Οι σκληροί όροι των ΗΠΑ για τα ορυκτά της Ουκρανίας και οι καθυστερήσεις Πούτιν

Οι ΗΠΑ σκλήρυναν τους όρους για την εκμετάλλευση των ορυκτών της Ουκρανίας και η Ρωσία έθεσε νέες απαιτήσεις

Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ντόναλντ Τραμπ © EPA/JIM LO SCALZO

Εξαιρετικά ρευστή παραμένει η κατάσταση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία καθώς οι παράλληλες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης των Ρεπουμπλικάνων με το Κίεβο και τη Μόσχα καταλήγουν σε αδιέξοδο. Στον πιο πρόσφατο γύρο, οι ΗΠΑ σκλήρυναν τους όρους για την εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων της Ουκρανίας και η Ρωσία έθεσε νέες απαιτήσεις αμέσως μετά την ολοκλήρωση των επαφών μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου. Από το αναθεωρημένο κείμενο μιας συμφωνίας Λευκού Οίκου-Κιέβου που έγινε ευρέως γνωστό την Παρασκευή από τους Financial Times και το Bloomberg φαίνεται πως η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ διεκδικεί τον πλήρη έλεγχο των μελλοντικών επενδύσεων στις υποδομές και τις κρίσιμες πρώτες ύλες της Ουκρανίας.

Η Μόσχα, δε, έβαλε προ ημερών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τη μερική άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν προ τριετίας από τη Δύση εις βάρος της Ρωσίας εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία. Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο για μια χαλάρωση των κυρώσεων, οι ισχυρές κυβερνήσεις της Ευρώπης το απέκλεισαν στη συνάντηση του «συνασπισμού των προθύμων» που έλαβε χώρα στο Παρίσι αυτήν την Πέμπτη. Όπως δήλωσαν οι Ευρωπαίοι, η Ουκρανία θα πρέπει πρώτα να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη της από τη Ρωσία.

Στους αναθεωρημένους όρους που έθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, στην Ουκρανία με σκοπό την αποζημίωση των ΗΠΑ για τη στρατιωτική και την οικονομική βοήθεια που παρασχέθηκε εδώ και μια τριετία ζητείται, ουσιαστικά, ο πλήρης έλεγχος των επενδύσεων σε μεγάλα έργα, όπως η κατασκευή οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων, η αποκατάσταση λιμανιών αλλά και η εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου και κρίσιμων πρώτων υλών. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε πως δεν θα υπογράψει μια συμφωνία που θα οδηγήσει τη χώρα στην εξαθλίωση για τις επόμενες δεκαετίες, ενώ ένας αξιωματούχος την παρομοίωσε ανεπίσημα με «ληστεία». Συν τοις άλλοις, οι ΗΠΑ για μια ακόμη φορά δεν παρέχουν καμία εγγύηση ασφάλειας για την Ουκρανία απέναντι στην επιθετικότητα των Ρώσων.

Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ προτείνουν τη δημιουργία ενός κοινού επενδυτικού ταμείου όπου θα έχουν πρωτεύοντα ρόλο όχι μόνον ως προς την είσπραξη των εσόδων αλλά και στη χάραξη της οικονομικής στρατηγικής για τη χώρα, τονίζει το Bloomberg. Προβλέπονται, επίσης, αποζημιώσεις στην περίπτωση καθυστερήσεων ή διαφωνιών. Σε αυτό το πλαίσιο παραμερίζονται, επίσης, οι Ευρωπαίοι σε μια περίοδο που η Γαλλία και η Βρετανία συζητούν με συμμάχους την αποστολή ειρηνευτικών δυνάμεων, εάν επιτευχθεί μια εκεχειρία από τις διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ με τη Μόσχα και το Κίεβο.

Με τα τελευταία δεδομένα, η αρχική συμφωνία που παρουσίασε ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ στο Κίεβο τον περασμένο Φεβρουάριο φαίνεται πως ήταν η καλύτερη επιλογή για την Ουκρανία. Αλλά ο Ζελένσκι την απέρριψε διότι ήθελε οι Αμερικανοί να παράσχουν κάποιες εγγυήσεις για την ασφάλεια της χώρας του. Τότε προβλέπονταν η από κοινού εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ. Οι νέοι όροι των ΗΠΑ δεν αποτελούν «καλή συμφωνία» και ας «ελπίσουμε πως δεν θα είναι ο τελευταίος λόγος της Ουάσινγκτον», δήλωσε ο Ντάνιελ Φριντ , πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Πολωνία, στο τηλεοπτικό δίκτυο του Bloomberg. Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη πως το σχέδιο του Τραμπ «μπορεί να πετύχει» εάν βρεθεί μια σωστή ισορροπία μεταξύ των Αμερικανικών απαιτήσεων και μιας εκεχειρίας στην Ουκρανία, με τους Ευρωπαίους να αναλαμβάνουν τον ρόλο εγγυητή για την  ασφάλεια της χώρας.

Όμως, ο Τραμπ «θα πρέπει να σταματήσει τους Ρώσους από το να παίζουν παιχνίδια με εμάς» και να προσφέρει «μια συμφωνία που να μπορούν να δεχτούν και αντέξουν οι Ουκρανοί», συμπλήρωσε ο Αμερικανός διπλωμάτης. Προς το παρόν, «οι Ρώσοι μας φέρνουν στη θέση να τους κυνηγάμε». Αν και μια εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα και στις ενεργειακές υποδομές φαίνονταν πιθανή μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας στις αρχές της εβδομάδας, το Κρεμλίνο εμφάνισε νέες διεκδικήσεις τελευταία στιγμή και ζήτησε την απομάκρυνση της κυβέρνησης Ζελένσκι με την τοποθέτηση μιας προσωρινής διοίκησης μέχρι τη διεξαγωγή νέων εκλογών στην Ουκρανία, σύμφωνα με το Reuters.

Το καθεστώς του Κρεμλίνου αλλά και η κυβέρνηση Τραμπ ασκούν πιέσεις για την αλλαγή κυβέρνησης στην Ουκρανία εφόσον η θητεία του Ζελένσκι έληγε κανονικά την άνοιξη του 2024. Μετά τη ρωσική εισβολή επικράτησε, ωστόσο, στρατιωτικός νόμος που σημαίνει πως βουλευτικές και προεδρικές εκλογές αναβάλλονται, σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας. Πρακτικά, η διεξαγωγή εκλογών θα ήταν αδύνατη καθώς η Ρωσία συνεχίζει τις πυραυλικές επιθέσεις και ελλοχεύουν κίνδυνοι για την ασφάλεια των εκλογικών κέντρων. Το Κρεμλίνο δεν παύει τις επιθέσεις στα εδάφη της Ουκρανίας όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για εκεχειρία, ενώ προ ημερών ζήτησε την άρση του αποκλεισμού των τραπεζών της από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift.  Ειδήμονες τονίζουν πως η Μόσχα δεν προτίθεται να καταλήξει σε συμφωνία αλλά απλά επιχειρεί να κερδίσει χρόνο και να αποσπάσει μια ευνοϊκότερη μεταχείριση από τις ΗΠΑ υπό την προεδρία Τραμπ.

ΟΛΘ
1.52%
33.30
ΑΣΤΑΚ
5.34%
7.50
ΞΥΛΠ
2.23%
0.37
ΜΠΕΛΑ
-0.90%
28.50
ΟΛΥΜΠ
-0.87%
2.29
ΠΡΟΝΤΕΑ
0.00%
0.00
ΧΑΙΔΕ
0.00%
0.00
ΚΟΥΕΣ
0.55%
7.28
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
0.89%
1.70
ΜΥΤΙΛ
-0.09%
43.90
ΑΤΡΑΣΤ
1.92%
8.50
ΚΡΙ
1.71%
17.86
ΡΕΒΟΙΛ
2.53%
1.62
ΠΛΑΘ
1.18%
3.87
ΑΤΤ
1.17%
0.78
ΦΛΕΞΟ
0.65%
7.80
CNLCAP
-1.52%
6.50
ΒΙΟΚΑ
2.75%
1.87
ΔΟΜΙΚ
-2.11%
1.86
ΑΚΡΙΤ
0.00%
0.95
AEM
-0.19%
4.21
ΟΡΙΛΙΝΑ
4.87%
0.82
ΣΠΙ
-0.75%
0.53
CENER
1.41%
9.32
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΑΒΑΞ
-0.73%
2.05
ΜΠΤΚ
0.00%
0.51
ΕΛΤΟΝ
-1.69%
1.75
ΕΚΤΕΡ
1.21%
2.09
OPTIMA
5.65%
17.96
ΜΑΘΙΟ
-8.73%
0.58
EVRR
0.00%
0.00
ΣΑΡΑΝ
0.00%
0.00
ΑΛΦΑ
3.96%
2.68
ΙΛΥΔΑ
10.20%
2.70
ΕΤΕ
1.47%
10.35
ΠΑΙΡ
0.25%
0.81
ΚΕΠΕΝ
0.00%
0.00
ΤΡΑΣΤΟΡ
0.00%
1.16
ΙΝΛΟΤ
-0.56%
1.06
ΓΕΒΚΑ
-0.35%
1.44
ΕΛΧΑ
1.87%
2.18
ΕΛΠΕ
-0.84%
7.69
ΕΛΣΤΡ
-1.30%
2.27
ΠΕΤΡΟ
0.43%
9.42
ΛΑΝΑΚ
5.20%
0.91
ΛΕΒΠ
0.00%
0.00
ΕΥΔΑΠ
-1.70%
5.78
ΜΕΒΑ
5.85%
5.25
ΦΑΙΣ
-1.50%
3.61
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΚΕΚΡ
2.13%
1.20
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
0.31%
19.36
ΑΤΕΚ
10.20%
1.08
ΕΛΙΝ
-0.90%
2.20
ΝΑΥΠ
-2.27%
0.69
ΣΑΡ
-2.00%
13.70
ΕΒΡΟΦ
0.25%
2.00
ΕΛΛ
0.36%
13.80
ΔΡΟΜΕ
0.32%
0.32
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.90
ΦΡΙΓΟ
-1.36%
0.29
BOCHGR
1.85%
6.60
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
-2.73%
1.28
ΟΠΑΠ
1.69%
20.40
ΒΙΟΤ
0.00%
0.21
ΠΡΕΜΙΑ
0.77%
1.31
ΒΙΟΣΚ
5.33%
1.68
ΙΚΤΙΝ
-0.58%
0.35
ΜΠΡΙΚ
-0.38%
2.63
ΑΛΜΥ
-1.78%
4.97
ΑΝΔΡΟ
0.30%
6.70
ΑΒΕ
-1.08%
0.46
ΣΕΝΤΡ
-1.23%
0.32
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
-0.33%
5.96
ΙΝΛΙΦ
-0.78%
5.12
ΕΛΒΕ
-0.99%
5.00
ΙΑΤΡ
-2.22%
1.77
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΙΝΤΕΚ
-0.16%
6.27
ΙΝΤΕΤ
0.40%
1.26
ΑΤΤΙΚΑ
0.47%
2.12
ΞΥΛΚ
-0.44%
0.23
ΛΑΒΙ
0.38%
0.80
ΣΠΥΡ
3.62%
0.14
ΜΟΝΤΑ
0.00%
3.97
ΟΤΟΕΛ
-1.68%
11.72
ΣΙΔΜΑ
0.73%
1.38
ΑΣΚΟ
-0.84%
3.55
ΛΑΜΨΑ
0.00%
0.00
NOVAL
-0.38%
2.59
ΦΡΛΚ
-0.50%
4.02
ΕΥΑΠΣ
-1.85%
3.19
ΝΑΚΑΣ
-1.32%
2.98
ΕΧΑΕ
0.85%
5.90
DIMAND
2.43%
8.42
ΠΛΑΚΡ
0.00%
14.90
ΤΖΚΑ
1.97%
1.30
ΔΑΑ
-0.92%
9.66
QLCO
0.67%
6.00
ΜΙΓ
0.59%
3.43
ΚΤΗΛΑ
4.85%
2.16
ΒΟΣΥΣ
0.00%
0.00
ΠΡΔ
-9.49%
0.25
ΔΕΗ
0.07%
13.77
ΙΝΤΚΑ
-0.63%
3.14
ΜΕΡΚΟ
-0.56%
35.60
ΠΡΟΦ
0.52%
5.82
ΚΥΡΙΟ
-1.76%
1.12
ΛΟΥΛΗ
-1.00%
3.95
TITC
0.96%
41.95
ΕΣΥΜΒ
0.34%
1.18
ACAG
-6.95%
5.62
ΣΠΕΙΣ
3.85%
6.48
ΑΡΑΙΓ
-4.92%
12.36
ΚΑΡΕΛ
0.00%
318.00
ΑΔΜΗΕ
1.34%
3.02
ΜΕΝΤΙ
0.41%
2.42
ΟΤΕ
-0.59%
16.88
ΛΕΒΚ
-2.44%
0.24
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.00
ΒΙΟ
-0.17%
5.79
ΕΥΡΩΒ
2.42%
2.66
ΑΑΑΚ
5.17%
6.10
ΜΟΥΖΚ
-4.56%
0.46
AKTR
0.75%
5.39
ΜΟΤΟ
-1.43%
2.75
ΕΕΕ
0.26%
46.98
EVR
-3.35%
1.73
ΔΑΙΟΣ
0.00%
4.00
ΜΟΗ
0.18%
22.84
ΜΙΝ
-7.82%
0.46
ΠΑΠ
1.84%
2.77
ΛΑΜΔΑ
-1.36%
6.54
ΟΛΠ
1.00%
45.50
ΚΟΡΔΕ
1.45%
0.42
ΚΟΥΑΛ
0.53%
1.15
ΠΕΙΡ
2.96%
5.70