Συνεχίζεται το διπλωματικό πόκερ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ θα απαιτήσουν από τη Ρωσία να αποδεχτεί το δικαίωμα της Ουκρανίας να αναπτύξει τον δικό της, επαρκώς εξοπλισμένο, στρατό και αμυντική βιομηχανία ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, πιέζοντας τη Ρωσία να αντιδράσει στην επιμονή της να αποστρατιωτικοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό η χώρα ως προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ θα μεταβεί στη Ρωσία για να θέσει το θέμα στον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι η κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει κάποιες παραχωρήσεις από το Κρεμλίνο, καθώς και από την Ουκρανία, καθώς προσπαθεί να τερματίσει έναν πόλεμο που διανύει πλέον τον τέταρτο χρόνο του. Οι επικριτές μέχρι στιγμής θεωρούν ότι οι προτάσεις των ΗΠΑ κλίνουν προς τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της επιμονής της κυβέρνησης Τραμπ να εγκαταλείψει η Ουκρανία τις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Η συμφωνία να αφήσει το Κίεβο να διατηρήσει τον στρατό του, όπως απαιτούν η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της, θα σήμαινε ότι ο Πούτιν θα έπρεπε να εγκαταλείψει τον ανακοινωμένο στόχο του για «αποστρατιωτικοποίηση» της χώρας, έναν από τους κύριους δηλωμένους πολεμικούς στόχους του. Το αποτέλεσμα σε αυτό το ζήτημα μπορεί να εξαρτηθεί από τη βούληση της Ρωσίας να αφήσει την Ουκρανία να καθορίσει ανεξάρτητα το εύρος των μελλοντικών δυνάμεών της.
Στο πλαίσιο ενός σχεδίου συμφωνίας που συζητήθηκε τις εβδομάδες μετά την έναρξη της πλήρους εισβολής της Ρωσίας το 2022, η κυβέρνηση Πούτιν πρότεινε να τεθούν αυστηρά όρια στο μελλοντικό μέγεθος του στρατού της Ουκρανίας, σε μια κίνηση που οι επικριτές της είπαν ότι θα την άφηνε αβοήθητη απέναντι σε μελλοντικές απειλές. Οι προτάσεις αυτές θα οδηγούσαν στη μείωση του μεγέθους του στρατού της Ουκρανίας κατά περισσότερο από το ήμισυ. Ο αριθμός των αρμάτων μάχης, του πυροβολικού και των εκτοξευτών πυραύλων θα είχε επίσης μειωθεί.
Η κυβέρνηση Τραμπ θέλει επίσης η Μόσχα να επιστρέψει τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ουκρανίας στη Ζαπορίζια, τον οποίο κατέλαβε νωρίς στην πλήρη εισβολή της στη γείτονα το 2022. Η εγκατάσταση θα περιέλθει στη συνέχεια υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ για να διαχειρίζεται ενέργεια και στις δύο πλευρές, είπαν οι ίδιες πηγές. Πρόσθεσαν ότι οι λεπτομέρειες των σχεδίων δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί και θα μπορούσαν ακόμη να αλλάξουν.
Ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι η προσέγγιση του Γουίτκοφ με τον Πούτιν αποτελεί μέρος των προσπαθειών του Τραμπ να επιτύχει ειρήνη, να ξεπεράσει τις αποτυχημένες στρατηγικές του παρελθόντος και να τερματίσει τη θανατηφόρα σύγκρουση. Εκπρόσωποι του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχόλια.
Ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι «ασκεί μεγάλη πίεση και στις δύο» πλευρές στον πόλεμο .Είπε ότι πιστεύει ότι ο Πούτιν «θέλει να κάνει μια συμφωνία. Θα το μάθουμε πολύ σύντομα». Ερωτηθείς ποιες παραχωρήσεις έχει προσφέρει η Ρωσία, ο Τραμπ είπε: «Να σταματήσουμε τον πόλεμο, να σταματήσουμε να παίρνουμε ολόκληρη τη χώρα – αρκετά μεγάλη παραχώρηση».
Λαβρόφ: Κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση για συμφωνία με την Ουκρανία
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μιλώντας σε συνέντευξη στο CBS News, δήλωσε ότι υπάρχουν «αρκετές ενδείξεις ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση» προς μια συμφωνία – ενώ παραδέχθηκε ότι η Ρωσία βλέπει ακόμη ζητήματα που πρέπει να διαπραγματευτεί.
«Η δήλωση του προέδρου αναφέρει μια συμφωνία, και είμαστε έτοιμοι να καταλήξουμε σε συμφωνία, αλλά υπάρχουν ακόμη κάποια συγκεκριμένα σημεία – στοιχεία αυτής της συμφωνίας που πρέπει να τελειοποιηθούν», δήλωσε ο Λαβρόφ.
Εκτός από το να αφήσουν την Ουκρανία να διατηρήσει τον στρατό της, οι ΗΠΑ θέλουν να διασφαλίσουν ότι θα έχει διέλευση από τον ποταμό Δνείπερο και ότι θα επιστραφούν τα εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία στην περιοχή του Χάρκοβο. Ο Πούτιν έχει απαιτήσει την αναγνώριση του συνόλου των περιοχών Λουχάνσκ, Ζαπορίζια, Ντονέτσκ και Χερσώνα, παρά το γεγονός ότι δεν κατάφερε να τις καταλάβει πλήρως.
Η Ρωσία συνέχισε να βομβαρδίζει ουκρανικές πόλεις, ακόμη και ενώ οι συνομιλίες συνεχίζονταν και ενώ επέμενε ότι είναι έτοιμη για ειρήνη. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η Ρωσία εξαπέλυσε τη μεγαλύτερη αεροπορική επιδρομή της χρονιάς εναντίον της Ουκρανίας, με στόχο το Κίεβο και με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 12 άνθρωποι.
Αυτό ανάγκασε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι να διακόψει την επίσκεψή του στη Νότια Αφρική την Πέμπτη. Πριν αναχωρήσει, ο Ζελένσκι δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «δεν μπορούμε να μιλάμε για κόκκινες γραμμές χωρίς μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός».
Σε μια συνάντηση στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα, η ομάδα του Τραμπ παρουσίασε στην Ευρώπη και την Ουκρανία μια πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου, η οποία θα έβλεπε επίσης τις ΗΠΑ να αναγνωρίζουν την περιοχή της Κριμαίας της Ουκρανίας ως ρωσική, ενώ θα πάγωναν τα περισσότερα άλλα κατεχόμενα εδάφη κατά μήκος των σημερινών γραμμών μάχης, αφήνοντάς τα ουσιαστικά υπό τον έλεγχο της Μόσχας, ανέφερε προηγουμένως το Bloomberg News.
Η Κριμαία καταλήφθηκε από το Κρεμλίνο το 2014 μετά από εισβολή και επακόλουθο δημοψήφισμα που διεξήχθη υπό κατοχή και η διεθνής κοινότητα έχει αντισταθεί στην αναγνώριση της χερσονήσου ως ρωσικής για να αποφύγει τη νομιμοποίηση της παράνομης προσάρτησης. Ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν πρόκειται να παραχωρήσει έδαφος στη Μόσχα.
Ο Τραμπ δήλωσε σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα Truth Social αυτή την εβδομάδα ότι κανείς δεν ζητούσε από τον Ζελένσκι να αναγνωρίσει την Κριμαία, και ξέσπασε εναντίον του Ουκρανού προέδρου, κατηγορώντας τον ότι υπονομεύει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
«Νομίζω ότι έχουμε μια συμφωνία με τη Ρωσία. Πρέπει να έχουμε μια συμφωνία με τον Ζελένσκι. Ελπίζω ότι ο Ζελένσκι – σκέφτηκα ότι θα ήταν πιο εύκολο να διαπραγματευτούμε με τον Ζελένσκι. Μέχρι στιγμής, είναι πιο δύσκολο», δήλωσε ο Τραμπ την Τετάρτη στο Οβάλ Γραφείο.
Στη συνέχεια, την Πέμπτη, ο Τραμπ επέκρινε τον Πούτιν για τον τελευταίο γύρο επιθέσεων στην Ουκρανία.
«Δεν είμαι ευχαριστημένος με τα ρωσικά χτυπήματα στο Κίεβο. Δεν ήταν απαραίτητο και πολύ κακή στιγμή», ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social την Πέμπτη. «Βλαντιμίρ, ΣΤΟΠ! 5.000 στρατιώτες την εβδομάδα πεθαίνουν. Ας κάνουμε την ειρηνευτική συμφωνία!».
Ρούτε: Η μπάλα είναι στο γήπεδο της Ρωσίας
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, τόνισε πως εναπόκειται στη Ρωσία, όχι στην Ουκρανία, να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις με στόχο τον τερματισμό του πολέμου, μετά τις επικρίσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Υπάρχει κάτι στο τραπέζι τώρα, θεωρώ, και οι Ουκρανοί συμμετέχουν πραγματικά στο παιχνίδι. Θεωρώ πως η μπάλα είναι ξεκάθαρα στο γήπεδο της Ρωσίας τώρα», είπε ο Ρούτε σε δημοσιογράφος μετά τη συνάντηση με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Επίσης, υπογράμμισε ότι «όλοι στο ΝΑΤΟ συμφωνούν πως η Ρωσία είναι η μακροπρόθεσμη απειλή για τα εδάφη των κρατών της Συμμαχίας».
Από την άλλη πλευρά, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ ασκούν «ισχυρή πίεση» στη Ρωσία με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, εκτιμώντας πως η Μόσχα θα έκανε «μια αρκετά μεγάλη παραχώρηση» συμφωνώντας να μην κυριεύσει όλη τη χώρα.
«Ασκούμε ισχυρή πίεση στη Ρωσία», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατά την υποδοχή του πρωθυπουργού της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στέρε στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφο ποια παραχώρηση είναι διατεθειμένη να κάνει η Μόσχα, ο Τραμπ απάντησε «να σταματήσει τον πόλεμο» και συνέχισε «να σταματήσει, (ώστε) να μην πάρει ολόκληρη τη χώρα», διευκρινίζοντας πως κατά την άποψή του είναι μια «αρκετά μεγάλη παραχώρηση» εκ μέρους της Ρωσίας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ τόνισε πως «η Ουκρανία πρέπει επίσης να θέλει να καταλήξει σε συμφωνία».
Την Τετάρτη (23/04), ο Τραμπ είχε επικρίνει έντονα τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατηγορώντας τον για «εμπρηστικές δηλώσεις», επειδή ο ουκρανός πρόεδρος είχε επαναλάβει τη θέση του Κιέβου ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τη ρωσική κυριαρχία στην προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας.
