Η ιστορική συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά φέρνει deal και για την πρώτη πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού στους Ουκρανούς από την κυβέρνηση Τραμπ. Πρόκειται για μια πολύ κρίσιμη εξέλιξη, η οποία χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τον πρόεδρο Ζελένσκι και τους αξιωματούχους του. Ειδικότερα, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ενέκρινε άδεια για «50 εκατομμύρια δολάρια ή και περισσότερα» για αμυντικό εξοπλισμό και υπηρεσίες προς την Ουκρανία, μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τα ορυκτά.
Πρόκειται για την πρώτη σχετική άδεια από τότε που ο πρόεδρος Τραμπ σταμάτησε κάθε στρατιωτική βοήθεια που σχετιζόταν με την Ουκρανία, λίγες μόλις ημέρες αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του για δεύτερη φορά στον Λευκό Οίκο.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με δήλωσή του χθες, βράδυ Πέμπτης τόνισε πως η υπογραφή της συμφωνίας για τα ορυκτά, η οποία περιέχει πολύ καλύτερους όρους για την Ουκρανία από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, ήταν αποτέλεσμα της συνάντησης που είχε με τον Ντόναλντ Τραμπ στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου το Σάββατο.
«Πλέον έχουμε το πρώτο αποτέλεσμα της συνάντησης στο Βατικανό, το οποίο καθιστά τη συμφωνία πραγματικά ιστορική. Περιμένουμε και άλλα αποτελέσματα της συνάντησης», είπε στην νυχτερινή βιντεοσκοπημένη ομιλία του και χαιρέτισε τη συμφωνία ως «πραγματικά ισότιμη», τονίζοντας ότι δημιούργησε «μια ευκαιρία για αρκετά σημαντικές επενδύσεις στην Ουκρανία».
Αντίστοιχος είναι και ο ενθουσιασμός του Μιχαήλ Ποντόλιακ, υψηλόβαθμου στελέχους της ουκρανικής κυβέρνησης, ο οποίος, κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Κίεβο, δήλωσε ότι προσδοκά πως οι παραδόσεις όπλων θα ξαναρχίσουν άμεσα: «Δεν υπάρχει συγκεκριμένη δέσμευση ότι “θα λάβετε αυτά τα συγκεκριμένα όπλα”, αλλά, σε κάθε περίπτωση, ανοίγει η δυνατότητα για παράλληλες συνομιλίες για την αγορά όπλων. Η αμερικανική πλευρά είναι πλέον ανοιχτή σε αυτές τις συζητήσεις».
Ο πρόεδρος Ζελένσκι ανέφερε επίσης ότι η συμφωνία για τα ορυκτά είχε «αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της διαπραγμάτευσης». Ειδικότερα, η συμφωνία, πλέον, εξαιρεί τα χρήματα που είχαν σταλεί προηγουμένως στην Ουκρανία ως στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια, τα οποία ο Τραμπ είχε επανειλημμένα δηλώσει ότι ήλπιζε να ανακτήσει. Επίσης, αναφέρει ρητά ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί με τρόπο που να μην εμποδίζει την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ΕΕ και ότι οι αμερικανικές εταιρείες δεν θα έχουν το μονοπώλιο στις συμφωνίες στην Ουκρανία, αλλά απλώς θα αποκτήσουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές προσφορές με δίκαιους όρους.
Ουκρανία: Το χρονικό της συμφωνίας για τα ορυκτά
Η συμφωνία πέρασε από 40 κύματα, με τις συζητήσεις να διήρκησαν σχεδόν τρεις μήνες. Θυμίζουμε πως το πρώτο σχέδιο παρουσιάστηκε στο Κίεβο από τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ και απορρίφθηκε από τον Ζελένσκι ως «τιμωρητική». Μια δεύτερη ευκαιρία για την υπογραφή της σύμβασης υπήρξε στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, αλλά ναυάγησε έπειτα από το γνωστή επίθεση των Τραμπ και Βανς εναντίον του Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο.
Τρίτη και φαρμακερή όμως και ερωτηθείς ο Ποντόλιακ πώς το Κίεβο κατάφερε να βελτιώσει τους όρους της συμφωνίας για τα ορυκτά, σχολίασε: «Αυτό είναι απλώς το στιλ αυτής της [αμερικανικής] κυβέρνησης. Είναι πολύ επιθετική επικοινωνιακά. Αλλά στην πραγματικότητα διαπραγματεύονται σωστά και μπορείς να πετύχεις ένα αποτέλεσμα. Απλώς χρησιμοποιούν αυτή την επιθετικότητα για να προσπαθήσουν να βελτιώσουν την αρχική τους θέση».
Ο Ποντόλιακ είπε ότι επειδή τα αμερικανικά όπλα που παρέχονται θα πρέπει τώρα να αγοραστούν, το Κίεβο θα πρέπει να είναι πιο επιλεκτικό ως προς το τι ζητά από τις ΗΠΑ. «Νομίζω ότι αρκετά σύντομα θα καταλάβουμε ποια είδη όπλων μας κάνουν και έτσι να επιλέξουμε προσεκτικά τα μοναδικά όπλα που διαθέτουν οι ΗΠΑ. Διότι αν μπορούμε να παράγουμε τα δικά μας μη επανδρωμένα αεροσκάφη, για παράδειγμα, τότε θα το κάνουμε αυτό εδώ. Αλλά υπάρχουν ορισμένοι κρίσιμοι τύποι όπλων που παράγουν μόνο οι ΗΠΑ και κανείς άλλος», τόνισε.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο Ζελένσκι έχει εκφράσει στο παρελθόν ενδιαφέρον να δαπανήσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για την αγορά συστημάτων αεράμυνας Patriot από τις ΗΠΑ, υπονοώντας ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει είτε μέσω χρηματοδότησης από Ευρωπαίους συμμάχους είτε μέσω του σχεδιαζόμενου ταμείου για τα ορυκτά.
Η αντίδραση της Ρωσίας στο deal ΗΠΑ-Ουκρανίας
Όσο για την αντίδραση της Ρωσίας στο νέο deal ΗΠΑ-Ουκρανίας; Από τις πρώτες κιόλας δηλώσεις των Ρώσων αξιωματούχων γίνεται προφανές ότι η ανησυχία τους αυξήθηκε.
«Ο Τραμπ έχει διαλύσει το καθεστώς του Κιέβου σε σημείο που θα πρέπει να πληρώσουν για την αμερικανική βοήθεια με ορυκτούς πόρους. Τώρα [οι Ουκρανοί] θα πρέπει να πληρώσουν για στρατιωτικές προμήθειες με τον εθνικό πλούτο μιας χώρας που εξαφανίζεται», σχολίασε », έγραψε στο Telegram ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ενώ το μέλος της Συνταγματικής Επιτροπής του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου της Ρωσίας Αλεξέι Πουσκόφ, σημείωσε σε δημοσιογράφους: «Η συμφωνία ουσιαστικά μετατρέπει την Ουκρανία σε αποικία ορυκτών».
