταναλωτές θα πάρουν τη σκυτάλη, αποτελώντας την κινητήριο δύναμη στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης μέσα στο 2024. Μια περαιτέρω υποχώρηση του πληθωρισμού θα σημάνει μεγαλύτερη ενίσχυση των διαθέσιμων εισοδημάτων των Ευρωπαίων, που μπορεί να φθάσει έως και το 2,5% το ερχόμενο καλοκαίρι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της γερμανικής τράπεζας. Κίνδυνοι σε μια τέτοια προοπτική θα ήταν μια απότομη προσγείωση της αμερικανικής ή κινεζικής οικονομίας.
