Αξιωματούχοι από την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δήλωσαν σήμερα Πέμπτη ότι έχουν συμφωνήσει το κείμενο της ειρηνευτικής συμφωνίας για τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ των δύο αυτών χωρών του Νοτίου Καυκάσου που συνεχίζεται σχεδόν επί τέσσερις δεκαετίες, γεγονός που συνιστά αιφνίδια τομή στην ακανόνιστη και συχνά πικρή ειρηνευτική διαδικασία.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας αναφέρει σε σημερινή του ανακοίνωση ότι το σχέδιο της ειρηνευτικής συμφωνίας με το Αζερμπαϊτζάν έχει ολοκληρωθεί από την πλευρά του. «Η ειρηνευτική συμφωνία είναι έτοιμη προς υπογραφή. Η Δημοκρατία της Αρμενίας είναι έτοιμη να αρχίσει διαβουλεύσεις με τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με την ημερομηνία και τον τόπο υπογραφής της συμφωνίας» αναφέρει σε ανακοίνωση του το υπουργείο Εξωτερικών.
Στην ανακοίνωσή του, το Υπουργείο Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν αναφέρει: «Σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι οι διαπραγματεύσεις για το κείμενο του σχεδίου συμφωνίας για την ειρήνη και την εγκαθίδρυση διακρατικών σχέσεων μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας έχουν ολοκληρωθεί».
Ωστόσο, το χρονοδιάγραμμα για την υπογραφή της συμφωνίας είναι αβέβαιο, καθώς το Αζερμπαϊτζάν έχει δηλώσει ότι προϋπόθεση για την υπογραφή της είναι η αλλαγή του συντάγματος της Αρμενίας, το οποίο, όπως λέει, εγείρει σιωπηρές αξιώσεις στο έδαφός του. Η Αρμενία αρνείται τους ισχυρισμούς αυτούς, ωστόσο ο πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν έχει δηλώσει επανειλημμένα τους τελευταίους μήνες ότι το ιδρυτικό έγγραφο της χώρας πρέπει να αντικατασταθεί και έχει ζητήσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τον σκοπό αυτό. Δεν έχει οριστεί ημερομηνία.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξεκίνησαν μετά την ανακατάληψη του Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν με τη βία τον Σεπτέμβριο του 2023, με αποτέλεσμα σχεδόν όλοι οι 100.000 Αρμένιοι της περιοχής να καταφύγουν στην Αρμενία. Τα κοινά τους σύνορα μήκους 1000 χιλιομέτρων (621 μιλίων) είναι κλειστά και βαριά στρατιωτικοποιημένα. Οι δύο μετασοβιετικές χώρες έχουν διεξαγάγει μια σειρά πολέμων από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το Ναγκόρνο-Καραμπάχ , μια περιοχή του Αζερμπαϊτζάν που είχε τότε κυρίως αρμενικό πληθυσμό, αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη της Αρμενίας.
Το ξέσπασμα των εχθροπραξιών στα τέλη της δεκαετίας του 1980 προκάλεσε μαζικές απελάσεις εκατοντάδων χιλιάδων κυρίως μουσουλμάνων Αζέρων από την Αρμενία και Αρμενίων, οι οποίοι είναι στην πλειοψηφία τους χριστιανοί, από το Αζερμπαϊτζάν.
Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δεν θα αναπτύξουν δυνάμεις από τρίτες χώρες κατά μήκος των συνόρων τους αφότου τα δύο μέρη υπογράψουν μια ειρηνευτική συμφωνία, δήλωσε σήμερα ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν.
Η ρωσική ειρηνευτική δύναμη ολοκλήρωσε την αποχώρησή της από το Καραμπάχ τον περασμένο Μάιο, μια περιοχή του Αζερμπαϊτζάν που είχε κυρίως αρμενικό πληθυσμό και την οποία οι αζέρικες δυνάμεις ανακατέλαβαν σε μια αστραπιαία επίθεση τον Σεπτέμβριο του 2023. Αλλά η Μόσχα εξακολουθεί να έχει προσωπικό στην Αρμενία κατά μήκος των μακρών συνόρων της με το Αζερμπαϊτζάν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει επίσης μια αποστολή παρατηρητών στην Αρμενία, η εντολή της οποίας έχει παραταθεί έως τον Φεβρουάριο του 2027.
