Άμυνα, ανάπτυξη, υποδομές και μετανάστευση θα είναι οι βασικές προκλήσεις του νέου κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας, όταν αναλάβει επίσημα καθήκοντα στην ορκωμοσία της 6ης Μαΐου με επικεφαλής τον καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς. Η ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη, διανύουν ένα κομβικό σημείο που θα καθορίσει τη θέση τους σ’ έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά.
Με τη συνοχή της Βορειοατλαντικής συμμαχίας να κλονίζεται λόγω των στενών επαφών ΗΠΑ-Ρωσίας και τους δασμούς του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να απειλούν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, το Βερολίνο καλείται να λειτουργήσει αλληλέγγυα με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Καθώς, δε, η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) αναδείχθηκε στο ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης μετά τις πρόωρες εκλογές του περασμένου Φεβρουαρίου, ο Μερτς και ο κυβερνητικός του συνασπισμός των Χριστιανοδημοκρατών (CDU/CSU) και των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) θα πρέπει να διαμορφώσουν ένα στιβαρό μέτωπο για να αποκρούσουν τον διχαστικό λόγο της ακροδεξιάς σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η στήριξη της Ουκρανίας απέναντι στους Ρώσους εισβολείς και η μετανάστευση. Ο Μερτς φαίνεται να έχει απόλυτη επίγνωση της δύσκολης θέσης που βρίσκεται η Γερμανία, τονίζοντας σε πρόσφατη συνέντευξή του στην Handelsblatt ότι «πάντα θα συντονίζομαι με τους Ευρωπαίους εταίρους» σε ότι αφορά την Ουκρανία.
Αν και αποφάσεις έχουν ληφθεί για τη θωράκιση της ασφάλειας και της αμυντικής αυτονομίας σε Ε.Ε και Γερμανία, η εφαρμογή τους θα πρέπει να είναι άμεση, καθώς έχει παγιωθεί το ρήγμα μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας, ενώ οι ΗΠΑ θέτουν τις αμυντικές τους προτεραιότητες στον Ειρηνικό Ωκεανό λόγω Κίνας. Αν μη τι άλλο, τα δάνεια των 150 δισ. ευρώ που παραχωρεί η Ε.Ε, μαζί με την ιστορική απόφαση του προηγούμενου κοινοβουλίου της Γερμανίας για αύξηση των αμυντικών δαπανών έως και 600 δισ. ευρώ, μπορούν να τονώσουν τη βιομηχανική δραστηριότητα στη γερμανική οικονομία.
Μαζί με τη δημιουργία ξεχωριστού ταμείου για την ανανέωση των υποδομών, με συνολικά κεφάλαια 500 δισ. ευρώ, η Γερμανία έχει τη δυνατότητα να διοχετεύσει σημαντικά κεφάλαια στην οικονομία, που εκτιμάται πως θα συρρικνωθεί φέτος (για τρίτο διαδοχικό έτος. Η ομοβροντία δασμών από τον Λευκό Οίκο σε βάρος της Ε.Ε και του υπόλοιπου κόσμου θέτουν σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, με τον Μερτς να υπογραμμίζει πως η κατάλληλη λύση θα ήταν μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ.
Η πρόταση Μερτς για το ΝΑΤΟ
Υιοθετώντας έναν αυστηρό τόνο στη διπλωματική του γλώσσα, ο Μερτς δεν έχει διστάσει να προτείνει ακόμη και την αντικατάσταση του ΝΑΤΟ. Εντούτοις κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, καθώς η Ευρώπη παραμένει στρατιωτικά εξαρτημένη από τις ΗΠΑ, ιδίως όταν πρόκειται για τις ηλεκτρονικές υποδομές του στρατιωτικού εξοπλισμού.
Επί μια 30ετία, οι δαπάνες της Γερμανίας στην άμυνα κινούνταν κάτω από το 2% του ΑΕΠ, που είναι το κατώτατο όριο για τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και το οποίο ξεπέρασε το Βερολίνο μόνον πέρυσι.
Σε κάθε περίπτωση, η Ευρώπη και η Γερμανία καλούνται να χαράξουν μια ανεξάρτητη στρατηγική στην άμυνα και το εμπόριο, την ώρα που οι ΗΠΑ τροφοδοτούν τεράστια αβεβαιότητα και σύγχυση στη διεθνή κοινότητα υπό την προεδρία Τραμπ.